Mistrz Przywilejów Gandawskich
 Ostatnia iluminacja z Księgi Przywilejów Gandawy i Flandrii Mieszkańcy Gandawy składają hołd poddańczy Filipowi Dobremu po stłumionym buncie miasta w 1453 roku[1]. | |
| Dziedzina sztuki | |
|---|---|
| Epoka |
gotyk międzynarodowy |
Mistrz Przywilejów Gandawskich, Mistrz Przywilejów Gandawy i Flandrii (fl. 1440–1460) – flamandzki iluminator.
Życie i działalność artystyczna[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze kroki prawdopodobnie stawiał w warsztacie Mistrza Guilleberta z Metzu. Określenie, pod którym jest znany, nadał mu niemiecki historyk sztuki Friedrich Winkler, który utożsamiał go z autorem piętnastu iluminacji z Księgi Przywilejów Gandawy i Flandrii, powstałej w latach 1453–1454 na zlecenie księcia burgundzkiego Filipa Dobrego. Przypuszcza się, że miniatury powstawały w następujących ośrodkach: Gandawie, Lille, Mons i Tournai[2]. Z kolei Gregory Thomas Clark uznał Mistrza Przywilejów Gandawskich nie za pojedynczego artystę, ale za zespół artystów i warsztatów związanych z obszarem diecezji Tournai i Cambrai[3]. Mistrzowi Przywilejów Gandawskich, albo – jak chce Clark – zespołowi artystów, przypisuje się ponadto autorstwo iluminacji dwudziestu dwóch kodeksów godzinek[4].
Styl Mistrza Przywilejów Gandawskich był niezręczny w rysunku, ale doskonały w kolorystycznej grze ostrych błękitów i zieleni z tonami różu i srebra oraz w subtelnym modelowaniu karnacji[4]. Jego styl był kontynuowany przez naśladowców w latach 1460–1470, widoczny jest na zestawie czterech gobelinów przedstawiających historię Juliusza Cezara oraz w iluminowanym francuskim przekładzie dzieła Waleriusza Maksymusa Factorum et dictorum memorabilium libri novem[2].
Przypisywane prace[edytuj | edytuj kod]
- Księga Przywilejów Gandawy i Flandrii (Privilèges de Gand et de Flandre) – 1453/1454, Wiedeń, Austriacka Biblioteka Narodowa (Cod.2583)
- Civitas Dei – dzieło św. Augustyna, dekorowane na zlecenie biskupa Tournai, Jeana Chevrota; 1445, Bruksela, Biblioteka Królewska Belgii (mss.9015-16)
- Godzinki – miniatura: 1440/1445, Chicago, Art Institute of Chicago[5]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Austriacka Biblioteka Narodowa Cod.2583, fol.349v.
- ↑ a b Kren i McKendrick 2003 ↓, s. 258.
- ↑ Gregory Thomas Clark: Made in Flanders: the Master of the Ghent Privileges and manuscript painting in the southern Netherlands in the time of Philip the Good. Turnhout: Brepols, 2000. ISBN 2-503-50878-2.
- ↑ a b Ziemba 2008 ↓, s. 253.
- ↑ Miniatura w Art Institute Chicago
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Robert Genaille: Encyklopedia malarstwa flamandzkiego i holenderskiego. Warszawa: PWN, 2001. ISBN 83-221-0686-6.
- Antoni Ziemba: Sztuka Burgundii i Niderlandów 1380-1500. Sztuka dworu burgundzkiego oraz miast niderlandzkich. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2008. ISBN 978-83-235-0443-6.
- Thomas Kren, Scot McKendrick: Illuminating the Renaissance: The Triumph of Flemish Manuscript Painting in Europe. Oxford University Press, 2003. ISBN 978-0892367030.