Jan Rybiński (zm. po 1608)

Jan Rybiński
Data urodzenia	1561
Data śmierci	1621
Język	polski, niemiecki, czeski, łacina
Dziedzina sztuki	poezja
Epoka	renesans
	Ważne dzieła
	Gęśli różnorymych księga I
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Rybiński (ur. ok. 1560, zm. po 1608) – polski wykładowca i poeta renesansowy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jan Rybiński pochodził ze spolonizowanej rodziny czeskiej. Jego ojciec był ministrem zboru braci czeskich. Po studiach na uniwersytetach w Wittemberdze i w Heidelbergu (1582-1589) Rybiński został lektorem języka polskiego w Gdańskim Gimnazjum Akademickim. Był pierwszym w historii wykładowcą języka polskiego jako obcego, który wprowadził do procesu dydaktycznego teksty literackie Mikołaja Reja i Jana Kochanowskiego. W latach 1592–1594 przebywał Toruniu, gdzie pełnił funkcję sekretarza Rady Miejskiej. Dzięki pomocy Jana Zamoyskiego otrzymał od polskiego dworu królewskiego tytuł poeta regius laureatus.

W Gdańsku opublikował mowę De linquarum in genere, tum Polonicae seorsim praestantia et utilitate oratio (1589), w której przedstawiał pożytki płynące z nauki języków obcych oraz wychwalał piękno języka polskiego. W 1593 wydał w Toruniu tom poezji w języku polskim Gęśli różnorymych księga I, nawiązujący do twórczości Jana Kochanowskiego.

Jest patronem ulicy w gdańskiej dzielnicy Krakowiec-Górki Zachodnie.

Hodoeporicorum liber I 1592
Wiosna 1599
Witanie 1600

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Biskup M. (red.) (1982), Wybitni ludzie dawnego Torunia. Warszawa–Poznań–Toruń: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Pawłowski Adam (2014), The Origins of Polish Language Policy: De linguarum in genere tum Polonicae seorsim praestantia et utilitate oratio and other Writings by Jan Rybiński (Ioannis Rybinii). Linguistica Copernicana 11/2014, 211-229.
Rybiński Jan (1968), Wiersze polskie. Redakcja Z. Nowak i A. Świderska. Gdańsk, Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Jerzy Ziomek: Renesans. Wyd. XI – 5 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 370–371, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13843-1.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Jan Rybiński – dzieła w bibliotece Polona