Kamienica przy ul. Żeglarskiej 13 w Toruniu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Budynek PZU w Toruniu
Symbol zabytku nr rej. A/248 z 13 kwietnia 1983[1]
Ilustracja
Fasada kamienicy
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Adres

ul. Żeglarska 13

Ukończenie budowy

ok. 1400

Ważniejsze przebudowy

XVII w., 1992–1994

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Budynek PZU w Toruniu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Budynek PZU w Toruniu”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Budynek PZU w Toruniu”
Ziemia53°00′32″N 18°36′20″E/53,008889 18,605556

Kamienica przy ul. Żeglarskiej 13 w Toruniukamienica gotycka znajdująca się w najstarszej części Starego Miasta w Toruniu.

Kamienica pochodzi z ok. 1400 roku. Podczas jej budowy wykorzystano elementy pochodzące ze starego domu, wybudowanego ok. 1300 roku. Pierwotnie budynek pełnił funkcję mieszkalno-magazynowe. Na parterze mieścił się wysoki sień, pomieszczenia mieszkalne na niższych piętrach, magazynowe na wyższych. W XVII wieku kamienicę przebudowano. Pojawiły się kamienne przedziały okienne, wzorowane na tych, które pojawiły się w czasie przebudowy Ratusza Staromiejskiego w 1603 roku. Na przełomie XIX i XX wieku budynek przekształcono w wielomieszkaniową kamienicę czynszową. Usunięto z niej szczyt frontowy i tylny, fasadę pokryto tynkiem, wnętrze podzielono ścianami działowymi[2]. Podczas remontu w latach 1992–1994 kamienica otrzymała szklany szczyt, zgodnie z ówczesnymi trendami w architekturze[3]. W 1994 roku kamienica otrzymała tytuł Obiekt Roku w kategorii rewaloryzacja i adaptacja budynków zabytkowych. Obecnie w budynku mieści się siedziba Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń[2].

Zachowała się prawie w całości forma fasady w dolnych kondygnacjach kamienicy. Podczas remontu w latach 90. odbudowano szczyty, co pozwoliło na przywrócenie pierwotnej średniowiecznej kubatury budynku. Przetrwał typowy ówczesny układ z wielką sienią, z pozostałościami po polichromii z XIV i XVII wieku. Zachowały się także: nowożytne stropy, boczne izdebki, kominki, średniowieczne wnęki umywalkowe[3].

Kamienica figuruje w gminnej ewidencji zabytków (nr 345)[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 99 [dostęp 2023-05-30].
  2. a b Kamienica ul. Żeglarska 13. toruntour.pl. [dostęp 2023-05-30].
  3. a b Prarat i Zimna-Kawecka 2020 ↓, s. 26.
  4. Gmina Miasta Toruń: Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Torunia na lata 2022–2025. 2021, s. 86.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Maciej Prarat, Karolina Zimna-Kawecka. Ochrona konserwatorska kamienic w Toruniu – analiza 100 lat doświadczeń i prognozy. „Wiadomości Konserwatorskie”. 63, 2020.