Małgorzata Szpakowska
Małgorzata Szpakowska (właśc. Maria Małgorzata Szpakowska, ur. 18 maja 1940 w Warszawie) − kulturoznawca, krytyk literacki, historyk literatury, córka Olgierda Szpakowskiego, wnuczka Edwarda Szpakowskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Po protestach studenckich w marcu 1968 zbierała wspólnie z Jakubem Karpińskim materiały dotyczące represji wobec ich uczestników. Została aresztowana w marcu 1969 i następnie skazana w ramach tzw. sprawy taterników w lutym 1970 na karę 3 lat pozbawienia wolności, obniżoną do 1,5 roku na mocy amnestii z 22 lipca 1969 roku[1].
Doktorat uzyskała w 1975 roku w Instytucie Badań Literackich PAN, habilitowała się na Uniwersytecie Warszawskim w 1996 roku, od 2004 roku jest profesorem tytularnym. Pracowała w Zakładzie Historii Kultury Instytutu Kultury Polskiej na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Obecnie na emeryturze.
W styczniu 1976 roku podpisała list protestacyjny do Komisji Nadzwyczajnej Sejmu PRL przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej[2]. W 1977 otrzymała Nagrodę Kościelskich za opartą na pracy doktorskiej książkę Światopogląd Stanisława Ignacego Witkiewicza. Nominowana do Nagrody Literackiej Nike: w 2004 za Chcieć i mieć[3], w 2013 za "Wiadomości literackie". Prawie dla wszystkich.[4] Nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia 2013 za "Wiadomości literackie". Prawie dla wszystkich[5]. W 2014 została uhonorowana Nagrodą im. Kazimierza Wyki[6].
Główne zainteresowania naukowe: kulturoznawstwo, historia idei, historia kultury XX wieku, przemiany obyczaju w XX wieku i zagadnienia samowiedzy obyczajowej, antropologia ciała (punkty przecięcia natury i kultury w sferze odżywiania, seksu, zdrowia, choroby etc.) oraz krytyka teatralna. Była członkinią Stowarzyszenia Pisarzy Polskich do sierpnia 2020 roku[7].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Światopogląd Stanisława Ignacego Witkiewicza, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1976
- O kulturze i znachorach, Wydawnictwo Literackie, Kraków-Wrocław 1983
- Dyskusje ze Stanisławem Lemem, wyd. Open, Warszawa 1996
- Zakorzenieni, wykorzenieni. O carach, wodzach i człowieku osobnym, wyd. Open, Warszawa 1997
- Chcieć i mieć. Samowiedza obyczajowa w Polsce czasu przemian, Warszawa 2003, Wydawnictwo W.A.B., seria Z wagą, ISBN 83-89291-30-4
- Teatr i bruk: szkice o krytykach teatralnych, Oficyna Wydawnicza Errata, Warszawa 2006
- Antropologia ciała: zagadnienia i wybór tekstów, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008 – redaktor tomu
- Obyczaje polskie. Wiek XX w krótkich hasłach, Wydawnictwo W.A.B., seria Z wagą, ISBN 978-83-7414-474-2 – redaktor tomu
- "Wiadomości Literackie". Prawie dla wszystkich, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2012, seria Z wagą
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Małgorzata Szpakowska, Agata Chałupnik, Justyna Jaworska, Justyna Kowalska-Leder, Joanna Krakowska, Iwona Kurz: Szpakowska. Outsiderka. Wyd. 1. Warszawa: Krytyka Polityczna, 2014.
- ↑ Kultura 1976/03/342 Paryż 1976, s. 30.
- ↑ Nagroda Nike 2004. nike.org.pl. [dostęp 2015-08-05].
- ↑ Nike 2013. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-06].
- ↑ Nominowani 2013 | Nagroda Literacka Gdynia [online], nagrodaliterackagdynia.pl [dostęp 2015-12-07] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-20] .
- ↑ Nagroda im. Kazimierza Wyki. [dostęp 2014-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-02)].
- ↑ Janusz Anderman i inni: Rezygnujemy z członkostwa w Stowarzyszeniu Pisarzy Polskich. „Zeszyty Literackie”, 2020-08-14. [dostęp 2020-08-21].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcie i biogram Małgorzaty Szpakowskiej na stronach instytutu Kultury Polskiej UW, dostęp:12.II.2016
- Kto jest kim w Polsce, edycja IV (zespół redakcyjny Beata Cynkier i inni), Warszawa 2001, s. 935
- Polscy kulturoznawcy
- Polscy krytycy literaccy
- Członkowie Stowarzyszenia Pisarzy Polskich
- Członkowie polskiego PEN Clubu
- Laureaci Nagrody im. Kazimierza Wyki
- Laureaci Nagrody Fundacji im. Kościelskich
- Sygnatariusze Memoriału 101
- Urodzeni w 1940
- Więźniowie polityczni w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1957–1989