Kruczyniec rubinowy

Kruczyniec rubinowy
	Pyroderus scutatus
	(Shaw, 1792)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	tyrankowce
Rodzina	bławatnikowate
Podrodzina	bławatniki
Plemię	Cotingini
Rodzaj	Pyroderus; G. R. Gray, 1840
Gatunek	kruczyniec rubinowy
Synonimy
	Coracias scutata Shaw, 1792;
	Coracias scutata Shaw, 1792;
Podgatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kruczyniec rubinowy^[5] (Pyroderus scutatus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny bławatnikowatych (Cotingidae). Jest jedynym przedstawicielem rodzaju Pyroderus^[5]^[6].

Morfologia: Długość ciała: samce 43–46 cm, samice 36–39 cm^[3]. Upierzenie czarne z dużą częścią czerwonych piór, sprawiających wrażenie „pomarszczonych” na gardle. Na spodzie różna ilość barwy kasztanowatej, zależnie od podgatunku.

Zasięg, środowisko: Różne podgatunki w północnych Andach, wschodniej Wenezueli, Gujanie i od południowo-wschodniej Brazylii do północno-wschodniej Argentyny. Rzadki w nizinnych i wyżynnych lasach i w zadrzewieniach.

Zachowanie: Zwykle spotykany samotnie, odwiedza drzewa owocowe. Samce gromadzą się na niewielkich tokowiskach, wydają głębokie, huczące dźwięki, żeby przywabić samicę.

Podgatunki: Wyróżniono 5 podgatunków P. scutatus^[3]^[6]:

P. s. occidentalis Chapman, 1914 – zachodnia Kolumbia i północno-zachodni Ekwador
P. s. granadensis (Lafresnaye, 1846) – środkowa i północno-wschodnia Kolumbia do północnej i zachodniej Wenezueli
P. s. orenocensis (Lafresnaye, 1846) – wschodnia Wenezuela i północna Gujana
P. s. masoni Ridgway, 1886 – wschodnie Peru
P. s. scutatus (Shaw, 1792) – wschodni Paragwaj, północno-wschodnia Argentyna i południowo-wschodnia Brazylia

Status: Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 1994 roku uznaje kruczyńca rubinowego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako rzadki i rozmieszczony plamowo. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy; w części zasięgu jego liczebność spada ze względu na niszczenie siedlisk i polowania dla mięsa^[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Pyroderus scutatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Pyroderus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2012-02-22] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Snow, D. & Bonan, A.: Red-ruffed Fruitcrow (Pyroderus scutatus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)].
↑ ^a ^b BirdLife International, Pyroderus scutatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2019-3 [dostęp 2020-03-06] (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Plemię: Cotingini Bonaparte, 1849 (1822) (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-03-06].
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Cotingas, manakins, tityras, becards. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-06]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Wiesław Dudziński, Marek Keller, Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Multico, 2000. ISBN 83-7073-059-0.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Pyroderus scutatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[itis2-2] Pyroderus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2012-02-22] (ang.).

[hbwa-3] Snow, D. & Bonan, A.: Red-ruffed Fruitcrow (Pyroderus scutatus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)].

[iucn-4] BirdLife International, Pyroderus scutatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2019-3 [dostęp 2020-03-06] (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-5] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Plemię: Cotingini Bonaparte, 1849 (1822) (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-03-06].

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Cotingas, manakins, tityras, becards. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-06]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]