Józef Płoszko
Data urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Zawód, zajęcie |
architekt |
Józef Płoszko, Иосиф (Юзеф) Плошко, İosif Ploşko (ur. 1867 w Warszawie[1], zm. 1931) – polski architekt, przez większą część życia czynny w Baku (Azerbejdżan).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, a następnie w Petersburskim Instytucie Inżynierii Cywilnej. Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w Kijowie. Z inicjatywy Józefa Gosławskiego (1865–1904), architekta miejskiego w Baku, przybył tam, by objąć stanowisko architekta jednej z dzielnic tego miasta. W Baku Józef Płoszko spotkał kolegów ze studiów w Petersburgu – m.in. Kazimierza Skórewicza.
Oprócz pracy na urzędzie architekta dzielnicowego zajął się projektowaniem. Zgodnie z życzeniami klientów, jego projekty reprezentowały różne style historyczne. Jedną z pierwszych realizacji była Ismalija, obecnie siedziba Azerbejdżańskiej Akademii Nauk.
Oprócz Baku działał również w Władykaukazie, gdzie zrealizował meczet, ufundowany przez przedsiębiorcę naftowego Murtuza Muchtarowa, ukończony w 1908.
Józef Płoszko wzniósł w Baku w latach 1908–1914 również kościół katolicki pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny, ufundowany głównie przez miejscową Polonię, m.in. rodzinę Rylskich oraz przedsiębiorcę i filantropa Witolda Zglenickiego. Kościół został zburzony w 1938[2].
W latach 1911–1912 zrealizował pałac Muchtarowa w stylu francuskiego gotyku z centralną wieżą. Na życzenie właściciela wnętrza zostały zaprojektowane w różnych stylach historycznych, niezgodnych z wyglądem elewacji budynku. W latach 1910–1912 powstał pałacyk Kerbałai Israfiła Hadżijewa. W odróżnieniu od innych budowli Płoszki ten obiekt powstał w stylu czystej secesji.
Dla Polaków – braci Rylskich Płoszko – stworzył w 1912 czterokondygnacyjną kamienicę utrzymaną w stylu architektury islamu. W tym budynku Stefan Rylski kierował po 1917 polskim przedstawicielstwem konsularnym.
Przed wybuchem I wojny światowej Józef Płoszko zdążył zrealizować sześciokondygnacyjny hotel „Nowa Europa” w konstrukcji żelbetowego szkieletu.
W latach dwudziestych XX wieku Józef Płoszko nadal projektował w Baku. W 1925 wyjechał do Warszawy, potem do Paryża.
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Pałac Ismailija w Baku
-
"Pałac Szczęścia" w Baku
-
Dom Nagijewa w Baku
-
Meczet Muchtarowa we Władykaukazie
-
Dom Kerbalayi Israfila Hadżijewa
-
Dom Musy Nagijewa
-
Czterokondygnacyjna kamienica przy ulicy Nizami
-
Hotel “Nowa Europa”
-
Kościół katolicki Niepokalanego Poczęcia w Baku (zburzony)
-
Teatr kukiełkowy w Baku
-
Dom braci Rylskich przy ul. Policyjnej 11, b. siedziba polskiego przedstawicielstwa konsularnego w Baku (1917–1920)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ömrünün otuz ilini Bakı ilə bağlayan polyak memar [online], az/page/news/59072/Omrunun-otuz-ilini-Baki-ile-baglayan-polyak-memar.html [dostęp 2024-04-23] (ang.).
- ↑ Wspólnota Katolicka w Baku