Przejdź do zawartości

Jerzy Marcin Lubomirski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Jckowal (dyskusja | edycje) o 20:51, 25 mar 2017. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Portret Marcina Lubomirskiego ze zbiorów Muzeum w Rzeszowie

Jerzy Marcin Lubomirski herbu Szreniawa bez Krzyża (ur. 24 października 1738, zm. 27 czerwca 1811). Syn Antoniego Benedykta. Konfederat barski, generał wojsk koronnych (1773), szef 11. Regimentu Pieszego Grenadierów (1775). Pozostawił „Pamiętniki” (1867).

Jeden z najgłośniejszych[według kogo?] awanturników swojej epoki. Wysługiwał się Prusom i Rosji, na czele band zbójeckich uprawiał rozbój. Skazany na śmierć – wyrok został zamieniony na więzienie. W czasie konfederacji barskiej stawiał opór wojskom rosyjskim, bardziej jeszcze łupił województwo krakowskie. Za popełnione przestępstwa skazany ostatecznie na dożywotnią twierdzę, wyrok zamieniony na 15 lat twierdzy. Do odsiadki wysłany na Węgry. W zamian za małżeństwo z córką komendanta twierdzy uzyskał od cesarza austriackiego przedterminowe zwolnienie. W 1765 r. wziął ślub z hrabianką Marianną Hadik de Futak (rozwód w 1784 r.).

Oddawszy się później na usługi ambasadora rosyjskiego Stackelberga, obłowił się na dobrach państwowych i został członkiem Rady Nieustającej. Brał udział w Sejmie Rozbiorowym w 1773 i podobno sam usuwał z progu Tadeusza Reytana.

Poseł na Sejm 1776 roku z województwa kijowskiego[1].

Po stryju odziedziczył m.in. Dobra Mniszewskie. Natomiast po ojcu olbrzymią fortunę (m.in. Dobra Połonne, Międzyrzec, Lubar, Zamek w Janowcu). Roztrwonił fortunę, ale jeszcze przed bankructwem sprzedał Dobra Mniszewskie siostrze Magdalenie Agnieszce Lubomirskiej, która zapisała mu dożywocie. Jak głosi legenda, Zamek w Janowcu, którego był właścicielem, przegrał w karty na rzecz Mikołaja Piaskowskiego, podkomorzego krzemienieckiego.

  1. Series Senatorow y Posłow Na Seym Ordynaryiny Warszawski 1776. Roku : Z wyrazeniem Ich Rezydencyi gdzie ktory stoi / zbiorem Seb. Kaź. Jabłońskiego, 1776, [b.n.s].