Janina Wiercińska
| |
| Imię i nazwisko urodzenia |
Janina Helena Gantz |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
9 grudnia 1922 |
| Data i miejsce śmierci |
25 kwietnia 2003 |
| Zawód, zajęcie |
historyk sztuki |
| Tytuł naukowy |
profesor |
| Odznaczenia | |
| |
Janina Helena Wiercińska z domu Gantz (ur. 9 grudnia 1922 w Warszawie, zm. 25 kwietnia 2003 tamże) – polska historyk sztuki.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się 9 grudnia 1922 w Warszawie, w rodzinie optyka Juliusza Gantza i Marii Elżbiety z domu Markowicz (1900–1986)[1][2]. W czasie okupacji niemieckiej rodzina po aryjskiej stronie używała nazwiska Grabowscy. Nazwisko Wiercińska pochodziło z jej fałszywej metryki, którą miała w czasie ukrywania. Po wojnie używała obu nazwisk - Grabowska-Wiercińska[1]. Ocalona z getta, była ukrywana w Warszawie i Rozalinie.
Profesor historii sztuki, pracownik naukowy Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk w latach 1953–1992, badaczka, znawczyni i kolekcjonerka grafiki książkowej, szczególnie dziewiętnastowiecznej ilustrowanej książki dla dzieci. Swoje zbiory darowała Muzeum Narodowemu we Wrocławiu i Bibliotece Publicznej w Warszawie. Autorka prac z tej dziedziny; inicjatorka i autorka serii wydawniczej IS PAN „Polska Bibliografia Sztuki 1801–1944” oraz „Bibliografia polskiej historii sztuki po roku 1945”.
19 stycznia 1955 roku na wniosek Ministra Kultury i Sztuki została odznaczona Medalem 10-lecia Polski Ludowej[3].
23 sierpnia 1980 roku dołączyła do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami[4].
Zmarła w Warszawie, pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 265-2-8)[2].
Ważniejsze publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie, 1968
- Katalog prac wystawionych w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1860–1894, 1969
- Andriolli. Świadek swoich czasów, 1976
- Andriolli. Opowieść biograficzna, 1980
- Sztuka i książka, 1986
- Artykuły i recenzje dotyczące sztuki XIX wieku oraz grafiki książkowej (m.in. Biuletyn Historii Sztuki, Bulletin du Musée National de Varsovie)
- Biogramy artystów w leksykonach
- Teksty popularnonaukowe
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Internetowa baza danych i mapa getta warszawskiego - Źródła - Wywiad USC 22022 - Janina Wiercińska [online], getto.pl [dostęp 2023-12-20].
- ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: ROMANA MARIA GRABOWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2023-12-20].
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki - wymieniona jako Grabowska-Wiercińska Janina.
- ↑ Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 [b.n.s])
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- H. Faryna-Paszkiewicz: Janina Wiercińska (1922–2003), „Biuletyn Historii Sztuki”, 2005, nr 3–4, s. 396–102.
- A. Ryszkiewicz: Janina Wiercińska, „Gazeta Wyborcza Stołeczna”, 12.03.2004.