Klasztor Dominikanów w Myśliborzu

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dawny klasztor Dominikanów w Myśliborzu
nr rej. Kl.-V-O/13/55 z 22.04.1955 oraz 252 z 27.04.1979:
Ilustracja
Kościół klasztorny (na wprost) i skrzydło klasztorne (z lewej)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Myślibórz

Kościół

rzymskokatolicki

Właściciel

dominikanie

Klauzura

nie

Typ zakonu

męski

Obiekty sakralne
Kościół

św. Krzyża

Data budowy

II połowa XIII wieku

Data zamknięcia

1547

Położenie na mapie Myśliborza
Mapa konturowa Myśliborza, na dole znajduje się punkt z opisem „Dawny klasztor Dominikanów w Myśliborzu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Dawny klasztor Dominikanów w Myśliborzu”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Dawny klasztor Dominikanów w Myśliborzu”
Położenie na mapie powiatu myśliborskiego
Mapa konturowa powiatu myśliborskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Dawny klasztor Dominikanów w Myśliborzu”
Położenie na mapie gminy Myślibórz
Mapa konturowa gminy Myślibórz, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Dawny klasztor Dominikanów w Myśliborzu”
Ziemia52°55′23″N 14°52′10″E/52,922960 14,869535
Multimedia w Wikimedia Commons

Klasztor Dominikanów w Myśliborzu – jedyny klasztor dominikanów w Nowej Marchii. Miał formę czworoboku: trzy skrzydła zajmował klasztor, w jednym mieścił się kościół. Do naszych czasów zachował się kościół i jedno skrzydło klasztorne. Obecnie w zabudowaniach klasztornych mają swoją siedzibę lokalne instytucje kulturalne: Myśliborski Ośrodek Kultury oraz Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna.

Kościół klasztorny[edytuj | edytuj kod]

Portal w skrzydle kościelnym z ok. 1300 r.

Trzynastowieczna, gotycka, orientowana, pierwotnie ośmioprzęsłowa, ceglana świątynia z szachulcową wieżą z 1738.

Kościół zbudowany został w drugiej połowie XIII w. i pełnił funkcję świątyni dworskiej przebywającego często w Myśliborzu margrabiego Albrechta III. W kościele pochowani zostali dwaj synowie margrabiego. W 1433 husyci doszczętnie zniszczyli kościół. Do końca XV w. świątynia została odbudowana.

W latach 1539-1593 - kościół pełnił funkcję fary luterańskiej (ze względu na zniszczenia wywołane pożarem kolegiaty). W XVI w. dla kościoła zostały ufundowane: dzwony (1541-59), ambona (1568) oraz organy (1575).

W 1635 zawaliły się sklepienia trzech wschodnich przęseł kościoła. Przęseł tych już nie odbudowywano lecz skrócono kościół o ok. 20 m - do długości 42 m, jaką świątynia ma obecnie.

W 1717 zawaliła się wieża niszcząc sklepienia zachodnich przęseł świątyni. Odbudowę przeprowadzono w latach 1734-38, przy czym sklepienia zastąpiono stropami.

W XIX w. funkcje sakralne pełniły tylko 4 przęsła nawy. Pozostała część wykorzystywana była jako koszary i spichlerz.

W latach 1927-28 przeprowadzono generalny remont budynku przystosowując go do pełnienia funkcji domu ludowego.

W drugiej połowie lat czterdziestych XX w. następowała częsta zmiana sposobu wykorzystania budynku. Mieścił się tu m.in. radziecki szpital polowy, a następnie polski szpital cywilny (1945), Dom Społeczno-Oświatowy (1946), Liceum Pedagogiczne (1946), bursa żeńska Liceum Pedagogicznego (1946-7), Powiatowa Biblioteka Publiczna (1947), sala muzyczna Liceum Pedagogicznego (1947-49).

Od 1955 w budynku miał swoją siedzibę Powiatowy Dom Kultury, przekształcony w 1975 (po gruntownym remoncie w latach 1968-71) w Myśliborski Ośrodek Kultury.

Zabudowania klasztorne[edytuj | edytuj kod]

Skrzydło klasztorne (z prawej) oraz wieża kościoła klasztornego (z lewej)

Zabudowania klasztorne powstały w tym samym okresie co kościół (II połowa XIII w.). W dotrwałym do naszych czasów skrzydle zachowały się dwa pomieszczenia przykryte sklepieniem kryształowym oraz palmowym (wspartym na jednym filarze). Przypuszcza się, że w pomieszczeniach tych mógł znajdować się refektarz lub kuchnia. Piętro przeznaczone było na cele (pokoje) dla zakonników.

W XIII w. przy klasztorze działała szkoła. W 1543 nastąpiła sekularyzacja klasztoru, a po kilku latach (w 1547) jego ostateczna likwidacja.

Podczas I wojny światowej w dawnych zabudowaniach klasztornych ulokowani zostali uchodźcy wojenni.

W latach 1927-28 przeprowadzono generalny remont pomieszczeń przystosowując je do pełnienia funkcji muzeum regionalnego. Muzeum to działało w murach klasztornych od 1928 do 1945 r. W 1956 uruchomiono tu Miejską i Powiatową Bibliotekę Publiczną. Instytucja ta działa do dnia dzisiejszego. W międzyczasie (w latach 1968-71) dokonano generalnego remontu obiektu).

  • Wnętrza
  • Sala sceniczna w dawnym skrzydle kościelnym
    Sala sceniczna w dawnym skrzydle kościelnym
  • Sień w dawnym skrzydle klasztornym
    Sień w dawnym skrzydle klasztornym

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Karolczak Marek, Topolski Andrzej: Myślibórz Miejski Szlak Turystyczny, Urząd Gminy w Myśliborzu, Myślibórz 2006
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Klasztor_Dominikanów_w_Myśliborzu&oldid=72618466”