Mikołaj Krzywiec-Okołowicz
 portret trumienny | |
 Herb Ostoja | |
| szambelan króla Stanisława Augusta, sędzia Sądu Apelacyjnego, poseł na sejm Królestwa Polskiego | |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1 lipca 1841 |
| Ojciec |
Justyn |
| Matka |
Katarzyna Narbutt |
| Żona |
Marianna Łukaszewicz-Piersicka |
| Dzieci |
Honorata Złotnicka |
| Rodzeństwo |
Michał |
Mikołaj Krzywiec-Okołowicz herbu Ostoja (ur. 1762, zm. 1 lipca 1841) – dziedzic dóbr Bechcice, Rszew, Niesięcin, Srebrna, Żabice Wielkie, szambelan króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, sędzia Sądu Apelacyjnego, poseł na sejm Królestwa Polskiego, założyciel miasta Konstantynowa Łódzkiego, fundator kościołów – katolickiego i ewangelickiego w Konstantynowie.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Mikołaj Krzywiec-Okołowicz należał do rodziny wywodzącej się z Litwy, której przedstawiciele pojawili się w Wielkopolsce w XVIII wieku[1]. Był synem Justyna i Katarzyny Narbutt. Jego małżonka była Marianna, córka Antoniego Łukaszewicza-Piersickiego i Franciszki z Lubowidzkich[2][3]. Z tego związku miał kilkoro dzieci: Honoratę Złotnicką, Teklę Jabłonowską, Ignacego i Kwiryna oraz Emilię i Edwarda, zmarłych w dzieciństwie[4]. Okołowicz w młodości związany był z dworem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, gdzie pełnił funkcję szambelana. W okresie Księstwa Warszawskiego został powołany na urząd sędziego apelacyjnego. Urząd ten sprawował także w czasach Królestwa Polskiego. Był kilkukrotnie posłem na sejm Królestwa Polskiego z powiatu szadkowskiego[5].
Okołowicz posiadał rozległe dobra ziemskie. W roku 1799 kupił za 240 000 zł od Wincentego Sulimierskiego wieś Srebrną. Następnie nabył Bechcice, Żabice, Żabiczki, Niesięcin, Rszew i Rszewek. Zakładał także nowe osady. Jedną z nich był Okołowiec, w którym gospodarowali jego synowie Ignacy i Kwiryn. W 1821 roku, na terenie wsi Żabice założył osadę fabryczną, do której przybyli sukiennicy, płóciennicy i inni rzemieślnicy z Saksonii, Śląska i Sudetów czeskich. Osada ta w roku 1824 otrzymała nazwę Konstantynów. Jej szybki rozwój spowodował, że sześć lat później uzyskała prawa miejskie[6]. Mikołaj Krzywiec-Okołowicz nadał nowo powstałemu miastu swój herb. W kolejnych latach Okołowicz tworzył kolonie czynszowe, zapewniając bardzo dobre warunki do prowadzenia gospodarki. W listopadzie 1835 roku sprzedał grunty w Srebrnej 18 kolonistom za łączną kwotę 128 320 zł reńskich (czyli 438 900 złp)[7]. W roku 1837 sprzedał Konstantynów synowi Ignacemu, a sam przeniósł się do Warszawy. Był fundatorem kościołów dla mieszkańców Konstantynowa – katolików i ewangelików. Zmarł dnia 1 lipca 1841 roku o godzinie siódmej wieczorem w Żabiczkach[8]. Jego ciało pochowano u boku żony Marianny (zmarłej w 1831 roku[9]) w kościele Narodzenia NMP w Konstantynowie. Wnuk Mikołaja i Marianny Okołowiczów, Gustaw Okołowicz dobudował do kościoła kaplicę grobową[10], do której przeniósł ich szczątki.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Herb Ostoja
- Ród Ostojów (Mościców)
- Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Konstantynowie Łódzkim
- Kościół św. Józefa Robotnika w Konstantynowie Łódzkim
- Herb Konstantynowa Łódzkiego
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ K. P. Woźniak, Imigranci z Hesji i Badenii między Łodzią a Szadkiem w pierwszej połowie XIX w., „Biuletyn Szadkowski”, Szadek-Łódź 2015, t. 15, s. 163.
- ↑ Adam Boniecki, Herbarz polski wolumin=XVI [online], s. 100.
- ↑ Archiwum parafialne, Księgi metrykalne parafii rzymskokatolickiej Św. Krzyża w Warszawie, Księga małżeństw z lat 1784–1792, akt z dnia 4 II 1790 r.
- ↑ Archiwum Archidiecezjalne w Łodzi, Księgi metrykalne, Lutomiersk, Księga zmarłych z lat 1779–1802, nr aktu/rok: 805/1796, 807/1796.
- ↑ Seweryn Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, t. XII, Warszawa 1915, s. 281.
- ↑ K. P. Woźniak, Imigranci z Hesji i Badenii między Łodzią a Szadkiem w pierwszej połowie XIX w., „Biuletyn Szadkowski”, Szadek-Łódź 2015, t. 15, s. 164.
- ↑ K. P. Woźniak, Imigranci z Hesji i Badenii między Łodzią a Szadkiem w pierwszej połowie XIX w., „Biuletyn Szadkowski”, Szadek-Łódź 2015, t. 15, s. 166.
- ↑ Archiwum Państwowe w Łodzi, Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Konstantynowie, zgony, nr aktu/rok: 21/1841.
- ↑ Archiwum Państwowe w Łodzi, Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Kazimierzu, zgony, nr aktu/rok: 106/1831.
- ↑ Kaplica grobowa w Konstantynowie fabrycznym, „Tygodnik Ilustrowany”, Nr 212 (1059) seria III T. IX, Warszawa, 17 stycznia 1880, s. 45–46.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- K.P. Woźniak, Imigranci z Hesji i Badenii między Łodzią a Szadkiem w pierwszej połowie XIX w., „Biuletyn Szadkowski”, Szadek-Łódź 2015, t. 15, s. 161–176.
- A. Kulecka, Urzędnicy Królestwa Polskiego (1815-1915). Materiały do biogramów, poz. 10618.
- M. Nartonowicz-Kot (red), Konstantynów. Dzieje miasta, Łódź 2006.
- Adam Boniecki, Herbarz polski wolumin=XVI [online], s. 100.
- Seweryn Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, t. XII, Warszawa 1915, s. 281.