Kalendarium Komaszyc

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Komaszyce – w roku 1401 pisany Camuszicze, 1408 Comaszicze[1][2][3] 6 km na SE od Opola Lubelskiego nad rzeką Chodelką; ok. 77 km na NE od klasztoru, 21 km na SE od → Braciejowic. Dziś Stare Komaszyce i Nowe Komaszyce.

Wieś historycznie położona w powiecie urzędowskim, następnie lubelskim, parafii Kłodnica Kościelna, od 1541 r. Chodel.

Opis granic[edytuj | edytuj kod]

  • 1462 znana jest droga z Komaszyc do Bobów[4].
  • 1494 Jan pleban z Kłodnicy odstępuje klasztorowi świętokrzyskiemu dziesięciny z ról kmiecych w Komaszycach między innymi zwane "Czyrsl" w zamian za dziesięciny z ról folwarku Chyb, Kąty i Paszkowskie circa Korab[5][a].
  • 1515 granica z Kłodnica Kościelną: rzeka Chodel[6]>

Kalendarium własności[edytuj | edytuj kod]

Własność szlachecka, od 1582 r. kolegium Jezuitów w Lublinie.

  • 1401-20 w działach występuje część Dobka z Pankracowic[7][8].
  • 1418 w działach występ[uje część Maciejowskich z Kłodnicy Kościelnej
  • 1434 znany był Jasiek z Komaszyc[9].
  • 1455 Jan Maciejowski zastawia Komaszyce Małgorzacie córce Dziersława z Gutanowa za 60 grzywien[10].
  • 1470-80 dziedzicem Mikołaj Maciejowski herbu Ciołek. We wsi folwark, zagrodników nie ma. Było 6 łanów kmiecych i karczma bez roli (Jan Długosz L.B. II 253).
  • 1512 Kasper Maciejowski odstępuje bratu Bernardowi Komaszyce[11].
  • 1515 Stanisław Tarło ze Szczekarzowic dobra Komaszyce i Mścisław trzymane w zastawie od Kaspra Maciejowskiego odstępuje Bernardowi Maciejowskiemu[12]
  • 1533 pobór z 3 łanów[13].

Powinności dziesięcinne[edytuj | edytuj kod]

Dziesięcina należy do klasztoru świętokrzyskiego i plebana Kłodnicy Kościelnej, a następnie Chodla.

  • 1375 dziesięcina należy do klasztoru świętokrzyskiego[14].
  • 1470-80 z 6 łanów kmiecych dziesięcinę snopowa i konopną wartości do 8 grzywien dowożą klasztorowi świętokrzyskiemu, folwarku brak (Jan Długosz L.B. III 253).
Z łanów kmiecych dziesięcina snopową dowożą klasztorowi, z folwarku dziesięcina snopowa należy do plebana Kłodnicy Kościelnej (Jan Długosz L.B. II 546)
  • 1492 z 6 łanów kmiecych dziesięcina należy do klasztoru świętokrzyskiego, z pozostałych, wykarczowanych w ciągu ostatnich 40 lat, do biskupa krakowskiego[15].
  • 1494 Stanisław z Wojczyc kanonik i oficjał sandomierski zaświadcza, że Jan pleban Kłodnicy Kościelnej w zamian za dziesięcina z ról folwarcznych Chyb, Kąty i „Paszkowskie circa Korab” odstąpił od roszczeń do dziesięcina snopowych i konopnych ze starych ról kmiecych w Komaszycach, między innymi zwane „Czyrsl”, które pobierać ma klasztor świętokrzyski[16].
  • 1529 dziesięcina snopowa wartości 2 grzywny należy do stołu konwentu świętokrzyskiego, z pewnych ról folwarcznych w Komaszyc i Godowie wartości 1 grzywna 12 groszy dziesięcina snopową pobiera pleban Kłodnicy Kościelnej[17].
  • 1528 do 1689 pobór taki jak Kłodnicy Kościelnej.

Studenci Uniwersytetu Krakowskiego[edytuj | edytuj kod]

  • 1430 Wojciech s. Macieja; 1487 Andrzej s. Piotra (Ind).

Badania archeologiczne[edytuj | edytuj kod]

