Modrzew syberyjski
Modrzew syberyjski jesienią | |
Systematyka[1][2][3] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
modrzew syberyjski |
Nazwa systematyczna | |
Larix sibirica Ledeb. Fl. altaic. 4:204. 1833 | |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |
Modrzew syberyjski (Larix sibirica Ledebour 1833, syn.: Larix decidua Mill. ssp. sibirica (Ledeb.) Domin, Larix russica (Endlicher) Sabine ex Trautvetter, Larix sukaczewii Dylis, Larix archangelica Lawson, Pinus larix L. var. russica Endlicher) – gatunek drzewa z rodziny sosnowatych (Pinaceae Lindley). Występuje na Syberii oraz w Chinach i Mongolii[5].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Smukłostożkowy i elegancki. Drzewo wysokości do 45 metrów.
- Pień
- Czarnobrązowy. Gałęzie wzniesione, ale sztywne i grube.
- Liście
- Szpilkowate i długie, osadzone na krótkopędach, w pęczki liczące od kilkunastu, do kilkudziesięciu sztuk. Opadające na zimę.
- Kwiaty
- Żeńskie – okazałe, męskie – niepozorne, otwierające się przed lub w czasie rozwoju liści. Roślina jednopienna.
- Szyszki
- Duże, brązowe i jajowate z małą liczbą łusek, mogące pozostawać na drzewie przez kilka lat.
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Występuje w wyższych położeniach górskich (500–3500 m n.p.m.) i tajdze. Odporny, choć w cieplejszym klimacie może być atakowany przez ochojnika, w wilgotnych miejscach przez raka modrzewiowego.
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Próby introdukowania tego modrzewia w Europie, w tym w Polsce nie powiodły się. Jednak może być uprawiany z powodzeniem w zimniejszych rejonach Polski. Na Syberii żywicę tego gatunku (i modrzewia dahurskiego) pozyskuje się w celu żucia (сера байкальская, жевательная смолка) i według producentów ma ona własności oczyszczające i dezynfekujące jamę ustną[6][7][8]. Modrzew syberyjski ma podwyższone parametry wytrzymałościowe, dodatkowo z uwagi na dużą gęstość (gatunek wąskosłoisty) nie chłonie wilgoci oraz wody co sprawia, że jeszcze lepiej znosi trudne warunki atmosferyczne i jest powszechnie używany do budowy profili elewacyjnych[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- ↑ A. Farjon , Larix sibirica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2010-01-26] (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].
- ↑ Страница не найдена [online], klubrp.ru [dostęp 2017-12-09] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-07] (ros.).
- ↑ Смолка байкальская из Сибири, сера лиственницы сибирской [online], xn----7sbejwba3deg2i.xn--p1ai [dostęp 2017-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-20] (ros.).
- ↑ Смолка Байкальская, сера, живица 3гр
- ↑ Drewniane elewacje z Modrzewia Syberyjskiego ● Dombal [online], www.dombal.com.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
- BioLib: 2351
- EoL: 1033611
- EUNIS: 150668
- Flora of China: 200005293
- Flora of North America: 200005293
- GBIF: 2686276
- identyfikator iNaturalist: 135893
- IPNI: 262455-1
- ITIS: 822609
- NCBI: 62751
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2493981
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:262455-1
- identyfikator Tropicos: 24900099
- USDA PLANTS: LASI3
- CoL: 6NZ9P