Kyōto Gyoen

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kyōto Gyoen
Ilustracja
Państwo

 Japonia

Miejscowość

Kioto

Dzielnica

Kamigyō-ku

Adres

National Gardens Association Kyoto Gyoen, 3 Kyoto-Gyoen, Kamigyo-ku, Kyoto City, Kyoto, 602-0881

Powierzchnia

91 ha

Położenie na mapie Japonii
Mapa konturowa Japonii, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Kyōto Gyoen”
Ziemia35°01′24″N 135°45′50″E/35,023333 135,763889
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Aoi Matsuri, parada przechodzi przez Kyōto Gyoen, w głębi Kyōto Gosho (2014)
Jidai Matsuri (2009)

Kyōto Gyoen (jap. 京都御苑; ang. Kyoto Imperial Park, Kyoto Gyoen National Garden, Kyoto Imperial Palace Park) – „Cesarski Park w Kioto”, park w centrum miasta, który obejmuje Pałac Cesarski w Kioto (Kyōto Gosho), Pałac Cesarski Sento (Sentō Gosho) i kilka innych obiektów związanych z historią miasta jako stolicy i siedziby cesarza.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Ogród publiczny w Kioto o rozmiarach 1,3 km (z północy na południe) i 0,7 km (ze wschodu na zachód). W okresie Edo (1603–1868) na obszarze tym znajdowało się ok. 140 rezydencji członków rodziny cesarskiej i arystokracji dworskiej. Po przeniesieniu stolicy do Edo/Tokio w wyniku restauracj Meiji (1868) i przeprowadzce elity budynki byłych rezydencji usunięto i utworzono ogród cesarski Kyōto Gyoen w celu zachowania otoczenia Pałacu Cesarskiego.

Obiekty na terenie parku[edytuj | edytuj kod]

Po II wojnie światowej ogród został zamieniony na park publiczny. Dziś w tym ogrodzie znajdują się słynne historyczne miejsca:

  • Kyōto Gosho (Kyoto Imperial Palace);
  • Kyōto Geihinkan → rezydencja rządowa służąca przyjmowaniu oficjalnych gości zagranicznych;
  • Kyōto Sentō Gosho (Sentō Gosho), Kyoto Sento Imperial Palace → zbudowany w 1630 roku dla emerytowanego cesarza Go-Mizunoo (1596–1680) i stał się pałacem dla kolejnych emerytowanych cesarzy. Pierwotna zabudowa pałacowa spłonęła w 1854 roku i nie została odbudowana. Zamiast tego na terenie Sentō Gosho został zbudowany w 1867 roku pałac Ōmiya (Kyōto Ōmiya Gosho) dla cesarzowej wdowy Eishō (1835–1897), po cesarzu Kōmei (1831–1867), który obecnie służy jako rezydencja do zakwaterowania członków rodziny cesarskiej podczas ich wizyt w Kioto i nie jest udostępniany do zwiedzania;
  • Rezydencja Kan’in-no-Miya → pozostałości rezydencji rodziny cesarskiej Kan’in-no-miya. Budynek służy jako centrum dla zwiedzających i wystawa artefaktów związanych z Kyōto Gyoen. Rezydencja została założona w 1710 roku przez księcia Naohito Kan’in-no-Miya (1704–1753), jednego z synów cesarza Higashiyama (1675–1710). Jest to jedyna z czterech rodzin cesarskich (Kan’in-no-Miya, Fushimi-no-Miya, Katsura-no-Miya, Arisugawa-no-Miya), która dziedziczy cesarski rodowód do dziś. Związek między dzisiejszymi pozostałościami rezydencji a oryginałem nie jest znany, ponieważ pierwotna rezydencja została spalona w 1788 roku przez wielki pożar. Część rezydencji była używana jako dom do czasu przeprowadzki rodziny do Tokio w 1877 roku. Po ich wyprowadzce służył m.in. jako siedziba sądu i oddziału Ministerstwa Dworu Cesarskiego. Po gruntownej renowacji rozpoczętej w 2013 roku i zrekonstruowaniu ogrodu stał się tym, czym jest obecnie;
  • Shusui-tei → pawilon herbaciany, jedyna zachowana budowla z dawnej rezydencji rodziny Kujō, jednego z „pięciu domów regentów”[a]. Zbudowany około 200 lat temu pod koniec okresu Edo. Był wykorzystywany do ceremonii parzenia herbaty i przyjęć poetyckich[1];
  • Seika-tei → pawilon herbaciany kryty gontem. Nazwa pochodzi od wiersza napisanego przez wybitnego chińskiego poetę, Li Bo (701–762)[2];
  • Yushin-tei → pawilon herbaciany przywieziony z dawnej rezydencji arystokratycznej rodziny Konoe[b] w 1884 roku na miejsce poprzedniego pawilonu, który spłonął[1][2].

