Kotik chilijski

Kotik chilijski
	Arctocephalus philippii
	(Peters, 1866)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	psokształtne
Parvordo	płetwonogie
Rodzina	uchatkowate
Rodzaj	kotik
Gatunek	kotik chilijski
Synonimy
	Otaria aurita Tschudi, 1844; Otaria (Arctophoca) philippii Peters, 1866;
	Otaria aurita Tschudi, 1844; Otaria (Arctophoca) philippii Peters, 1866;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kotik chilijski^[5] (Arctocephalus philippii) – gatunek ssaka z rodziny uchatkowatych (Otariidae).

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1866 roku niemiecki zoolog Wilhelm Peters nadając mu nazwę Otaria (Arctophoca) philippii^[3]. Holotyp pochodził z wyspy Robinson Crusoe, w archipelagu Juan Fernández, w Chile^[6]. Na holotyp składała się skóra i czaszka młodego dorosłego samca, zebrana w grudniu 1864 roku przez Rodolfo Amando Philippiego; zarówno skóra, jak i czaszka zostały stracone w pożarze podczas II wojny światowej^[7].

Szacuje się, że A. philippii i A. townsendi oddzieliły się od wspólnego przodka około 300000 lat temu^[8]. W przeglądzie taksonomicznym z 2012 roku oba taksony zostały połączone w jeden gatunek z dwoma podgatunkami^[9], ale większość teriologów zajmujących się ssakami morskimi nie przyjęła tej propozycji^[8]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy^[8].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Arctocephalus: gr. αρκτος arktos „niedźwiedź”; -κεφαλος -kephalos „-głowy”, od κεφαλη kephalē „głowa”^[10].
philippii: prof. Rodolfo Amando Philippi (1808–1904), niemiecko-chilijski paleontolog, botanik, malakolog i zoolog^[11].

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Kotik chilijski występuje w południowej części Oceanu Spokojnego, w archipelagu Juan Fernández i na wyspie San Félix (wyspy Desventuradas), które leżą 600 km na północ^[8].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała samic 120–140 cm, samców 200 cm; masa ciała samic około 48 kg, samców średnio 140 kg^[12]. Noworodki osiągają długość około 60–65 cm i ciężar 6,2–6,9 kg^[8]. Występuje dymorfizm płciowy – dorosłe samce są około 1,4 razy dłuższe i około 3 razy cięższe od dorosłych samic^[12]. Wzór zębowy: I ${\tfrac {3}{2}}$ C ${\tfrac {1}{1}}$ PM ${\tfrac {6}{5}}$ = 36^[12].

Status zagrożenia i ochrona[edytuj | edytuj kod]

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii LC (ang. Least Concern „najmniejszej troski”)^[4]. Obecnie liczba osobników tego gatunku wynosi 10 000-12 000 i stale rośnie.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Opis na podstawie rysunku Humboldta.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Arctocephalus philippii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ J.J. von Tschudi: Untersuchungen über die Fauna Peruana. St. Gallen: Druck und verlag von Scheitlin und Zollikofer, 1845, s. 137. (niem.).
↑ ^a ^b W.C.H. Peters. Über die Ohrenrobben (Seelöwen und Seebaren). Otariae, insbesondere über die in den Sammlungen zu Berlin benfindlichen Arten. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Jahrgang 1866, s. 276, ryc. 2a, 2b, 2c, 1867. (niem.).
↑ ^a ^b D.D. Aurioles-Gamboa D.D., Arctocephalus philippii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2022-1 [dostęp 2022-08-09] (ang.).
↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 152. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Arctocephalus philippii. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-08-09].
↑ V.B. Scheffer: Seals, Sea Lions, and Walruses. A Review of the Pinnipedia. Stanford: Stanford University Press, 1958, s. 1–179. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 438. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ A. Berta & M. Churchill. Pinniped taxonomy: review of currently recognized species and subspecies, and evidence used for their description. „Mammal Review”. 42 (3), s. 207–234, 2012. DOI: 10.1111/j.1365-2907.2011.00193.x. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 117, 1904. (ang.).
↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 320–321. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
↑ ^a ^b ^c M. Webber: Family Otariidae (Eared Seals). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 90–91. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).

[2] Opis na podstawie rysunku Humboldta.

[itis-1] Arctocephalus philippii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[tsch-3] J.J. von Tschudi: Untersuchungen über die Fauna Peruana. St. Gallen: Druck und verlag von Scheitlin und Zollikofer, 1845, s. 137. (niem.).

[pet-4] W.C.H. Peters. Über die Ohrenrobben (Seelöwen und Seebaren). Otariae, insbesondere über die in den Sammlungen zu Berlin benfindlichen Arten. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Jahrgang 1866, s. 276, ryc. 2a, 2b, 2c, 1867. (niem.).

[iucn-5] D.D. Aurioles-Gamboa D.D., Arctocephalus philippii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2022-1 [dostęp 2022-08-09] (ang.).

[miiz-6] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 152. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[msw-7] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Arctocephalus philippii. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-08-09].

[sch-8] V.B. Scheffer: Seals, Sea Lions, and Walruses. A Review of the Pinnipedia. Stanford: Stanford University Press, 1958, s. 1–179. (ang.).

[icmw-9] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 438. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[ber&chu-10] A. Berta & M. Churchill. Pinniped taxonomy: review of currently recognized species and subspecies, and evidence used for their description. „Mammal Review”. 42 (3), s. 207–234, 2012. DOI: 10.1111/j.1365-2907.2011.00193.x. (ang.).

[pal-11] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 117, 1904. (ang.).

[edm-12] B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 320–321. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).

[hmw-13] M. Webber: Family Otariidae (Eared Seals). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 90–91. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]