Marie Ellenrieder
 Autoportret, 1819 | |
| Data i miejsce urodzenia |
20 marca 1791 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
5 czerwca 1863 |
| Narodowość |
niemiecka |
| Dziedzina sztuki |
malarstwo |
Marie Ellenrieder (ur. 20 marca 1791 w Konstancji, zm. 5 czerwca 1863 tamże) – niemiecka malarka, pierwsza kobieta studiująca na niemieckiej akademii sztuki.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się 20 marca 1791 roku w Konstancji[1]. Była wnuczką malarza barokowego Franza Ludwiga Hermanna[2]. Na początku drugiej dekady XIX w. pobierała lekcje rysunku u miniaturzysty Josepha Einsle[1]. W latach 1813–1816 studiowała na Akademii Sztuk Pięknych w Monachium[1][2], zostając tym samym pierwszą kobietą, która została przyjęta na akademię artystyczną w Niemczech[1][2][3]. W Monachium kształciła się w pracowni malarskiej Johanna Petera von Langera[1][4]. Jej obrazy z czasów studenckich charakteryzuje barokowy modelunek światła[1].
Specjalnością Ellenrieder były portrety i malarstwo religijne[3], najżywsze prace tworzyła techniką pastelu[1]. Jej największa aktywność przypadła na lata 1817–1822[1]. W jej portretach z tego okresu można dostrzec pasję i wrażliwość, które pomagały oddać charakter osób portretowanych[1]. Przygotowując się do portretów olejnych, często tworzyła szkice pastelem[1]. Z czasem odeszła od żywiołowych przedstawień na rzecz stonowanych prac w duchu neoklasycyzmu[1].
W latach 1818–1820 tworzyła obrazy na zamówienie dworów książęcych, portretując m.in. Leopolda Badeńskiego i jego żonę Zofię (1820)[1]. W 1820 roku została pierwszą kobietą, która otrzymała zlecenie na wystrój katolickiego kościoła, malując trzy obrazy ołtarzowe dla kościoła parafialnego w Ichenheim[1]. Następnie spędziła kilka lat we Włoszech, gdzie dzięki wsparciu malarki Louise Seidler[1] zetknęła się z twórczością nazareńczyków[1][3], z którymi się związała[1]. Założenia artystyczne nazareńczyków, a w szczególności dzieła Johanna Friedricha Overbecka wywarły znaczny wpływ na twórczość religijną Ellenrieder[1][2][3]. Jej prace malarskie straciły na plastyczności, głębi i fakturze, malowane twarze stały się wyidealizowane, zaś rysunki nabrały wyraźniejszych konturów[1].
Po powrocie do Niemiec Ellenrieder osiadła w Konstancji, gdzie skupiła się na malarstwie religijnym, jedyne zlecenia portretowe przyjmując z dworów książęcych[1]. Pod koniec lat 20. XIX w. została malarzem nadwornym Leopolda Badeńskiego[1]. Do jej najważniejszych zleceń religijnych z tego okresu należą ołtarz w kościele farnym św. Szczepana w Karlsruhe przedstawiający męczeństwo świętego Szczepana (obraz o wymiarach 4,7 x 3,2 m) oraz sceny biblijne z postaciami naturalnej wielkości w kaplicy książęcej w Langenstein[1]. Jedna z jej prac pt. St Felicitas and her Seven Sons została zakupiona w 1848 roku przez królową Wiktorię[4], zaś w następnym roku obraz Christ in the Temple nabył książę Albert; obraz znajduje się współcześnie w królewskiej rezydencji Osborne House[5].
Ellenrieder zmarła 5 czerwca 1863 w Konstancji[1].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Portrait eines bärtigen jungen Mannes, rok nieznany -
Amalie von Baden, 1819 -
Portrait der Maria Hutter, rok nieznany -
Maria mit dem Jesusknaben an der Hand, 1824, Staatliche Kunsthalle Karlsruhe -
St Felicitas and her Seven Sons, 1847
.jpg)
_Portrait_der_Maria_Hutter.jpg)
_-_St_Felicitas_and_her_Seven_Sons_-_RCIN_403621_-_Royal_Collection.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Karin Stober, Ellenrieder, Marie, [w:] Dictionary of Women Artists, Delia Gaze (red.), Fitzroy Dearborn Publishers, 1997, s. 494–496, ISBN 978-1-884964-21-3.
- ↑ a b c d Marie Ellenrieder [online], www.marieellenrieder.com [dostęp 2022-03-31].
- ↑ a b c d Marie Ellenrieder (Konstanz 1791-1863) [online], Christies [dostęp 2022-03-31] (ang.).
- ↑ a b Marie Ellenrieder (1791-1863) - St Felicitas and her Seven Sons [online], Royal Collection Trust [dostęp 2022-03-31] (ang.).
- ↑ Explore the Royal Collection Online [online], Royal Collection Trust [dostęp 2022-03-31].