Festiwale na terenie parku[edytuj | edytuj kod]

Festiwal Aoi[edytuj | edytuj kod]

Aoi Matsuri (Kamo Matsuri) jest jednym z trzech najsłynniejszych festiwali w Kioto (obok festiwali: Gion i Jidai). Odbywa się co roku 15 maja. Główną atrakcją jest wielka parada, w której setki osób przebranych w stroje okresu Heian (794–1185) podąża od Pałacu Cesarskiego, poprzez Kyōto Gyoen i północną część miasta do chramów shintō Shimogamo i Kamigamo[3].

Festiwal ten powstał w VII wieku, ale dokładne pochodzenie jest niepewne. Najprawdopodobniej miały miejsce katastrofy naturalne, które uważano za spowodowane przez bóstwa z ww. chramów Kamo. Po tym, jak cesarz złożył im ofiary, katastrofy ustąpiły i narodziła się tradycja[3].

Festiwal Jidai[edytuj | edytuj kod]

Jidai Matsuri (Festiwal Wieków) odbywa się co roku 22 października, w rocznicę założenia Kioto. Składa się m.in. z dużej parady, która odbywa się na trasie z Pałacu Cesarskiego (Kyōto Gosho) poprzez Kyōto Gyoen do chramu Heian usytuowanego we wschodniej części miasta. Uczestnicy parady ubrani są w stroje z niemal każdego okresu japońskiej historii. Festiwal i chram zostały założone w 1895 roku, aby uczcić historię i kulturę Kioto[4].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

  • Pawilon herbaciany Shusui-tei
    Pawilon herbaciany Shusui-tei
  • Chram Munakata-jinja
    Chram Munakata-jinja
  • Ogród japoński w Kyoto State Guest House
    Ogród japoński w Kyoto State Guest House
  • Pałac Cesarski widziany poprzez bramę południową
    Pałac Cesarski widziany poprzez bramę południową
  • Sentō Gosho
    Sentō Gosho
  • Pozostałości rezydencji Kan’in-no-miya
    Pozostałości rezydencji Kan’in-no-miya

Wyjaśnienie nazw[edytuj | edytuj kod]

Nazewnictwo licznych cesarskich obiektów, pałaców, pawilonów, ogrodów i rezydencji jest trudno zrozumiałe. Wiele nieporozumień i niejasności wynika również ze specyfiki i historii języka japońskiego oraz z niewłaściwego lub uproszczonego tłumaczenia (także oficjalnego) tych nazw na język angielski, a także w wyniku braku właściwych odpowiedników z językach zachodnich. Stąd poniżej wybrane słownictwo dotyczące pałaców cesarskich w Tokio i Kioto:

