Mastka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Mastka (łac. smegma oznacza „mydło” lub „myć”[1]) – mazista biała lub żółta serowata wydzielina gruczołów apokrynowych gromadząca się u mężczyzn (łac. Smegma praeputii) pod napletkiem, głównie w rowku zażołędnym członka, a u kobiet (łac. Smegma clitoridis) pod napletkiem łechtaczki oraz pomiędzy wargami sromowymi mniejszymi. Składa się z mieszanki stłuszczonych i złuszczonych komórek nabłonkowych napletka, flory bakteryjnej oraz łoju. Zawiera także resztki moczu, a u mężczyzn również spermy. Nie jest objawem żadnej choroby wenerycznej oraz również nie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem raka, jak dawniej myślano[2][3]. Może jednak powodować nieprzyjemny zapach lub, w niektórych przypadkach, twardnieć i prowadzić do podrażnień w obrębie narządów płciowych[4].

Mastka u człowieka[edytuj | edytuj kod]

Mastka na penisie

Zarówno kobiety i mężczyźni produkują smegmę. U kobiet, gromadzi wokół łechtaczki, w fałdach mniejszych warg sromowych, u mężczyzn, mastka może zbierać się pod napletkiem.

Mastka u mężczyzn[edytuj | edytuj kod]

Powstawanie smegmy[edytuj | edytuj kod]

Początkowo uważano, że mastka jest wytwarzana przez gruczoły łojowe w pobliżu wędzidełka zwane gruczołami Tysona. Gruczoły te istnieją u wielu gatunków, jednak u człowieka nie udało się stwierdzić ich obecności i ich istnienie jest kwestionowane[5].

Joyce Wright stwierdza w wynikach swoich badań, że mastka produkowana jest z mikroskopijnych wypukłości błony śluzowej powierzchni napletka i komórek, które stale rosną, następuje ich zwyrodnienie tłuszczowe i oddzielają się, tworząc smegmę[6].

Skład smegmy[edytuj | edytuj kod]

Mastka zawiera 26,6% tłuszczów i 13,3% białka, co można uznać za skład zgodny z martwiczymi pozostałościami nabłonka[5]. Nowo produkowana mastka ma gładką, wilgotną konsystencję. Uważa się, że jest bogata w skwalen[7] (węglowodór nienasycony o własnościach przeciwgrzybiczych i bakteriobójczych będący składnikiem sebum) i zawiera wydzieliny gruczołu krokowego i nasienia, złuszczone komórki nabłonkowe i mucyny[8]. Niektórzy stwierdzają, że zawiera anty-bakteryjne enzymy, takie jak np. lizozym i hormony, np. androsteron[9][8], chociaż inni zaprzeczają temu[10].

Mastka a dojrzałość płciowa[edytuj | edytuj kod]

Według wyników badań Joyce Wright, w okresie dzieciństwa jest produkowane mało smegmy, chociaż napletek może zawierać gruczoły łojowe. Produkcja smegmy wzrasta od młodości aż do okresu dojrzałości płciowej, kiedy mastka może w pełni spełniać funkcję nawilżającą, a od wieku średniego produkcja zaczyna się zmniejszać i w podeszłym wieku praktycznie mastka nie jest produkowana[6]. Z badań J. Oster wynika, że częstość występowanie smegmy wzrasta z 1% wśród dzieci w wieku 6–7 lat do 8% między 16–17 lat (z ogólną częstością 5%)[11].

Mastka na sromie kobiety

Rola smegmy i kwestie higieny[edytuj | edytuj kod]

U mężczyzn, mastka pomaga utrzymać wysoką wilgotność żołędzi i ułatwia stosunek płciowy, działając jako środek nawilżający[6][9][8]. W trakcie stosunku lub masturbacji mastka jest usuwana. Może to mieć znaczenie w przypadku mężczyzn niesłusznie oskarżonych o gwałt. Obecność smegmy stwierdzona wkrótce po rzekomym stosunku jest wtedy dowodem ich niewinności. Jej brak nie jest jednak dowodem winy, ponieważ jej usunięcie mogło (a nawet powinno) nastąpić w wyniku czynności higienicznych.

Z przyczyn zdrowotnych zaleca się usuwanie mastki. Jej nagromadzenie może ograniczać ruch napletka[11] oraz stanowić miejsce rozwoju bakterii, co może skutkować stanem zapalnym żołędzi[12]. Najprostszym sposobem na usunięcie smegmy jest codzienna higiena osobista. U mężczyzn oznacza to dokładne oczyszczenie narządów płciowych, także wokół i pod napletkiem[13].

