Krasnyj Jasył

Krasnyj Jasył

Красный Ясыл

Państwo	Rosja
Kraj	Permski
Rejon	ordinski
Populacja (2010) • liczba ludności	737
Nr kierunkowy	+7 34258
Kod pocztowy	617510
Tablice rejestracyjne	59, 81, 159
Położenie na mapie Rosji Krasnyj Jasył
Położenie na mapie Kraju Permskiego Krasnyj Jasył
57°05′22″N 56°38′50″E

Krasnyj Jasył (ros. Красный Ясыл) – wieś (ros. село, trb. sieło) w Rosji, w Kraju Permskim, w rejonie ordinskim, nad rzeką Jasyłką, dopływem Irienia. Liczy 867 mieszkańców. W przeszłości nosił nazwę Pokrowskoje. Obecna nazwa wywodzi się od rosyjskiego słowa „krasnyj” – „czerwony”, będącego symbolem komunistycznej przeszłości i turkijskiego słowa „jašïl” znaczącego dosłownie „zielony”.

Wieś znana jest ze swoich rzemieślników i zakładu obróbki kamienia, zajmujących się m.in. obróbką selenitu.

Selenit, znany też jako kamień księżycowy, to jeden z rzadszych minerałów, występujący na Uralu, w Afryce i Kanadzie. Charakteryzuje się dużą przezroczystością. Selenitowe wyroby z Krasnego Jasyłu znane są na całym świecie.

Historia

Miejscowość powstała 1694 r. jako osada. Status wsi uzyskała na początku XVIII w. gdy wybudowano tu drewnianą cerkiew Pokrowską. W 1763 r. była wymieniona jako umocniona osada „Pokrowskij Ostrożek, Jasył Toż”. Kolejna nazwa to „Pokrowo–Jasylskoje”, która wywodziła się od cerkwi i od rzeczki. W szeregu dokumentów z XVIII w. wieś jest nazywana Asyłem, a rzeczka Asyłką, co świadczy o tym, że podstawą ich nazwy jest turkijskie imię własne Asył. Krasnym Jasyłem nazwali wieś biali w czasie wojny domowej za pomoc mieszkańców dla Armii Czerwonej. W 1894 r. powstał warsztat wytwarzający wyroby z selenitu. W 1912 r. powstał artel kamieniarzy–chałupników, przekształcony później w kamieniarski artel chałupniczo–przemysłowy. W 1928 r. zorganizowano Górno–Irieńskie stowarzyszenie kamieniarskie, a potem artel „Kamnieriez” (Kamieniarz)– Górno–Irieńska filia Uralskiego artelu przemysłowego. W 1929 r. powstał kołchoz im. Litwinowa, który po licznych przekształceniach od 1993 r. istniał pod nazwą AO „Motowilichinskije zawody”.

Gospodarka

Obecnie we wsi istnieje filia Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej „Prawda”, której siedziba znajduje się w Ordzie, państwowe przedsiębiorstwo rejonowe OGUP „Kombinat „Uralskij kamnieriez””, urząd pocztowy.

Ochrona zdrowia

Punkt felczersko-akuszerski.

Kultura

Dom kultury, biblioteka. Od 2013 r. w Krasnym Jasyle odbywa się corocznie „Festiwal Kamnieriezow” (Festiwal Kamieniarzy), na który przyjeżdżają artyści z całej Rosji i byłych republik radzieckich.

Warte zobaczenia

• pomnik ofiar wojny domowej
• pomnik uczestników II wojny światowej
• budynek byłej kamiennej cerkwi Pokrowskiej wybudowanej w latach 1783–1785
• były dom duchownego z XIX wieku.