Przejdź do zawartości

Mali Sełmenci

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mali Sełmenci
Ilustracja
Główna ulica we wsi pełna przygranicznych sklepów i straganów (2018)
Państwo

 Ukraina

Obwód

 zakarpacki

Rejon

użhorodzki

Powierzchnia

1,685 km²

Wysokość

102 m n.p.m.

Populacja (2001)
• liczba ludności
• gęstość


200
118,69 os./km²

Nr kierunkowy

+380 312

Kod pocztowy

89431

Tablice rejestracyjne

AO

Położenie na mapie obwodu zakarpackiego
Mapa konturowa obwodu zakarpackiego, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Mali Sełmenci”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Mali Sełmenci”
Ziemia48°30′46″N 22°09′40″E/48,512778 22,161111

Mali Sełmenci (ukr. Малі Селменці; węg. Kisszelmenc; słow. Malé Slemence) – wieś na Ukrainie, w obwodzie zakarpackim, w rejonie użhorodzkim, na obszarze Rusi Zakarpackiej. Powstała w 1946 roku w wyniku podziału wsi Slemence/Szelmenc między Czechosłowację a Związek Radziecki – pozostała część należy dziś do Słowacji i nosi nazwę Veľké Slemence/Nagyszelmenc. W 2001 roku Mali Selmency zamieszkiwało 200 osób, z czego 185 (92,5%) było narodowości węgierskiej.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Dzieje miejscowości sięgają XIV wieku, pierwsza wzmianka o nich pochodzi z roku 1332. Przez stulecia wieś należała, w ramach Królestwa Węgier, do komitatu Ung. Po upadku monarchii austro-węgierskiej weszła, wraz z całym Zakarpaciem, w skład Czechosłowacji. W latach 1938–1945 ponownie znalazła się w granicach państwa węgierskiego.

Latem 1946 roku przez środek wsi przeprowadzono linię graniczną między Czechosłowacją a ZSRR, który zajął Ruś Zakarpacką. Strzeżone przez wojsko zasieki na długie dziesięciolecia rozdzieliły slemeneckie rodziny; odwiedzenie bliskich z drugiej strony szlabanu wymagało uzyskania kosztownej wizy i podróży przez przejście graniczne w Użhorodzie. W latach 90. o wsi stało się głośno, a jej mieszkańcy zaczęli dążyć do – przynajmniej częściowego – otwarcia granicy. Symbolem tych dążeń było ustawienie jesienią 2003 roku po obu stronach granicy symbolicznych połówek bram seklerskich z napisami: „Z jednych Slemenców stały się dwa, niech stwórca je zjednoczy” oraz „Niech będzie, jak było”. Wreszcie 23 grudnia 2005 roku, po interwencjach międzynarodowych (m.in. amerykańskich), otwarto między wsiami Veľké Slemence i Mali Sełmenci pieszo-rowerowe przejście graniczne; dla wielu mieszkańców była to pierwsza okazja odwiedzin drugiej części rodzinnej wsi. Dwa lata później Słowacja weszła do strefy Schengen, co oznaczało powrót do obowiązku wizowego dla obywateli Ukrainy.

Los wsi został ukazany w filmie dokumentalnym Jaroslava Vojtka pt. Granica, uhonorowanym w 2009 roku nagrodą Między Morzami za najlepszy dokument Europy Środkowo-Wschodniej.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]