Michał Attaleiates

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Michał Attaleiates
Język

grecki

Dziedzina sztuki

historiografia

Ważne dzieła

Historia

podpis

Michał Attaleiates (gr. Μιχαήλ Ἀτταλειάτης, ur. ok. 1030/1035, zm. ok. 1085) – bizantyński historyk z XI wieku.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodzony blisko lub w Attalei[1]. Za czasów panowania Konstantyna X Dukasa, został sędzią (gr. krites) oraz senatorem w Konstantynopolu. Po przejęciu władzy przez Romana IV Diogenesa, został promowany na sędziego wojska (gr. krites tou stratopedou[2])  oraz uzyskał tytuł patryczjusza (gr. patrikios)[3]. Pomimo przegranej pod Manzikertem przez Romana i przejęciu władzy przez Michała VII Dukasa, nie utracił swojej pozycji. Nowemu władcy zadedykował swoją prace o prawie Ponema Nomika. Dwukrotnie żonaty, wpierw z Sofią, a następnie Ireną, z którą miał syna Teodora[4].

Dzieła[edytuj | edytuj kod]

  • Ponema Nomikon – streszczenie praw zawartych w Basilica (zbiorze praw skomponowanych przez Leona VI Filozofa). Praca była dość popularna, gdyż odnaleziono 24 jej kopie, dodatkowo korzystał z niej Konstantyn Harmenopoulos przy tworzeniu swojej pracy poświęconej prawu rzymskiemu Hexabiblos[5][6].
  • Diataxis – opis fundacji przetrwał w dwóch egzemplarzach, jeden z oryginalnym autografem znajduje się w Narodowej Bibliotece w Atenach, druga kopia z XVII wieku znajduje się w bibliotece patriarchatu w Istambule.  Dokument potwierdza fundacje klasztoru w Konstantynopolu oraz domu dla biednych w Raidestos[7]. Diataxis przedstawia historię Michała od narodzin aż po zapuszczenie korzeni w Konstantynopolu. Dodatkowo wskazuje na jego powiązania z miastami w Tracji: Raidestos oraz Selymbrią[8].
  • Historia – napisana w latach 1079-1080. Obejmuje ona okres lat 1034-1080[9]. Dzieło to było źródłem dla Nicefora Bryenniosa, Anny Komneny i Jana Zonarasa. Attaleiates jest także prawdopodobnie autorem Zbioru psalmów autorów rożnej proweniencji[10]. Praca jest formą dialogu z kroniką Michała Psellosa[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dimitris Krallis, Serving Byzantium’s Emperors The Courtly Life and Career of Michael Attaleiates, pp 11.
  2. John Haldon, "The Krites tou Stratopedou: a new office for a new situation?," Travaux et mémoires 14 (Paris, 2002): 279–86.
  3. Dimitris Krallis, Serving Byzantium’s Emperors The Courtly Life and Career of Michael Attaleiates, pp135.
  4. Dimitris Krallis, Serving Byzantium’s Emperors The Courtly Life and Career of Michael Attaleiates, pp 105-106.
  5. Michael Attaleiates, The History, trans. Anthony Kaldellis & Dimitris Krallis, (Cambridge/Mass.: Harvard University Press, 2012), pp IX-X.
  6. Dimitris Krallis, Serving Byzantium’s Emperors The Courtly Life and Career of Michael Attaleiates, pp 50.
  7. Dimitris Krallis, Serving Byzantium’s Emperors The Courtly Life and Career of Michael Attaleiates, pp 41-42.
  8. Michael Attaleiates, The History, trans. Anthony Kaldellis & Dimitris Krallis, (Cambridge/Mass.: Harvard University Press, 2012), pp X-XI.
  9. Helena Cichocka, Attaliates Michał [w:] Encyklopedia kultury bizantyńskiej, red. Oktawiusz Jurewicz, Warszawa 2002, s. 61.
  10. Oktawiusz Jurewicz, Historia literatury bizantyńskiej, wyd. 2, Wrocław 2002, s. 161-162.
  11. Dimitris Krallis, "Michael Attaleiates as a Reader of Psellos" in Barber Ch. ed., Reading Michael Psellos (Leiden, 2006): 167–191.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Helena Cichocka, Attaliates Michał [w:] Encyklopedia kultury bizantyńskiej, red. Oktawiusz Jurewicz, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2002, s. 61.
  • Oktawiusz Jurewicz, Historia literatury bizantyńskiej. Zarys, wyd. 2, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 2007, s. 161-162.
  • Michael Attaleiates, The History, trans. Anthony Kaldellis & Dimitris Krallis, (Cambridge/Mass.: Harvard University Press, 2012), pp IX-XI.
  • Dimitris Krallis, Serving Byzantium’s Emperors The Courtly Life and Career of Michael Attaleiates, 2019.
  • Dimitris Krallis, "Michael Attaleiates as a Reader of Psellos" in Barber Ch. ed., Reading Michael Psellos (Leiden, 2006): 167–191
  • John Haldon, "The Krites tou Stratopedou: a new office for a new situation?," Travaux et mémoires 14 (Paris, 2002): 279–86

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]