Kapitał edukacyjny

Kapitał edukacyjny – wartość jednostki ludzkiej wyceniana na podstawie udokumentowanych (certyfikowanych) kompetencji edukacyjnych.

Kapitał edukacyjny jest bezpośrednią pochodną pojęcia kapitału ludzkiego. Inwestowanie w edukację jest indywidualnym i społecznym dobrem wartościowym, zwiększającym szansę na karierę w organizacjach i w nowej ekonomii. Zgodnie z ideologią kapitału edukacyjnego, sukces jednostki na polu zawodowym zależy od długości pozostania przez nią w systemie edukacyjnym oraz od jakości instytucji edukacyjnych. Inwestycja w karierę wiąże się nierzadko z dużymi kosztami, ale daje nadzieję na zwrot poniesionych nakładów.

Kapitał edukacyjny jest efektem silnych związków między rodzajem wykształcenia a stratyfikacją zawodową. W czasach, gdy panuje demokratyzacja dostępu do edukacji, pewne dyplomy różnią się bardziej niż inne. Nawet jeśli nowe instytucje edukacyjne zachęcają potencjalnych kandydatów do zdobywania wiedzy w ich murach, to nie są one postrzegane jako zdolne do przyciągnięcia studentów tego samego kalibru jak tradycyjne instytucje elitarne.

Ukończenie określonego uniwersytetu lub szkoły jest uwierzytelnieniem posiadanych kwalifikacji i statusu społecznego. W praktyce kapitał edukacyjny nie jest tak prosto skorelowany ze statusem społecznym, zarobkami, pewnością zatrudnienia i perspektywą kontynuacji kariery. Wykształcenie, licencja i certyfikat to elementy kapitału edukacyjnego stanowiące zaledwie polisę ubezpieczeniową, minimalizują ryzyko obsuwania się w statusie społecznym.

Przeedukowanie

Z punktu widzenia teorii kapitału ludzkiego nie istnieje, jednak z punktu widzenia kapitału edukacyjnego jako zasobu, ze względu na poniesione koszty finansowe, włożone w edukację, przeedukowanie (ang. overeducation) jest przejawem tzw. kapitału ryzyka (ang. risk human capital), gdy zdobyte kwalifikacje nie są wykorzystywane w życiu zawodowym. Certyfikaty wyższego wykształcenia stają się w tej sytuacji ryzykiem inwestycyjnym.

Bibliografia

• Bańka, A. (2007). Psychologiczne doradztwo karier, 77–78.
• Kivinen, O., Ahola, S. (1999) Higher education as human risk capital. Reflections and changing labour markets. Higher education, 38, 191–208.
• Brown, P., Scase, R. (1997). Universities and employers: rhetoric and realities. W: A. Smith, F. Webster (red.), The postmodern university? Bukingham: Open University Press.
• Bailey, K.D. (1994). Typologies and taxonomies: An introduction to classification techniques. Newbury Park, CA: Sage.