Lauriana

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Lauriana – australijski jacht motorowo-żaglowy wodowany w 1938. W okresie II wojny światowej służył w Royal Australian Navy (RAN) jako patrolowiec, a w późniejszym okresie, będąc pod kontrolą Royal Australian Air Force (RAAF), służył jako łódź ratownicza dla zestrzelonych pilotów (air sea rescue).

Historia[edytuj | edytuj kod]

Luksusowy, oceaniczny kecz „Lauriana” został zbudowany na zamówienie Billa Arnotta, założyciela i właściciela firmy Arnott's Biscuits. Około 1933 Arnott zakupił okazyjnie drewno z którego po pięcioletnim okresie sezonowania został zbudowany jego jacht. Statek został zaprojektowany przez Archibalda Barbera i zbudowano go w sydneyskiej stoczni J. Hayes & Son. Kadłub jachtu zbudowany jest z eukaliptusa Corymbia maculata (znanego popularnie jako spotted gum), pokład i kabiny skonstruowane są z drewna tekowego. Jacht mierzy 66 stóp (20,11 m) długości i jak na swoje rozmiary jest bardzo ciężki w porównaniu ze współczesnymi konstrukcjami tego typu – waży ponad 60 ton, mniej, więcej dwa razy tyle co nowoczesny jacht 65-stopowy[1]. Jacht zarejestrowany był w Sydney (numer rejestracyjny 171246), jego pojemność rejestrowa netto wynosiła 54,06[2].

Dzielność morska jachtu określana jest jako znakomita. Przy dużym zanurzeniu wynoszącym 3 metry, ciężko obciążony jacht (10 ton balastu, 6,5 tonowy silnik) jest bardzo stateczny[1].

Po wybuchu II wojny światowej jacht został włączony do RAN-u jako nieuzbrojony patrolowiec pełniący służbę w Sydney Harbor. Jacht należał do ochotniczej organizacji Naval Auxiliary Patrol, a popularnie znanej jako „Hollywood Fleet”. Należały do niej cywilne jachty, często bardzo luksusowe ochotniczo oddane przez ich właścicieli w ręce RAN-u. W skład „hollywoodzkiej floty” wchodziły także takie jachty jak „Lolita” czy „Sea Mist”. Marynarze NAP-u, popularnie zwani nappies (dosłownie – „pieluszki”) byli ochotnikami, zazwyczaj zdyskwalifikowanymi z normalnej służby czynnej z powodu wieku lub chorób[3].

Okręt był obecny w Sydney w nocy 31 maja 1942 w czasie japońskiego ataku. Według oficjalnej historii RAN-u około godziny 22.52 z pokładu „Lauriany” dostrzeżono kiosk okrętu podwodnego. Ponieważ „Lauriana” była nieuzbrojona, japoński okręt został przez nią tylko oświetlony reflektorem, jednocześnie przekazano wiadomość o jego odkryciu aldisem do stacji sygnałowej i przebywającego w pobliżu patrolowca „Yandra” którzy obrzucił nieprzyjacielski okręt podwodny bombami głębinowymi[4][5]. Według nieoficjalnych wspomnień z tego dnia, do „Lauriany” przypłynął na łódce „dobrze wstawiony pachnący rumem wędkarz”[a] który narzekał, że peryskop okrętu podwodnego zerwał mu żyłkę. Wiadomość o okręcie podwodnym została przekazana dalej, a ze stacji sygnałowej w której raczej w nią nie uwierzono odebrano odpowiedź „powiedzie mu aby bardziej rozcieńczał rum”[b][6].

W późniejszym czasie okręt został uzbrojony w pojedyncze działko Oerlikon 20 mm i bomby głębinowe, w tym czasie służył na wodach Papui-Nowej Gwinei jako „Naval Auxiliary Patrol Boat 502”. W 1943 okręt przybywał w okolicach Zatoki Milne, w tym czasie ja jego pokładzie wielokrotnie gościł generał Douglas MacArthur[1]. W końcowym okresie wojny jacht znajdował się pod dowództwem RAAF-u (ale z załogą RAN-u) i pełnił funkcję łodzi ratowniczej dla zestrzelonych pilotów (air sea rescue)[1][7].

Po wojnie jacht został zwrócony właścicielowi po wcześniejszym remoncie który kosztował 12 tysięcy funtów. W późniejszym czasie jacht kilkakrotnie zmieniał właściciela, w 1963 został zmodernizowany za cenę 200 tysięcy funtów. W czasie remontu zmieniono silnik stanowiący napęd jachtu, zainstalowano wówczas silnik wysokoprężny Gardner 6LS o mocy 175 KM[1].

W latach 1952-1964 „Lauriana” pełniła funkcję statku radiowego (radio relay ship) w organizowanym przez Cruising Yacht Club of Australia regat Sydney-Hobart[8].

W 1954 na pokładzie jachtu przybywała królowa Elżbieta II i książę Filip[1].

Obecnie (2012) jacht zarejestrowany jest w Port Adelaide (numer rejestracyjny 171241)[9].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. „Well primed rum smelling fisherman”.
  2. „Tell him to take more water with it”.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f A Salute To Original Design. [w:] Sydney Morning Herald [on-line]. cruiseryacht.com.au. [dostęp 2012-02-25]. (ang.).
  2. Commonwealth Naval Orders 1939. Royal Australian Navy. [dostęp 2012-02-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-21)]. (ang.).
  3. Steven Carruthers, Australia Under Siege: Japanese Submarine Raiders, 1942, ss. 107-108
  4. G Hermon Gill, Royal Australian Navy, 1932–1945 (1st edition, 1968), s. 68
  5. Steven Carruthers, Australia Under Siege: Japanese Submarine Raiders, 1942, ss. 123
  6. Private Recollections of „That Night”. Office of Environment and Heritage, New South Wales. [dostęp 2012-02-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-27)]. (ang.).
  7. G Hermon Gill, Royal Australian Navy, 1932–1945 (1st edition, 1968), s. 281
  8. From Ratbags to Respectability: A History of the Cruising Yacht Club of Australia. Cruising Yacht Club of Australia. [dostęp 2012-02-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-17)]. (ang.).
  9. List of Registered Ships. Australian Maritime Safety Authority, 2012-02-21. [dostęp 2012-02-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-05)]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]