Mastka u kobiet[edytuj | edytuj kod]

Nagromadzenie sebum połączone z martwymi komórkami skóry tworzy smegmę. Smegma clitoridis jest definiowana jako wydzielina gruczołów apokrynowych łechtaczki, w połączeniu ze złuszczającymi się komórkami nabłonka[14]. Podobnie jak u mężczyzn, najprostszym sposobem na usunięcie smegmy z kobiecych narządów płciowych jest właściwa higiena osobista. Zalecane jest również noszenie bielizny wykonanej z oddychających materiałów, takich jak bawełna, oraz unikanie noszenia ciasnych spodni, aby zmniejszyć ryzyko nagromadzenia się smegmy[13].

Mastka u innych ssaków[edytuj | edytuj kod]

U zdrowych zwierząt, smegma pomaga oczyścić i nawilżyć genitalia. W medycynie weterynaryjnej analiza smegmy jest czasem wykorzystywana do wykrywania patogenów układu moczowo-płciowego takich jak Tritrichomonas foetus[15]. Niektórzy lekarze weterynarii koni zalecają okresowe czyszczenie męskich narządów płciowych w celu poprawy zdrowia zwierząt[16].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ smegma | Origin and meaning of smegma by Online Etymology Dictionary. www.etymonline.com. [dostęp 2019-04-24]. (ang.).
  2. ↑ R.S. Van Howe, F.M. Hodges. The carcinogenicity of smegma: debunking a myth. „J Eur Acad Dermatol Venereol”. 20 (9), s. 1046–1054, Oct 2006. DOI: 10.1111/j.1468-3083.2006.01653.x. PMID: 16987256. 
  3. ↑ P.M. Fleiss, F.M. Hodges, R.S. Van Howe. Immunological functions of the human prepuce. „Sex Transm Infect”. 74 (5), s. 364–367, Oct 1998. PMID: 10195034. 
  4. ↑ Everything You Should Know About Smegma. Healthline, 2017-06-02. [dostęp 2019-04-24]. (ang.).
  5. ↑ a b S. Parkash, S. Jeyakumar, K. Subramanyan, S. Chaudhuri. Human subpreputial collection: its nature and formation. „Journal of Urology”. 110 (2), s. 211–212, sierpień 1973. PMID: 4722614. (ang.). 
  6. ↑ a b c Joyce Wright. How smegma serves the penis: Nature’s assurance that the uncircumcised glans penis will function smoothly is provided by smegma.. „Sexology (New York)”. 37 (2), s. 50–53, wrzesień 1970. (ang.). 
  7. ↑ H.J. O’Neill, L.L. Gershbein. Lipids of human and equine smegma. „Oncology”. 33 (4), s. 161–166, 1976. DOI: 10.1159/000225134. PMID: 1018879. (ang.). 
  8. ↑ a b c P.M. Fleiss, F.M. Hodges, R.S. Van Howe. Immunological functions of the human prepuce. „Sexually Transmitted Infections”. 74 (5), s. 364–367, październik 1998. DOI: 10.1136/sti.74.5.364. PMID: 10195034. (ang.). 
  9. ↑ a b R.S. Van Howe, F.M. Hodges. The carcinogenicity of smegma: debunking a myth. „Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology”. 20 (9), s. 1046–1054, październik 2006. DOI: 10.1111/j.1468-3083.2006.01653.x. PMID: 16987256. (ang.). 
  10. ↑ J.H. Waskett, B.J. Morris. Re: 'RS Van Howe, FM Hodges. The carcinogenicity of smegma: debunking a myth.’ An example of myth and mythchief making?. „J. Eur. Acad. Dermatol. Venereol.”. 22 (1), s. 131; author reply 131–132, styczeń 2008. DOI: 10.1111/j.1468-3083.2007.02439.x. PMID: 18182000. (ang.). 
  11. ↑ a b J. Oster. Further fate of the foreskin. Incidence of preputial adhesions, phimosis, and smegma among Danish schoolboys. „Arch. Dis. Child.”. 43 (228), s. 200–203, kwiecień 1968. DOI: 10.1136/adc.43.228.200. PMID: 5689532. (ang.). 
  12. ↑ Why is my penis smelly and sore?. nhs.uk, 2018-06-26. [dostęp 2019-04-24]. (ang.).
  13. ↑ a b How to Get Rid of Smegma Buildup: Tips for Removal and Prevention. Healthline, 2017-06-15. [dostęp 2019-04-24]. (ang.).
  14. ↑ Medical Dictionary. Medilexicon. (ang.).
  15. ↑ X.G. Chen, J. Li. Increasing the sensitivity of PCR detection in bovine preputial smegma spiked with Tritrichomonas foetus by the addition of agar and resin. „Parasitol Res.”. 87 (7), s. 556–558, lipiec 2001. DOI: 10.1007/s004360100401. PMID: 11484853. (ang.). 
  16. ↑ Michael Lowder: A Clean Sheath Is A Healthy Sheath. horsecity.com, 2001-09-01. [dostęp 2011-05-01]. (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mastka&oldid=73519240”