Kolumna „Zośki”

Kolumna „Zośki”
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miejscowość	Szydłowiec
Miejsce	Rynek Wielki 1
Typ obiektu	pręgierz
Styl architektoniczny	manieryzm
Materiał	kamień
Data budowy	XVII wiek
Data odsłonięcia	5 listopada 2009
Ważniejsze przebudowy	2004
	Położenie na mapie Polski Kolumna „Zośki”
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Kolumna „Zośki”
	Położenie na mapie powiatu szydłowieckiego Kolumna „Zośki”
	Położenie na mapie gminy Szydłowiec Kolumna „Zośki”
	Położenie na mapie Szydłowca Kolumna „Zośki”
	51°13′26,6″N 20°51′27,5″E/51,224056 20,857639

Kolumna „Zośki” w Szydłowcu – pełniąca zapewne funkcję pręgierza kamienna kolumna w kształcie dzbana z motywami roślinnymi, zwieńczona platformą okoloną żelazną balustradą, na której ustawiony został posąg kobiety.

Manierystyczna kolumna pochodzi z XVII wieku. Według tradycji, znajdującą się na jej platformie postać zwano „Zośką”. Miano to pochodzić ma od imienia pierwszej napiętnowanej przy tym pręgierzu kobiety^[1].

Dokładne losy monumentu nie są znane. Wiadomo, że „Zośka” została przedstawiona na osiemnastowiecznej rycinie Zygmunta Vogla (Widok Rynku w Szydłowcu, 1795). Nie było jej już jednak na przedstawiającym rynek w Szydłowcu obrazie Józefa Szermentowskiego z 1854 roku. Bezgłową rzeźbę „Zośki” zamurowano w ścianie szydłowieckiego ratusza około 1815 roku. Odnaleziono ją w latach 80. XX wieku podczas remontu budynku. Przez kilkadziesiąt lat przechowywało ją miejscowe muzeum^[1]. Kolumnę można było do 2004 roku zobaczyć na cmentarzu, w nagrobku ks. Stanisława Straszaka (zm. 1833).

Inicjatywę przywrócenia pomnika podjęła Rada Miasta Szydłowca z burmistrzem miasta Andrzejem Jarzyńskim na czele. Odrestaurowaną kolumnę ustawiono na Rynku Wielkim przed ratuszem w 2004 roku. Cały pomnik, zrekonstruowany według projektu konserwatora dzieł sztuki Grzegorza Wiatra, odsłonięto uroczyście 5 listopada 2009 roku^[2].

Przy pomniku „Zośki” od 2010 roku organizowane są ogólnopolskie spotkania „Szydłowieckie Zośki” poświęcone problemom ludzi walczących w chorobami nowotworowymi^[3].

Zobacz też

Pręgierz w Szydłowcu

Przypisy

↑ ^a ^b Danuta Słomińska-Paprocka: Powiat szydłowiecki w województwie mazowieckim. Szydłowiec: 2009, s. 97.
↑ Powrót „Zośki”. Strona Urzędu Miejskiego w Szydłowcu, 2009. [dostęp 2018-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-07)].
↑ Zośki spotkają się w Szydłowcu. Echo Dnia, 11 maja 2012. [dostęp 2018-09-06].

[Powiat-1] Danuta Słomińska-Paprocka: Powiat szydłowiecki w województwie mazowieckim. Szydłowiec: 2009, s. 97.

[2] Powrót „Zośki”. Strona Urzędu Miejskiego w Szydłowcu, 2009. [dostęp 2018-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-07)].

[3] Zośki spotkają się w Szydłowcu. Echo Dnia, 11 maja 2012. [dostęp 2018-09-06].

[1]

[2]

[3]

w rejestrze zabytków	Cmentarz Komunalny cmentarz żydowski Dom pod Dębem Dom Eisenbergów kościół św. Zygmunta lodownia pomnik Tadeusza Kościuszki pręgierz ratusz Synagoga Garbarska zamek
w gminnej ewidencji zabytków	browar Góra Trzech Krzyży Kapliczka „Styczniowa” kolumna „Zośki”
pomniki i miejsca pamięci	Korzonek Jana Pawła II Józefa Piłsudskiego Tajnej Organizacji Nauczycielskiej
niezinwentaryzowane	Dom Górnika Kapliczka „Listopadowa” Kapliczka „Moskiewska” kapliczka św. Władysława Łom „Moskiewski” Łom „Pikiel” Łom „Podkowiński” pl. św. Ducha
zniszczone	Dom Stasieczka Dom Cechu Rzemiosł Ślusarskich kolumna „KamBudu” kościół św. Ducha i św. Anny