Kazimierz Świrski
 porucznik
| |
| Data i miejsce urodzenia |
15 kwietnia 1926 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
4 września 1998 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
do 1947 |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska |
oficer w wileńskiej Armii Krajowej, |
| Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa, |
| Odznaczenia | |
| |
Kazimierz Świrski (ur. 15 kwietnia 1926 w Stołpcach[1], zm. 4 września 1998[2][3] w Świebodzinie) – polski partyzant, żołnierz wileńskiej Armii Krajowej, dowódca świebodzińskiej Podziemnej Armii Krajowej[4], działającej zbrojnie w latach 1946–1947. W ramach konspiracji pracował w Powiatowym Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego, z którego wykradał dokumenty i informacje dotyczące przyszłych aresztowań. Odpowiadał również za plan ataku na wyżej wymieniony urząd, mający na celu oswobodzenie przetrzymywanych tam więźniów politycznych.
Do Podziemnej Armii Krajowej oprócz Świrskiego należało 5 osób. Do jej głównych zadań należało gromadzenie broni, infiltracja państwowych służb oraz rekrutowanie nowych członków. Podobnie jak inne tego typu organizacje członkowie przygotowywali się na przewidywaną wojnę między krajami zachodnimi, a blokiem wschodnim[3][4].
Na skutek donosu złożonego przez sekretarkę UB operacja nie została zrealizowana, a zdekonspirowany dowódca, wraz z trzema innymi osobami, został aresztowany i skazany na podwójną karę śmierci, która pół roku później została zmieniona na dożywocie. Wyszedł na wolność po spędzeniu 15 lat w więzieniach UB, gdzie znęcano się nad nim fizycznie i psychicznie[5].
W roku 1994 Świrski został w pełni zrehabilitowany, odzyskał stopień oficerski oraz otrzymał awans na porucznika[3].
10 listopada 1994 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi na rzecz niepodległości i suwerenności Polski oraz działalność społeczną w organizacjach kombatanckich[6].
9 listopada 2019 roku został upamiętniony w ramach corocznego Tygodnia Patriotycznego w Świebodzinie[7][8][9].
Postać Świrskiego przedstawiona została w programie „Rodziny Wyklętych mają głos” kanału TVP Historia[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa [online], Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej [dostęp 2020-11-03] (pol.).
- ↑ Cmentarz - strona główna [online], swiebodzin.systkom.pl [dostęp 2021-02-02].
- ↑ a b c Świebodzin. Porucznik Kazimierz Świrski planował atak na UB. Skazany na podwójną karę śmierci przesiedział w więzieniach UB 15 lat.
- ↑ a b Dla Niepodległej. Żołnierze Wyklęci 1944–1963.
- ↑ Tadeusz Płużański, Rodziny Wyklętych mają głos – Kazimierz Świrski [online], VOD Tvp.pl [dostęp 2020-11-03] (pol.).
- ↑ M.P. z 1995 r. nr 4, poz. 50
- ↑ Por. Kazimierz Świrski bohaterem świebodzińskiej inscenizacji historycznej!.
- ↑ Tydzień Patriotyczny w Świebodzinie.
- ↑ 7. Inscenizacja ku pamięci Kazimierza Świrskiego.
- ↑ Tadeusz Płużański, Tadeusz Polkowski, Rodziny Wyklętych mają głos: Kazimierz Świrski [online], TVP VOD, 2020 [dostęp 2023-03-18] (pol.).