Twardzioszek czerwonobrązowy
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
twardzioszek czerwonobrązowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Marasmius curreyi Berk. & Broome Ann. Mag. nat. Hist., Ser. 5 3(no. 15): 209 (1879) | |
Twardzioszek czerwonobrązowy (Marasmius curreyi Berk. & Broome) – gatunek grzybów należący do rodziny twardzioszkowatych (Marasmiaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Marasmius, Marasmiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisali go Miles Joseph Berkeley i Christopher Edmund Broome w 1879 r.[1] Synonimy naukowe[2]:
- Androsaceus curreyi (Berk. & Broome) Rea 1922
- Chamaeceras curreyi (Berk. & Broome) Kuntze 1898
- Marasmius curreyi var. bicystidiatus Antonín & Hauskn. 2006
- Marasmius curreyi var. distantifolius Antonín 2004
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 4–8 mm, początkowo wypukły, potem płasko-wypukły, na koniec płaski, bruzdowano-prążkowany, z wklęśniętym środkiem. Brzeg początkowo podwinięty, potem wyprostowany lub nawet nieco wywinięty do góry, czasami falisty. Powierzchnia drobno owłosiona (widoczne to jest dopiero przez lupę), rdzawobrązowa, przechodząca w pomarańczową, różowo-brązowa lub brązowa, najciemniejsza na środku. Wyschnięte owocniki po namoczeniu odżywają i nabierają jędrności[4].
Rzadkie, przyrośnięte, kremowe, o szerokości do 2 mm, blaszeczek zazwyczaj brak[4].
Wysokość 1,5–3,0 cm, grubość poniżej 1 mm, nitkowaty, wewnątrz pusty, walcowaty, często wygięty lub pofalowany. Powierzchnia naga, na wierzchołku jasna, poza tym czarnobrązowa. Podstawa lekko nabrzmiała i pokryta krótkimi, cienkimi włókienkami. Brak osłony[4].
W kapeluszu kremowy, o łagodnym zapachu i smaku[4].
Zarodniki 9–12 × 4-5 µm, eliptyczne do eliptyczno-podłużnych w widoku z przodu, nierówne z profilu, cienkościenne, szkliste, z inkluzjami wakularnymi, nieamyloidalne, pory rostkowe niewidoczne[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Opisano jego występowanie w Ameryce Południowej i Europie[5]. W. Wojewoda w zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski przytacza 6 jego stanowisk z uwagą, że jego rozprzestrzenienie i stopień zagrożenia nie są znane[3]. Liczniejsze i bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Jest w nim zaliczony do gatunków rzadkich i wartych objęcia ochroną[6].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
Marasmius curreyi charakteryzuje się pomarańczowo-brązowym, różowo-brązowym do płowożółtego, bruzdowo-prążkowanym, często pępkowatym kapeluszem i włoskami na jego powierzchni (konieczna lupa). Uważa się, że jest jednym z rzadziej spotykanych grzybów, ale biorąc pod uwagę jego wszechobecny substrat (martwe łodygi roślin), jest bardziej prawdopodobne, że jest po prostu przeoczany ze względu na swoje miniaturowe wymiary. Często owocnikuje jednocześnie z kilkoma innymi grzybami trawnikowymi, w tym stożkówką miękką (Conocybe apala), (Panaeolina foenisecii, polówką półkulistą (Agrocybe pediadess) i czernidłakiem łodygowym (Coprinopsis friesii). Marasmius curreyi jest najprawdopodobniej mylony z innym rzadkim twardzioszkiem – Marasmius armeniacus, który występuje również na łodygach traw i ma podobny kolor kapelusza, ale nie jest on zagłębiony (pępówkowaty), a jego blaszki przylegają bezpośrednio do trzonu, ma też jaśniejszy trzon[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-02-12] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-02-12] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f Species Fungorum [online] [dostęp 2021-02-12] (ang.).
- ↑ Discover Life [online] [dostęp 2021-02-12] (ang.).
- ↑ Aktualne stanowiska twardzioszka czerwonobrązowego w Polsce [online] [dostęp 2021-02-12] (ang.).