19°49′15″N 155°28′06″W/19,820833 -155,468333Mauna Kea
 Mauna Kea, widok z Kohala (2005) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Stan | |
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
4205[1] m n.p.m. |
| Wybitność |
4205 m |
| Pierwsze wejście |
1823 |
| Dane wulkanu | |
| Rok erupcji |
2460 p.n.e.[1] |
| Typ wulkanu | |
| Aktywność | |
Położenie na mapie Hawajów  | |
Położenie na mapie Oceanu Spokojnego  | |
| 19°49′15″N 155°28′06″W/19,820833 -155,468333
| |
Mauna Kea (w języku hawajskim biała góra) – najwyższy wulkan archipelagu Hawajów, usytuowany na wyspie Hawaiʻi i zarazem jeden z największych wulkanów na Ziemi. Szczyt wulkanu Mauna Kea wznosi się na wysokość 4205 m powyżej poziomu morza, ale zarazem 10 203 m od podstawy na dnie Oceanu Spokojnego, co daje największą wysokość względną na Ziemi, od podstawy do wierzchołka. Mauna Kea zaczęła wyrastać z dna morskiego ok. 800 000 lat temu. W ciągu ostatnich 10 000 lat wybuchała parokrotnie. Ostatni raz erupcja nastąpiła ok. 4500 lat temu[2].
Szczytowe partie wulkanu, zbudowane ze skał bazaltowych i andezytowych, przez 9-10 miesięcy w roku pokryte są śniegiem[3]. Doskonała przejrzystość powietrza i tzw. "ciemne niebo" sprawiły, że na wierzchołku zbudowano w sumie pięć obserwatoriów astronomicznych z 13 teleskopami. Są one użytkowane przez astronomów z różnych krajów. Obserwatoria pozwalają na obserwacje i badania promieniowania podczerwonego i mikrofal oraz na uzyskiwanie ostrych obrazów ciał niebieskich.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Mauna Kea. [w:] Global Volcanism Program [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2020-03-25]. (ang.).
- ↑ Mauna Kea. USGS Hawaiian Volcano Observatory. [dostęp 2012-10-08]. (ang.).
- ↑ (k): Inne Hawaje [w:] "Poznaj Świat" R. XXXI, nr 364, kwiecień 1983, s. 29
