Konstanty Żórawski

Konstanty Leopold Marian Żórawski
Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	15 listopada 1874 ; Surchów
Data i miejsce śmierci	1 kwietnia 1956 ; Warszawa
	Prof. nauk technicznych
	Specjalność: elektrotechnika
Alma Mater	Instytut Elektrotechniczny im. Montefiore w Liège
Profesura	1919
	Odznaczenia

Konstanty Leopold Marian Żórawski (ur. 15 listopada 1874 w Surchowie, zm. 1 kwietnia 1956 w Warszawie) – polski inżynier, profesor Politechniki Warszawskiej, pionier projektowania, budowy i zastosowania maszyn elektrycznych w przemyśle polskim^[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył V gimnazjum filologiczne w Warszawie (1893), wydział mechaniczny Instytutu Technologicznego w Petersburgu (1898) oraz w 1899 Instytut Elektrotechniczny im. Montefiore w Liège, uzyskując dyplom inżyniera elektryka. Pracował w Maschinenfabrik Oerlikon w Szwajcarii, Allgemeine Elektricitäts-Gesellschaft w Rydze, w fabryce Volta w Rewlu (obecnie Tallinn), następnie w Petersburgu jako dyrektor techniczny. Po powrocie do kraju w 1919 uzyskał nominację na profesora zwyczajnego w Katedrze Budowy Maszyn Elektrycznych na Wydziale Budowy Maszyn i Elektrotechniki Politechniki Warszawskiej. W czasie II wojny światowej brał udział w tajnym nauczaniu. Po wojnie wrócił do pracy na Politechnice Warszawskiej. W 1948 stan zdrowia zmusił go do przejścia na emeryturę.

Konstanty Żórawski był pionierem produkcji maszyn elektrycznych w Polsce i ich wykorzystania w przemyśle. Uczestniczył w zakładaniu pierwszych fabryk maszyn elektrycznych (m.in. Polskiego Towarzystwa Elektrycznego z zakładami wytwórczymi w Katowicach i Żychlinie). Współpracował z Ministerstwem Przemysłu i Handlu w zakresie ustalenia stawek celnych dla przemysłu elektrotechnicznego w Polsce.

Profesor Żórawski był członkiem m.in. Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Akademii Nauk Technicznych i Stowarzyszenia Elektryków Polskich^[1].

Zmarł 1 kwietnia 1956^[2]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 41-2-19)^[3].

W 1990 ukazała się publikacja pt. Konstanty Żórawski (1874–1956) autorstwa Jerzego Kubiatowskiego^[4].

Stanowiska[edytuj | edytuj kod]

1907–1913 - główny inżynier i dyrektor techniczny w firmie Volta w Rewlu
1913–1918 - zastępca dyrektora fabryki maszyn elektrycznych w Petersburgu
od 1919 - profesor zwyczajny, kierownik Katedry Budowy Maszyn Elektrycznych na Wydziale Budowy Maszyn i Elektrotechniki Politechniki Warszawskiej
1942–1945 - kierownik fabryki przetworów chemicznych Rędziny w Rudnikach k. Częstochowy^[1]

Członkostwa[edytuj | edytuj kod]

1917 - zastępca prezesa Sekcji Elektrotechnicznej Polskiej Narady Ekonomicznej
od 1920 - współzałożyciel i czynny członek Akademii Nauk Technicznych (Wydział Nauk Mechanicznych)
1924–1925 - członek Komisji Dyscyplinarnej Politechniki Warszawskiej
od 1921 - członek Rady Wydziału Elektrotechnicznego Politechniki Warszawskiej
od 1930 - członek zwyczajny Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, przewodniczący Wydziału V (1948–1950), przewodniczący Wydziału VI (1950–1952)
członek Koła Technologów Petersburskich przy Stowarzyszeniu Techników Polskich w Warszawie
członek Komisji Maszyn Elektrycznych i Komisji Definicji i Symboli Stowarzyszenia Elektryków Polskich^[1]

Ważne publikacje[edytuj | edytuj kod]

Maszyny elektryczne. Teoria i budowa, 1923 (3 tomy)
Organizacja wytwórni maszyn elektrycznych, 1925
Słownik elektrotechniczny polsko-czesko-rosyjsko-francusko-angielsko-niemiecki, współautor, 1929^[1]

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)^[5]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Jerzy Kubiatowski: Konstanty Żórawski (1874-1956). Biblioteka Cyfrowa Politechniki Warszawskiej. [dostęp 2016-03-16].
↑ Informacja O Zmarłych: Konstanty Żórawski. nekrologi-baza.pl. [dostęp 2015-03-30].
↑ Cmentarz Stare Powązki: JÓZEFINA ŻÓRAWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2015-03-29] .
↑ Konstanty Żórawski (1874–1956)
↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu pracy naukowej”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 856. [dostęp 2021-05-11].

[bcpw-1] Jerzy Kubiatowski: Konstanty Żórawski (1874-1956). Biblioteka Cyfrowa Politechniki Warszawskiej. [dostęp 2016-03-16].

[2] Informacja O Zmarłych: Konstanty Żórawski. nekrologi-baza.pl. [dostęp 2015-03-30].

[3] Cmentarz Stare Powązki: JÓZEFINA ŻÓRAWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2015-03-29] .

[4] Konstanty Żórawski (1874–1956)

[5] M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu pracy naukowej”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]