Jawornik (Wisła)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jawornik
Osiedle Wisły
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

cieszyński

Miasto

Wisła

SIMC

0927240

Tablice rejestracyjne

SCI

Liczba osiedli

7

Plan Jawornika
Plan Jawornika
Położenie na mapie miasta Wisła
Mapa konturowa miasta Wisła, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Jawornik”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Jawornik”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Jawornik”
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego
Mapa konturowa powiatu cieszyńskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Jawornik”
Ziemia49°39′53″N 18°50′14″E/49,664639 18,837306

Jawornik – dawniej góralskie osiedle o rozproszonej zabudowie, obecnie intensywnie rozbudowująca się dzielnica wypoczynkowa w północnej części miasta Wisły, wzdłuż doliny potoku Jawornik i na otaczających ją zboczach Cupla, Soszowa Małego, przełęczy Beskidek, Polanicy, Krzywego i Czajki[1]. Jest to również jedna z 7 jednostek pomocniczych miasta Wisła, osiedle nr 3[2].

Nazwa osiedla pochodzi od jaworów, które tu zapewne kiedyś liczniej rosły. Wiese [łąka] w Jaworniku notowana była w 1788 r., natomiast osiedle Jawornik - w roku 1836[3].

Pomimo że pierwsze wille i pensjonaty zaczęły w Jaworniku powstawać już w dwudziestoleciu międzywojennym, jeszcze w latach 60. XX w. była to jedna z najbardziej zacisznych dolin w Wiśle. W latach 70. powstał tu duży dom wczasowy „Wawel” – przez lata najnowocześniejszy ośrodek wypoczynkowy w Wiśle (obecnie odremontowana część hotelu „Stok”). Obok hotelu „Stok” działa tu wiele mniejszych hoteli, pensjonatów, gospodarstwa agroturystyczne itp., a także restauracje, bary, kawiarnie. Jawornik ma komunikację autobusową z centrum Wisły.

W górnej części doliny, powyżej pętli autobusowej, znajduje się murowana, przedwojenna willa „Lusia” (nr 76). W domu tym w 1940 r. mieściła się zakonspirowana kwatera pierwszego komendanta Okręgu Śląskiego ZWZ, Józefa Korola ps. „Hajducki”. 28 sierpnia tego roku, podczas próby zajęcia budynku przez niemieckich żandarmów, wywiązała się walka, w której Korol zginął. Zdarzenie to przypomina pamiątkowa tablica na budynku (podaje jako datę śmierci 27 sierpnia)[4].

W zamknięciu doliny, na stokach Soszowa Wielkiego, działa Stacja Narciarska Soszów z koleją krzesełkową i kilkoma wyciągami orczykowymi (w tym jeden z niewielu w kraju: wyciąg o linii łamanej); przy dolnej stacji znajduje się schronisko dla narciarzy.

Z Jawornika prowadzą znakowane szlaki turystyczne do schroniska pod Wielkim Soszowem (niebieski szlak turystyczny niebieski) oraz na przełęcz Beskidek (zielony szlak turystyczny zielony[5], w przeszłości czarny[4]).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2023-06-06].
  2. Gmina Miejska Wisła: Statut Miasta Wisła. [w:] www.bip.wisla.pl [on-line]. 2003-07-03, 2003. [dostęp 2010-12-07].
  3. Robert Mrózek: Nazwy miejscowe dawnego Śląska Cieszyńskiego. Katowice: Uniwersytet Śląski w Katowicach, 1984, s. 82. ISBN 82-00-00622-2.
  4. a b Mirosław J. Barański: Beskid Śląski. Pasmo Czantorii i Stożka. Przewodnik turystyczny. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1996, s. 135, seria: Polskie góry. ISBN 83-7005-370-X.
  5. Według mapy turystycznej [1].