Marcin Barski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Marcin Barski – polski tłumacz​, wydawca muzyczny, kurator​ i artysta dźwiękowy[1].

Z języka angielskiego przekładał dzieła m.in. George'a Orwella, Ericha Fromma, Doris Lessing, Karen Horney czy Breta Eastona Ellisa[2]. ​Od początku XXI wieku zajmuje się muzyką i sztuką dźwięku, związany z krakowskim środowiskiem muzycznym i akademickim, wieloletni współpracownik Festiwalu Audio Art, członek Stowarzyszenia Artystycznego „Muzyka Centrum” zrzeszającego wykonawców muzyki współczesnej.

Praca kuratorska i wydawnicza[edytuj | edytuj kod]

Prowadził dwie wytwórnie płytowe Audio Tong[3][4] i Mathka[5][6], prezentujące współczesną muzykę eksperymentalną, awangardową i improwizowaną (wśród twórców wydawanych przez obie wytwórnie byli m.in. Marcin Świetlicki, Rafał Mazur, Marcin Dymiter, Rinus van Alebeek czy Martin Küchen). W 2011 roku w ramach działania Audio Tong Barski był jedną z osób zaangażowanych w stworzenie kompilacji promującej zagranicą polską muzykę eksperymentalną „Exploratory Music From Poland”[7], dołączonej w formie płyty do brytyjskiego magazynu muzycznego „The Wire[8][9]. Jako niezależny kurator współpracował z festiwalami i klubami koncertowymi w Polsce i zagranicą, ​organizował m.in. cykl koncertów "Osobliwy Poniedziałek" w krakowskim klubie Baza[10]. Jest autorem koncepcji "Audiomatu", który swoją premierę miał w 2012 roku w ramach Festiwalu Audio Art i pozostał stałą częścią krakowskiej Cricoteki. Urządzenie w formie szafy vendingowej (podobnej do tych na napoje i przekąski) zawiera płyty CD i DVD z projektami wybranych artystów związanych z obiegiem sztuki niezależnej, wydawane w limitowanym nakładzie (płyta kosztuje 5 zł, wpływ ze sprzedaży pokrywa koszt ich produkcji i wyznacza podstawowy model samofinansowania projektu). Intencją stojącą u podstaw koncepcji "Audiomatu" było to, aby:

[...] wzbudzić szersze zainteresowanie niezależnym obiegiem muzyki współczesnej i sztuki dźwiękowej oraz oswoić publiczność z myślą, że twórczość ta może być – wbrew często spotykanemu przekonaniu – powszechna i łatwo dostępna[11].

Barski wraz z Marcinem Dymitrem prowadzi Instytut Pejzażu Dźwiękowego[12][13] - oddolną inicjatywę ludzi zainteresowanych nagraniami terenowymi (field recording), sztuką dźwięku (sound art) czy szeroko pojętą tematyką przestrzeni dźwięku. Na przełomie 2018 i 2019 roku razem z Dymitrem był kuratorem "Polish Soundscapes" - pierwszej przekrojowej wystawy dźwiękowej polskich twórców realizujących i odnoszących się do nagrań terenowych[14][15]. Projekt skupiał się wokół zagadnienia pejzażu dźwiękowego[16][17][18][19]. Autorami prezentowanych nagrań byli m.in. Dariusz Brzostek, Marek Chołoniewski, Martyna Poznańska, Honorata Martin czy Konrad Gęca.

W swojej praktyce artystyczno-badawczej zajmuje się również występowaniem i postrzeganiem ciszy[20]. Kilkukrotnie wspierał katalońskiego artystę Tresa Silencio w realizowaniu kolejnych odsłon performansu Blackout polegającego na stopniowym wyłączaniu wszelkich generujących dźwięki urządzeń w wybranym budynku, wskutek czego publiczność stopniowo oswajana była z coraz szerszym zakresem ciszy, która na co dzień nie jest możliwa w danym miejscu[21]. Brał udział w pracy zespołu projektu dydaktyczno-badawczego "Mapowanie ciszy. Galenosfery Krakowa"[22] realizowanego w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagiellońskiego (gr. γαλήνη - galene - cisza, galenosfery - środowiska ciszy). Był również jednym z organizatorów transdyscyplinarnego seminarium "Cisza. Znaczenia i konteksty" (współtworzyły je cztery instytucje: Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Dom Utopii - Międzynarodowe Centrum Empatii, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze Oddział w Krakowie oraz Laboratorium Akustyki Technicznej Akademii Górniczo-Hutniczej)[23].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Zajmuje się tworzeniem unikatowych audialnych kolaży i instalacji dźwiękowych na podstawie zbieranych starych taśm magnetofonowych, z których wyłania się historia polskiej audiosfery z ostatnich dekad PRL i pierwszych lat III RP, kiedy zaczął zanikać zwyczaj tworzenia prywatnych nagrań na kasetach magnetofonowych[24][25][26]. W 2017 roku stworzył instalację dźwiękową "Sen Wandzi/Wanda's Dream" zaprezentowaną na Festiwalu Sanatorium Dźwięku w Sokołowsku[27], która została rok później wydana w formie płyty winylowej przez wytwórnię Reading Group z Nowego Jorku[28]. W 2020 roku publikował fragmenty nagrań ze starych kaset na blogu Taśmy Prawdy, na podstawie których tworzył kolaże dźwiękowe funkcjonujące pod tym samym tytułem[29].​

Razem z Konradem Gęcą współtworzy kolektyw To się nie uda. Z saksofonistką Pauliną Owczarek, basistką Małgorzatą "Teklą" Tekiel i perkusistą Tomaszem Chołoniewskim tworzył zespół muzyczny Stare Taśmy[30][31], który został rozwiązany po nagłej śmierci Tomka Chołoniewskiego w styczniu 2021 roku[32][33].

