Liczby towarzyskie
Liczby towarzyskie (ang. sociable numbers) – liczby naturalne, których sumy dzielników właściwych (mniejszych od tej liczby) tworzą cykliczną sekwencję, która rozpoczyna się i kończy tą samą liczbą.
Definicja
[edytuj | edytuj kod]Liczby towarzyskie są uogólnieniem liczb doskonałych i zaprzyjaźnionych. Pierwsze dwie sekwencje, lub łańcuchy towarzyskie, odkrył i nazwał belgijski matematyk Paul Poulet w 1918[1][2]. W zbiorze liczb towarzyskich każda liczba jest sumą dzielników właściwych poprzedniej. Aby taka sekwencja była towarzyska, musi być cykliczna i wracać do punktu startowego.
Okresem lub rzędem sekwencji liczb towarzyskich jest liczba występujących w cyklu liczb.
Jeśli okres sekwencji jest równy 1, to liczba jest liczbą towarzyską rzędu 1 lub liczbą doskonałą. Na przykład dzielnikami właściwymi 6 są 1, 2 i 3, których suma wynosi właśnie 6. Para liczb zaprzyjaźnionych jest zbiorem liczb towarzyskich rzędu 2. Nie są znane liczby towarzyskie rzędu 3.
Przykłady
[edytuj | edytuj kod]Przykład dla rzędu 4:
- Suma dzielników właściwych
- 1 + 2 + 4 + 5 + 10 + 17 + 20 + 34 + 68 + 85 + 170 + 340 + 3719 + 7438 + 14876 + 18595 + 37190 + 63223 + 74380 + 126446 + 252892 + 316115 + 632230 = 1547860
- Suma dzielników właściwych
- 1 + 2 + 4 + 5 + 10 + 20 + 193 + 386 + 401 + 772 + 802 + 965 + 1604 + 1930 + 2005 + 3860 + 4010 + 8020 + 77393 + 154786 + 309572 + 386965 + 773930 = 1727636
- Suma dzielników właściwych
- 1 + 2 + 4 + 521 + 829 + 1042 + 1658 + 2084 + 3316 + 431909 + 863818 = 1305184
- Suma dzielników właściwych
- 1 + 2 + 4 + 8 + 16 + 32 + 40787 + 81574 + 163148 + 326296 + 652592 = 1264460.
Lista znanych liczb towarzyskich
[edytuj | edytuj kod]Poniższa tabela prezentuje wszystkie znane (stan z listopada 2015) liczby towarzyskie według rzędu:
Rząd | Liczba sekwencji |
---|---|
1 (liczba doskonała) |
49 |
2 (liczby zaprzyjaźnione) |
1 007 466 590[3] |
4 | 366 |
5 | 1 |
6 | 5 |
8 | 4 |
9 | 1 |
28 | 1 |
Zastanawiająca jest liczna reprezentacja liczb towarzyskich rzędu 4 w porównaniu z innymi rzędami[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Poulet 1918 ↓, s. 100–101.
- ↑ Cohen 1970 ↓, s. 428. Poulet odkrył liczby towarzyskie rzędu 5 i 28. Cohen podał w swojej pracy 9 nowych sekwencji rzędu 4.
- ↑ Sergei Chernykh Lista liczb zaprzyjaźnionych. [dostęp 2016-06-08]. (ang.).
- ↑ Cohen 1970 ↓, s. 428.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Henri Cohen. On amicable and sociable numbers. „Mathematics of Computation”. 24 (110), s. 423–429, 1970. American Mathematical Society. ISSN 0025-5718.
- Paul Poulet. Question 4865. „L’Intermédiaire des Mathématiciens”. 25, s. 100–101, 1918. OCLC 504209870. (fr.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- A list of aliquot cycles of length greater than 2. [dostęp 2016-06-08]. (ang.).
- Eric W. Weisstein , Sociable Numbers, [w:] MathWorld, Wolfram Research [dostęp 2016-06-08] (ang.).