Prowadzone na terenie wsi badania archeologiczne pozwoliły odkryć kurhan wczesnośredniowieczny[18][19]. Archeologiczne Zdjęcie Polski potwierdzają ślady kultury materialnej z VIII-XIII w.[20][21].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Dokument ten jest interpolowany. Po wyskrobaniu części tekstu, wśród ról, z których dziesięcina przyznano klasztorowi świętokrzyskiemu, dopisano rolę Lemiesz w Komaszycach, liczącą 5 łanów. Interpolacji dokonano zapewne w 1 połowie XVII w., gdy o dziesięcina między innymi z Komaszyc toczono procesy z plebanem i Jezuitami lubelskimi. O dokonaniu interpolacji informuje nieco późniejsza zapiska dorsalna.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rymut ↓, s. 35.
  2. Kosyl ↓, s. 13,64.
  3. SHGL ↓, s. 106.
  4. Białkowski ↓, s. 127.
  5. AGAD ↓, s. or. 1882.
  6. Wierzbowski ↓, s. t.IV s.2456.
  7. Zbiór dokumentów Małopolskich ↓, s. I 239, 273, V 1241.
  8. Teki Archiwalne ↓, s. X 157-369.
  9. Acta Officialia ↓, s. t.I s.17.
  10. Teki Archiwalne ↓, s. t.IV s.172.
  11. Wierzbowski ↓, s. t.IV s.1533.
  12. Wierzbowski ↓, s. t.IV s.10529.
  13. RP ↓.
  14. Zarząd Dóbr Państwowych Guberni Radomskiej ↓, s. rps 10543 110.
  15. Gacki ↓, s. 306.
  16. AGAD ↓, s. 18821.
  17. Liber retaxationum ↓, s. 351,432.
  18. Nosek ↓, s. 374,432.
  19. Gurba ↓, s. 51.
  20. Rozwałka ↓, s. 157.
  21. Hoczyk ↓, s. 119.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Archiwum Główne Akt Dawnych w W.; jeśli nie zaznaczono inaczej, cyfra arabska oznacza numer dokumentu ze zbioru dokumentów pergaminowych., Archiwa Państwowe, (skrót: AGAD).
  • Teodor Wierzbowski, Matricularum Regni Poloniae Summaria, t. I-V/l, wyd. T. Wierzbowski, W. 1905-1919; t. V/2, J. Płocha, A. Rybarski, I.Sułkowska (wyd.), „Poloniae Summaria”, Wrocław 1961.
  • Zbiór dokumentów Małopolskich, S. Kuraś, I. Sułkowska-Kurasiowa (wyd.), t. I-VIII, Kraków-Wrocław 1962–1975.
  • Teki Archiwalne VII, Najstarsze zapiski ziemskie lubelskie z r. 1409, L. Białkowski (wyd.), Warszawa 1961.
  • Acta Officialia w Archiwum Diecezjalnym w Lublinie, (T. I w czasie okupacji zaginął. Nieliczne zapiski z niego opublikował S. Wojciechowski, O zaginionej księdze oficjała lubelskiego z XV w., Dodatek do Biuletynu Biblioteki Uniwersytetu M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie, X, nr 2, 1962. Cytowane przy t. I strony odnoszą się do powyższej publikacji).
  • Leon Białkowski (wyd.), Lubelska księga podkomorska piętnastego wieku, Lublin 1934.
  • Rejestry poborowe, wykorzystane za kartoteką Słownika historyczno-geograficznego Małopolski w średniowieczu, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, (skrót: RP).
  • Zarząd Dóbr Państwowych Guberni Radomskiej, zbiór rpsów w Archiwum Państwowym w Radomiu, zobacz też AOkup., Archiwum Państwowe w Radomiu.
  • Józef Gacki, Benedyktyński klasztor na Łysej Górze, Kielce: Wydawnictwo Jedność, 2006, ISBN 83-7442-389-7.
  • Księga dochodów beneficjów diecezji krakowskiej z roku 1529 (tzw. Liber retaxationum), Z. Leszczyńska-Skrętowa (wyd.), 1968.
  • Kazimierz Rymut, Nazwy miast Polski, Wrocław 1980, ISBN 83-04-00704-5.
  • Czesław Kosyl, Nazwy miejscowe dawnego województwa lubelskiego, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1978, ISSN 0079-4775.
  • Stanisław Kuraś (oprac.), Słownik historyczno-geograficzny województwa lubelskiego w średniowieczu, „Dzieje Lubelszczyzny”, 3, Lublin 1983, (skrót: SHGL).
  • Stanisław Nosek, Materiały do badań nad historią starożytną i wczesnośredniowieczną międzyrzecza Wisły i Bugu, „Annales UMCS”, 6, Lublin 1951 (Sectio F, „Nauki filozoficzne i humanistyczne”).
  • Jan Gurba, Z problematyki osadnictwa wczesnośredniowiecznego na Wyżynie Lubelskiej, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, 20, Lublin 1965 (Sectio F., „Nauki filozoficzne i humanistyczne”), s. 45-58.
  • Andrzej Rozwałka, Sieć osadnicza w archidiakonacie lubelskim w średniowieczu. Studium archeologiczno-historyczne, „Rozprawy habilitacyjne”, 98, Lublin: Wydział Humanistyczny UMCS, 1998, ISBN 83-227-1478-5.
  • S. Hoczyk-Siwkowa, Małopolska północno-wschodnia w VI-X wieku. Struktury osadnicze, „Lubelskie Materiały Archeologiczne”, 12, Lublin 1999.