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Nie-Blackout, rozmowa Marcina Barskiego, Marcina Dymitra i Michała Libery, Instytut Cervantesa, 2021[34]
  • Ulotne prawdy, wywiad, "Magiel" nr 191, grudzień 2020[35]
  • Sermons over Modern Talking: On Listening to Private Tapes from the 1980s, w: "Topos", sierpień 2018[36]
  • Sen Wandzi w Wiedniu. Rozmowa z Marcinem Barskim, w: Filip Szałasek, Nagrania terenowe, Wydawnictwo w Podwórku, 2018
  • Traumy, oszustwa i rozczarowania – czyli jałowe rozważania wokół książki „Idle Days In Patagonia” W.H. Hudsona, "Fragile-pismo kulturalne" nr 1–2 (39–40) 2018
  • Korespondencja Marcina Barskiego z Michałem Liberą, w: Wszystko jest ważne. Rozmowy i eseje o muzyce współczesnej. Sacrum Profanum 2017[37], Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2017
  • Etyka Dźwięku?, wywiad, "Dwutygodnik" nr 170, październik 2015[38]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Marcin Barski, profil twórcy, "Sygnał/Szum" [dostęp 2024-01-20]
  2. Profil tłumacza na portalu Lubimyczytać.pl [dostęp 2024-01-20]
  3. Discolog - Music Data Base [dostęp 2024-01-20]
  4. AudioTong is not anymore?..., "Polish-Jazz", 4.01.2012 [dostęp 2024-01-13]
  5. Discolog - Music Data Base [dostęp 2024-01-2024]
  6. Bartek Chaciński, Płyta, która uwiera, "Polityka", 28.07.2011 [dostęp 2024-01-18]
  7. Exploratory Music From Poland, culture.pl, 3.10.2011 [dostęp 2024-01-13]
  8. Bartek Chaciński, 10 pomysłów na muzykę, "Dwutygodnik", nr 121, 11/2013 [dostęp 2024-01-13]
  9. Exploratory Music From Poland on tour, "The Wire", September 2011 [dostęp 2024-01-13]
  10. Osobliwy Poniedziałek, informacje w "Glissando" [dostęp 2024-01-18]
  11. Audiomat, informacje, strona Audio Art Festival [dostęp 2024-01-24]
  12. Ćwiczenia ze słuchu / Instytut Pejzażu Dźwiękowego, "Fragile - pismo kulturalne", 1.06.2016 [dostęp 2024-01-20]
  13. „Obecność” – cykl przygotowany przez Instytut Pejzażu Dźwiękowego, 2018 [dostęp 2024-01-20]
  14. Jan Błaszczak, Marcin Dymiter, culture.pl [dostęp 2021-01-12]
  15. Filip Szałasek, Polskie fieldy w każdym domu, "Czas kultury", 4.09.2019 [dostęp 2024-01-19]
  16. "Polish Soundscapes", Centrum Sztuki WRO [dostęp 2024-01-20]
  17. "Polish Soundscapes" w Gdańsku [dostęp 2024-01-20]
  18. Polish Soundscapes, "Nowa Muzyka", 13.09.2016 [dostęp 2024-01-20]
  19. Instytut Pejzażu Dźwiękowego, zapowiedź wystawy "Polish Soundscapes" [dostęp 2024-01-20]
  20. Filip Springer, Springer szuka ciszy: Hipercisza i supersoundscape, "Vogue", 2.09. 2019 [dostęp 2024-01-20]
  21. "Tres – najcichszy performans świata", „Gra z Kantorem: Hiszpania – furie, fantomy, infantki”: kolejne wydarzenia w Cricotece, 22.11.2023 [dostęp 2024-01-18]
  22. Mapowanie ciszy. Galenosfery Krakowa, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2024-01-20]
  23. Cisza. Znaczenia i konteksty, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2024-01-21]
  24. Audio Art Festival 2021 [dostęp 2024-01-20]
  25. Marcin Barski, Konrad Gęca | koncert, 19.05.2019, informacja w "Glissando" [dostęp 2024-01-20]
  26. Filip Szałasek, Polskie fieldy w każdym domu, "Czas kultury", 4.09.2019 [dostęp 2024-01-19]
  27. Archiwum Sanatorium Dźwięku w Sokołowsku [dostęp 2024-01-20]
  28. "We are thrilled to present Wanda's Dream, the new work by Krakow-based sound artist and researcher Marcin Barski.", Fusetron [dostęp 2024-01-12]
  29. Radio Bluszcze: Gra taśmy prawdy, 29.04.2020 [dostęp 2024-01-20]
  30. Tajne Koncerty: Stare Taśmy, 21.02.2020, informacja o koncercie w "Glissando",
  31. Soundohm, Stare Taśmy, płyta "Kryzys czytelnictwa" [dostęp 2024-01-18]
  32. Mateusz Ciupka, Wspomnienie o Tomaszu Chołoniewskim (1977–2021), "Ruch Muzyczny" [dostęp 2024-01-20]
  33. Audycja JazzKultura, 16.03.2021 roku [dostęp 2024-01-20]
  34. Nie-Blackout, Instytut Cervantesa [dostęp 2024-01-13]
  35. Marek Kawka, Ulotne prawdy, "Magiel" 191/2020 [dostęp 2024-01-2024]
  36. "Topos", European Humanities University (Wilno), ISSN 1815-0047, Online ISSN 2538-886X
  37. Wszystko jest ważne, Wydawnictwo Krytyki Politycznej [dostęp 2024-01-18]
  38. Krzysztof Marciniak, Etyka dźwięku?, "Dwutygodnik" [dostęp 2024-01-20]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]