Przejdź do zawartości

Kazimierz Szpaczyński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kazimierz Szpaczyński
Ilustracja
podporucznik intendent rezerwy podporucznik intendent rezerwy
Data i miejsce urodzenia

11 marca 1890
Jarosław

Data śmierci

wiosna 1940

Przebieg służby
Lata służby

1914–1939

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

Miejska Straż Pożarna we Lwowie

Stanowiska

komendant

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi (II RP)

Kazimierz Szpaczyński (ur. 11 marca 1890 w Jarosławiu, zm. 1940) – funkcjonariusz Straży Pożarnej w II Rzeczypospolitej, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Gmach przy ulicy Podwalnej we Lwowie

Urodził się 11 marca 1890 jako syn Józefa i Barbary. Działał w Polskim Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”. Po ukończeniu Seminarium Nauczycielskiego pracował w ubezpieczalni społecznej. Uczył się w Akademii Handlowej.

Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich i służył od 1914, zaś następnie wcielony został do c. i k. armii (1915-1918). Podczas wojny służył w straży ogniowej na terenach czeskich. Tam się ożenił i na świat przyszły jego dwoje dzieci.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego i od listopada 1918 do lutego 1919 służył jako sierżant w rodzinnym Jarosławiu. Później przydzielony do warsztatów broni nr 1 we Lwowie przy placu Józefa Bema. Odbył kurs rachmistrzów wojskowych. Mianowany podchorążym. 20 maja 1920 został urlopowany bezterminowo ze służby wojskowej. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 lipca 1925 w korpusie oficerów intendentów rezerwy[1]. Należał do Związku Rezerwistów. Był członkiem Polskiego Czerwonego Krzyża. Od stycznia 1935 był członkiem sądu koleżeńskiego Koła Przyjaciół Związku Strzeleckiego przy Zarządzie Z.S. we Lwowie (stowarzyszenia wspierającego Związek Strzelecki; prezesem KPZS został Zenon Wachlowski, a wiceprezesem Juliusz Petry)[2]. Był działaczem oddziału lwowskiego Związku Byłych Ochotników Armii Polskiej[3].

Został funkcjonariuszem Straży Pożarnej. W latach 30. pełnił funkcję zastępcy komendanta Miejskiej Straży Pożarnej we Lwowie, a następnie objął stanowisko komendanta (naczelnika)[4] Miejskiej Straży Pożarnej we Lwowie. Tę posadę sprawował do końca istnienia II Rzeczypospolitej w 1939.

Kazimierz Spaczyński zamieszkiwał pod adresem ulicy Podwalnej 6 we Lwowie, gdzie mieściła się także siedziba Miejskiej Straży Pożarnej, jego miejsce pracy. Został członkiem sekcji imprez w ramach powołanego 5 października 1936 Obywatelskiego Komitetu Akcji na rzecz Funduszu Obrony Narodowej we Lwowie[5].

Po wybuchu II wojny światowej, kampanii wrześniowej 1939 i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez Sowietów w grudniu 1939. Został zatrzymany podczas masowego aresztowania dokonanego w lwowskim Hotelu Bristol, gdzie Kazimierz Szpaczyński jadł obiad ze swoim bratem Stanisławem Szpaczyńskim (który został zwolniony). Był przetrzymywany w więzieniu Brygidki, a rodzina miała wiedzę o jego pobycie tam do marca 1940. Na wiosnę 1940 został zamordowany przez NKWD. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 55/3-76 oznaczony numerem 3313)[6]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Jego bratem był ppłk inż. Stanisław Szpaczyński (ur. 1882), oficer saperów Wojska Polskiego, który ostatecznie także został aresztowany i również został ofiarą zbrodni katyńskiej na terenach ukraińskich. Kazimierz Szpaczyński podczas I wojny światowej 1 stycznia 1917 ożenił się z Zofią (zm. 1982) z domu Piller (rodzina prowadziła drukarnię[7]), aktorką dramatyczną w Teatrze Lwowskim, której matka Maria Piller (z domu Wisłobocka) również była aktorką teatralną. Kazimierz i Józefa Szpaczyńscy mieli dwoje dzieci, które urodziły się podczas I wojny światowej: córkę Zofię (1917-1918, po wojnie lekarka) i syna Zbigniewa (1918-). Wiosną 1940 członkowie rodziny K. Szpaczyńskiego; żona, córka z mężem Zygmuntem Michałowiczem i teściowa, zostali deportowani przez Sowietów w głąb ZSRR na tereny kazachskie do Semipałatyńska. Stamtąd po wojnie kobiety wróciły do Polski i osiadły w Opolu. Syn Zbigniew, uczeń przedwojennego lwowskiego Korpusu Kadetów Nr 1, podczas II wojny światowej żołnierz Armii Krajowej, po wojnie osiadł w Bytomiu, został inżynierem.

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 210.
  2. Kronika miejska. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 2 z 4 stycznia 1935. 
  3. Związek b. Ochotników Armii Polskiej w działalności we Lwowie. „Wschód”. Nr 75, s. 11, 20 lutego 1938. 
  4. Komunikaty. Jeszcze dwa dni Tygodnia Obrony Przeciwpożarowej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 240 z 18 października 1936. 
  5. Obywatelski Komitet Akcji na rzecz Funduszu Obrony Narodowej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 240 z 18 października 1936. 
  6. Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 94. [dostęp 2015-06-17].
  7. Dobrzański – genealogia. genealogia.okiem.pl. [dostęp 2015-06-19].
  8. Odznaczenie lwowianina. „Wschód”. Nr 113, s. 2, 15 stycznia 1939. 
  9. Uroczystość strażacka. „Gazeta Lwowska”, Nr 123 z 6 maja 1931. 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]