Języki benue-kongijskie

Mapa języków Nigerii, Kamerunu i Beninu, przedstawiająca podgrupy systematyki rodziny Niger-Kongo, takie jak przykłady gałęzi atlantyckiej ( Ful ), gałęzi Mande ( Bokobaru ), grupy North-Volta z Volta -Kongo-gałąź (części Kru i Adamawa-Ubangui), grupa South-Volta, większość zachodniego Benue, całe grupy Platoid, Cross River i North Bantoid, wszystkie grupy non-Bantu z South Bantoid Group oraz północno-zachodniej krawędzi obszaru Bantu.

Języki benue-kongijskie albo benue-kongo – podgrupa języków nigero-kongijskich, według klasyfikacji Josepha Greenberga stanowiąca w niej osobną rodzinę, niektórzy językoznawcy włączają jednak języki benue-kongijskie do wolta-kongijskich w obrębie podgrupy atlantycko-kongijskiej.

Grupa benue-kongo obejmuje w klasyfikacji Greenberga 557 języków używanych w niemal na całym obszarze Afryki subsaharyjskiej z wyjątkiem obszarów Afryki Zachodniej, Rogu Afryki i Namibii. Językami benue-kongo mówi więc znaczna część Afryki od Nigerii aż do RPA.

Według podziału Greenberga języki benue-kongijskie dzielą się na:

• języki plateau
• języki dżukunoidalne
• języki Cross-River
• języki bantuidalne (do tej grupy należą języki bantu)

Ważniejsze podgrupy i języki benue-kongijskie według J. Greenberga

języki benue-kongijskie

• języki plateau

kambari

birom

dukawa

dakarkari

kamuku

• języki dżukunoidalne

dżukun

mbembe

• języki Rzeki Krzyżowej

ibibio

efik

• języki bantuidalne

tiw

bitare

batu

ndoro

mambila

bute

języki bantu – grupa bardzo rozbudowana – zob. własny artykuł języki bantu

suahili

komoryjski

języki ruanda-rundi

ruanda

rundi

języki sotho-tswana

setswana

sesotho

Bibliografia

• StanisławS. Piłaszewicz StanisławS., EugeniuszE. Rzewuski EugeniuszE., Wstęp do afrykanistyki, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2004, s. 40, ISBN 83-235-0061-4, OCLC 749258177 .