  • gosho 御所 → pałac cesarski (zwłaszcza pałac cesarski w Kioto → Kyōto Gosho 京都御所); także rezydencja sioguna, ministra itp.[5][6];
  • gyoen 御苑 → park cesarski[5];
  • kōkyo, kōgyo 皇居 → „pałac, rezydencja cesarska”, „pałac cesarski”, synonim kyūjō 宮城 → „pałac-zamek”, używanego w latach 1888–1946. Jest to nazwa cesarskiego kompleksu pałacowego w Tokio o powierzchni 341 ha, o charakterze parkowym, położonego w centralnej dzielnicy tokijskiej Chiyoda. W nomenklaturze Agencji Dworu Cesarskiego nosi on po japońsku nazwę Kōkyo, a po angielsku „The Imperial Palace”[7]. Natomiast w języku japońskim występuje nazwa 皇居 Kōkyo jako nazwa całego kompleksu pałacowego i nadrzędna do obiektów wymienionych na stronie Agencji[8];
  • kyūden 宮殿 → „pałac” (nazwa pospolita)[5], Kyūden → nazwa oficjalna Pałacu Cesarskiego w języku japońskim, składającego się z siedmiu budynków, znajdującego się na terenie kompleksu cesarskiego w Tokio[8]. Według nomenklatury Agencji Dworu Cesarskiego, w języku angielskim nosi on nazwę „The Imperial Palace”, a więc identyczną, jak cały kompleks Kōkyo[7]. Z powyższego powodu często w prasie i wydawnictwach angielskojęzycznych (japońskich i zachodnich) w odniesieniu do całości kompleksu używa się nazwy „Tokyo Imperial Palace”, a do Kyūden, „Imperial Palace” lub dokładniej „Kyuden Tokyo Imperial Palace”. Natomiast w publikacjach i wydawnictwach (np. mapach) w języku japońskim występuje nazwa 皇居宮殿 Kōkyo Kyūden.
  • ōmiya 大宮 → (1) pałac, chram cesarski, (2) cesarzowa-wdowa[6];
  • ōmiya gosho 大宮御所 → pałac cesarski, rezydencja cesarzowej-wdowy[6];
  • sentō gosho 仙洞御所 → pałac byłego, emerytowanego cesarza[6];
  • tōgū gosho 東宮御所 → pałac księcia koronnego, następcy tronu (tōgū = kōtaishi)[5][6];

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ „Pięć domów regentów” (go-sekke) → zbiorcze określenie pięciu rodzin klanu Fujiwara: Konoe, Takatsukasa, Ichijō, Nijō, Kujō. Ich przywódcy zmonopolizowali pozycje regentów i doradców cesarskich od XII do XIX wieku.
  2. ↑ Rodzina Konoe → tradycja tego rodu wywodzi się od arystokraty i polityka okresu Heian, Michinagi Fujiwary (966–1027) i przetrwała do czasów współczesnych. „Ostatnim z Fujiwarów” nazywano księcia Fumimaro Konoe (1891–1945), trzykrotnego premiera w latach II wojny światowej. Po kapitulacji Japonii został uznany za zbrodniarza wojennego i popełnił samobójstwo.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Jolanta Tubielewicz: Historia Japonii. Wrocław: Ossolineum, 1984, s. 131. ISBN 83-04-01486-6.
  2. ↑ a b Photo (The Kyoto Omiya Imperial Palace/The Kyoto Sento Imperial Palace). The Imperial Household Agency. [dostęp 2022-02-16]. (ang.).
  3. ↑ a b Aoi Matsuri. japan-guide.com, 2022. [dostęp 2022-02-16]. (ang.).
  4. ↑ Jidai Matsuri. japan-guide.com, 2022. [dostęp 2022-02-16]. (ang.).
  5. ↑ a b c d Koh Masuda: Kenkyusha's New Japanese-English Dictionary. Tokyo: Kenkyusha Limited, 1991, s. 350, 360, 1024, 1809. ISBN 4-7674-2015-6.
  6. ↑ a b c d e 新明解国語辞典. Tokyo: Sanseido Co., Ltd., 2018, s. 484, 488, 522, 849, 1059, 1060. ISBN 978-4-385-13107-8.
  7. ↑ a b The Imperial Palace. The Imperial Household Agency. [dostęp 2021-07-25]. (ang.).
  8. ↑ a b 皇居. 宮内庁. [dostęp 2021-07-25]. (jap.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kyōto_Gyoen&oldid=67567943”