Jaskinia Żmijowa
Państwo | |
---|---|
Republika | |
Długość |
310 m |
Ochrona i dostępność |
wstęp wolny, od 1969 geologiczny pomnik przyrody |
Położenie na mapie Krymu | |
44°51′00″N 34°03′52″E/44,850000 34,064444 |
Jaskinia Żmijowa (ros. Змеиный грот, Змеиная пещера, ukr. Зміїна печера, krymskotat. Yılan qobası, Йылан къобасы) – druga pod względem długości krasowa jaskinia znajdująca się na Krymie w rejonie symferopolskim w pobliżu wsi Lewadki i Czystenkoje.
Położenie i opis
[edytuj | edytuj kod]Jaskinia jest położona na kueście Pasma Wewnętrznego Gór Krymskich 10 km na południe od Symferopola, między wsiami Lewadki i Czystenkoje. Pod względem długości znanej części (310 m) jest druga po jaskini Kyzył-Koba. Zakłada się istnienie niezbadanych jeszcze korytarzy[1][2]. Jej powierzchnia wynosi 410 m², a kubatura 1300 m3[3][4].
Z geologicznego punktu widzenia jaskinia powstała w eoceńskich wapieniach numulitowych[5]. Występują w niej: brucyt, hydroksyapatyt, gips, kalcyt, krystobalit, sepiolit, fluoroapatyt[4].
Jaskinia ma 3 poziomy połączone stromymi studniami. Górny jest niedostępny – uległ zniszczeniu na skutek działania sił natury[3][6]. Brak w niej stalaktytów i stalagmitów. O obecności wody w przeszłości świadczy pokrywający ściany nalot kalcytu[7]. Nalot ma nietypowy czekoladowy kolor[2].
Liczne wąskie przejścia[1] łączą większe hale o szerokości do 5 m i wysokości do 7 m[2][7][8]. W przeciwieństwie do większości jaskiń, temperatura powietrza w jest stosunkowo wysoka[1][7].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Jaskinia znana jest od czasów prehistorycznych. W 1924 krymski historyk S.I. Zabnin zbadał grotę[4] i odkrył materiały z epoki brązu[6] związane z kulturą Kilzil-Koba (IX-VI w. p.n.e.). Prawdopodobnie istniało tu wówczas sanktuarium[6][7].
W latach 1950-1960 prowadzili w niej badania lokalny historyk i speleolog Duszewski, Szepiński i Dombrowski ze studentami Wydziału Geografii Uniwersytetu Państwowego w Symferopolu. Stwierdzili, że jaskinia nigdy nie była zamieszkana, o czym świadczy brak ognisk[7]. Była natomiast obiektem kultu, co potwierdzają szczątki ofiar zwierzęcych oraz ludzkich[3][7].
Od 2000 roku był badany przez pracowników Ukraińskiego Instytutu Speleologii i Krasologii (Украинский институт спелеологии и карстологии) jako przykład speleogenezy hipogenicznej[4].
Niedaleko groty znajdowała się scytyjska osada[3].
Ochrona przyrody
[edytuj | edytuj kod]Jaskinia jest zamieszkana przez populację podkowca większego, gatunku wpisanego do Czerwonej Księgi Rosji[3].
W 1969 jaskinia została geologicznym pomnikiem przyrody[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Змеиная пещера [online], Гид Крыма [dostęp 2022-05-05] .
- ↑ a b c Змеиная пещера в Крыму - описание, фото, карта [online], krym-yalta.ru [dostęp 2022-05-05] .
- ↑ a b c d e Змеиная пещера [online], Туристер.ру [dostęp 2022-05-05] (ros.).
- ↑ a b c d Змеиная пещера, Республика Крым, Россия. Описание, минералы, фотографии. Минералы и месторождения. webmineral.ru [online], webmineral.ru [dostęp 2022-05-05] .
- ↑ E.I. Timokhina , Alexander B. Klimchouk , G.N. Amelichev , Role of hypogene karst in the geomorphogenesis of the Inner Range of the Crimean Mountains, styczeń 2012, s. 49 [dostęp 2022-05-05] .
- ↑ a b c Пещера Змеиная (Крым) - описание и фото, как добраться, карта [online], of-crimea.ru [dostęp 2022-05-05] .
- ↑ a b c d e f g Пещера Змеиная под Симферополем, Крым: как добраться, фото, карта [online], krymania.ru [dostęp 2022-05-05] .
- ↑ Змеиная пещера (нора) — путеводитель по отдыху в Крыму [online], jalita.com [dostęp 2022-05-05] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Timokhina, E.I., Klimchouk, Alexander, Amelichev, G.N., Role of hypogene karst in the geomorphogenesis of the Inner Range of the Crimean Mountains, Speleol. Karstol. 9, Simferopol 2012, s. 38-51.