Krzyż Franciszka Józefa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Krzyż Franciszka Józefa
Awers
Awers odznaki
Ustanowiono

21 listopada 1916

Wycofano

1918

Dewiza

MILITANTIBUS A LATERE MEO
(WALCZĄCYM U MEGO BOKU)

Wielkość

56 × 56 mm

Kruszec

żelazo

Wydano

25

Powiązane

Order Franciszka Józefa
Odznaka Pamiątkowa Franciszka Józefa

Krzyż Franciszka Józefa (niem. Franz Joseph-Kreuz, węg. Ferenc József-kereszt) – odznaczenie austro-węgierskie nadawane w latach 1917-1918.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż ten, nazwany także według swej dewizy Krzyżem "militantibus a latere meo" (walczącym u mego boku), był niezwykle rzadkim i ekskluzywnym odznaczeniem. Został zaprojektowany w roku 1916 jeszcze za życia cesarza Franciszka Józefa, który zdążył zatwierdzić listę przedstawionych do odznaczenia. Po śmierci cesarza projekt zrealizował jego następca Karol I i odznaczył krzyżem 25 osób znajdujących się na liście poprzednika. Order otrzymały wyłącznie osoby zatrudnione w Kancelarii Wojskowej w Wiedniu, wojskowi i cywile ściśle współpracujący z monarchą, na ich czele sam nowy cesarz, którego Franciszek Józef umieścił na pierwszym miejscu swej listy.

Opis odznaki[edytuj | edytuj kod]

Oznaka to krzyż maltański bez kulek na szpicach ramion, wykonany w poczernionym żelazie z wąskimi srebrnymi bordiurami na brzegach ramion, z wieńcem laurowym między ramionami. W medalionie środkowym awersu widnieją splecione inicjały założyciela "FJ I", otoczone srebrnym pierścieniem z dewizą "MILITANTIBUS A LATERE MEO" oraz datami MCMXIV-MCMXVI. Rewers oznaki był gładki. Krzyż ten nie posiadał wstążki – noszony był na agrafie na prawej piersi.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Bodrogi Péter, Molnár József, Zeidler Sándor: Nagy magyar kitüntetéskönyv. A magyar állam rendjelei és kitüntetései a Szent György-rendtől a Nagy Imre érdemrendig. Budapeszt: Rubicon, 2005, s. 112-113 (węg.)
  • Václav Měřička: Orden und Ehrenzeichen der österreichisch-ungarischen Monarchie, Wiedeń: 1974 (niem.)
  • Roman Freiherr von Procházka: Österreichisches Ordenshandbuch, 1-4, Monachium: 1978 (niem.)