Melampsora caprearum

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Melampsora caprearum
Ilustracja
Urediniospory na dolnej stronie liścia wierzby iwy
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

rdze

Rząd

rdzowce

Rodzina

melampsorowate

Rodzaj

Melampsora

Gatunek

Melampsora caprearum

Nazwa systematyczna
Melampsora caprearum Thüm.
Mitt. Ver. Österr. 2: 34, 36 (1879)

Melampsora caprearum Thüm. – gatunek grzybów z rzędu rdzowców (Pucciniales)[1]. U niektórych gatunków wierzb (Salix) wywołuje chorobę o nazwie rdza wierzby[2].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Melampsora, Melampsoraceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy[3]:

  • Clinoconidium farinosum Pat. 1898
  • Clinoconidium farinosum Pat. ex Sacc. 1902
  • Lecythea caprearum Berk. 1860
  • Lecythea farinosa (Pers.) Lév. 1847
  • Melampsora farinosa (Pers.) J. Schröt 1887
  • Melampsora laricis-caprearum Kleb. 1897
  • Melampsora salicis-capreae (Pers.) G. Winter 1884
  • Uredo farinosa Henn. 1897
  • Uredo farinosa Pers. 1801
  • Uredo farinosa var. salicis-capreae Pers. 1801

Morfologia i rozwój[edytuj | edytuj kod]

Jasnopomarańczowe ecja pojawiają się na dolnej stronie liści wierzby. Powstają w nich kuliste lub elipsoidalne ecjospory o rozmiarach 15–25 × 12–20 μm. Mają gęsto brodawkowaną powierzchnię i grube ściany (1,5–2 μm ). strzępki rostkowe rozproszone. Uredinia o szerokości 1-3 mm powstają w skupiskach również na dolnej stronie liści wierzb, czasami tylko na górnej. Powstają w nich kuliste, lub szeroko elipsoidalne urediniospory o rozmiarach 14–26 × 13–23 μm. Mają ściany o grubości 2–3 μm, strzępki rostkowe rozproszone. Telia o szerokości 1 mm powstają na górnej stronie liści wierzby, podskórnie. Są ciemnoczerwono-brązowe. Teliospory o rozmiarze 25–45 × 7–17 μm. Ich ściany mają po bokach o grubość 1 μm, a na wierzchołku 5–10 μm. Strzępka rostkowa wyrasta z wierzchołka[4].

Jest to rdza pełnocyklowa i dwudomowa. Trzy rodzaje zarodników (ecjospory, urediniospoy i teliospory) wytwarza na wierzbach, pozostałe dwa (spermacja i bazydiospory) na modrzewiu (Larix). Te dwa ostatnie są niepozorne i powstają na modrzewiu wczesną wiosną. Bazydiospory dokonują infekcji pierwotnej wierzb[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Melampsora caprearum jest rozprzestrzeniona w Europie, na Bliskim Wschodzie i w Azji. Z Ameryki Północnej podano tylko nieliczne doniesienia o jej występowaniu[4].

Pasożyt obligatoryjny. W Polsce potwierdzono występowanie na wierzbie iwa (Salix caprea) i mieszańcu w. iwy z wierzbą śląską (Salix caprea L. × S. silesiaca) oraz na modrzewiu europejskim (Larix decidua)[5].

Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]

Na wierzbie iwie i modrzewiu mogą występować także inne gatunki Melampsora. Ich rozróżnienie możliwe jest badaniami molekularnymi i genetycznymi[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2016-11-16] (ang.).
  2. Małgorzata Manka: Choroby drzew leśnych. Warszawa: PWRiL, 2011. ISBN 978-83-09-01071-5.
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2016-11-16] (ang.).
  4. a b c d Common larch-willow rust -Melampsora capraearum. [dostęp 2016-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-14)].
  5. Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4