Melanoleuca oreina
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Melanoleuca oreina |
| Nazwa systematyczna | |
| Melanoleuca oreina (Fr.) Kühner & Maire Bull. de la SMF 50: 18 (1934) | |
Melanoleuca oreina (Fr.) Kühner & Maire – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Melanoleuca, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1818 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Agaricus oreinus. Obecną nazwę nadali mu w 1934 r. Robert Kühner i René Charles Joseph Ernest Maire[1]. Ma 9 synonimów naukowych, m.in.[2]
- Melanoleuca humilis var. fragillima (Fr.) Bon 1978
- Melanoleuca polioleuca f. oreina (Fr.) Boekhout 1988
- Melanoleuca polioleuca f. pusilla Boekhout & Kuyper 1996[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 2–8 cm, lekko wypukły do rozpostartego, często nieco podłużny. Powierzchnia nieco tłusta, gładka, w stanie wilgotnym szarobrązowa do ciemnoszarobrązowej, w stanie suchym szarawa[3].
Przyrośnięte, gęste, białe do jasnokremowych[3].
Wysokość 3–10 cm, grubość 0,3–1 cm, cylindryczny, równej grubości lub nieco szerszy u podstawy. Powierzchnia włókienkowata, biaława do szarawo-płowej, u podstawy blaknąca do ciemnoszarobrązowej[3].
O niewyraźnym zapachu i smaku[3].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki elipsoidalne, brodawkowate, 6,5-8,5 × 4-5 µm. Cheilocystydy często wrzecionowate, stożkowate na wierzchołku, olekko pogrubionych ścianach, z wierzchołkowymi kryształkami, 40-70 × 8-14 µm. Pleurocystydy podobne[3].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Znane jest występowanie Melanoleuca oreina w Europie[4] i Ameryce Północnej[3]. W opracowanym przez W. Wojewodę w 2003 r. wykazie wielkowocnikowych grzybów podstawkowych Polski brak tego gatunku[5]. Jego stanowiska podał J. Łuszczyński w 2007 r.[6]
Naziemny grzyb saprotroficzny[5]. Rośnie na różnego rodzaju terenach trawiastych[3].
Znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Według niektórych autorów jest grzybem niejadalnym[3], według innych wszystkie ciemnobiałki są grzybami jadalnymi[7]. W praktyce jednak większość grzybiarzy zbiera tylko nieliczne gatunki popularnych grzybów jadalnych[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-07-13] (ang.).
- ↑ a b Species Fungorum [online] [dostęp 2023-07-13] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h H. Knudsen, J. Vesterholt, Melanoleuca oreina / Mélanoleuque des montagnes, „Funga Nordica”, Mycoquèbec.org, 2012 [dostęp 2023-07-13] (fr.).
- ↑ Występowanie Melanoleuca oreina na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-07-13] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 435, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-10].
- ↑ Friesscher Weichritterling, Fries Weichritterling [online], 123Pilzsuche [dostęp 2023-07-10] (ang.).
- ↑ Andreas Gminder, Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej, 2008, ISBN 978-83-258-0588-3.