Przejdź do zawartości

Józef Polak

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Polak
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 grudnia 1857
Równe

Data i miejsce śmierci

4 sierpnia 1928
Warszawa

Zawód, zajęcie

lekarz

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Grób Józefa Polaka na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Józef Polak (ur. 11 grudnia 1857 w Równem, zm. 4 sierpnia 1928 w Warszawie) – polski lekarz higienista i działacz społeczny.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Po maturze, od 1874 roku studiował medycynę w Akademii Cesarsko-Królewskiej Medyko-Chirurgicznej w Warszawie. W 1880 roku uzyskał dyplom lekarza. Po studiach podjął pracę w szpitalu Dzieciątka Jezus. W latach 1881–1882 prowadził wolną praktykę we Włoszczowie oraz zdał egzaminy na stopień doktora medycyny i odrębny egzamin uprawniający do stanowiska lekarza administracyjnego[1].

Był prekursorem i niestrudzonym popularyzatorem higieny. Założyciel Warszawskiego Towarzystwa Higienicznego oraz czasopisma „Zdrowie” ( oraz wieloletnim redaktorem w latach 1885–1922). W 1887 roku zorganizował pierwszą w Europie wschodniej Wystawę Higieniczną, która zmieniła świadomość ówczesnych Polaków na temat higieny. Był zwolennikiem poglądu, że oświata w sprawach zdrowia jest dźwignią postępu społecznego. Dzięki jego kampanii w Polsce wprowadzono m.in. obowiązek szczepień przeciwko ospie. Autor wielu publikacji (broszury w sprawach granic państwa, mniejszości narodowych), organizator Zjazdów Higienistów Polskich, kierował ruchem pacyfistycznym i założył Polskie Stowarzyszenie Przyjaciół Pokoju.

W 1915 i 1928 roku był nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla[2].

Pracował w Radzie Komisji Odbudowy Kraju i Racjonalnego Budownictwa Tymczasowej Rady Stanu[3].

Był mężem Marii z Kryńskich (zm. 1939).

Zmarł w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 65-4-19,20)[4].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • Nauka o szczęśliwości
  • Wykład higieny miast, Warszawa (1908)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Polskie Towarzystwo Higieniczne [online], www.pth.pl [dostęp 2023-03-07].
  2. Nomination%20Archive [online], NobelPrize.org, 1 kwietnia 2020 [dostęp 2021-01-19] (ang.).
  3. Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 223.
  4. Cmentarz Stare Powązki: JÓZEF POLAK, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-24].
  5. M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 434 „za zasługi na polu pracy zawodowej i społecznej”.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Maciej Demel W służbie Hygei i Syreny. Życie i dzieło dr. Józefa Polaka, Warszawa 1970.
  • Wielka Ilustrowana Encyklopedja Powszechna, Gutenberga, Kraków, reprint, 1995, t. XII, ISBN 83-86381-07-8.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]