Modrzew dahurski
| |
| Systematyka[1][2][3] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
modrzew dahurski |
| Nazwa systematyczna | |
| Larix gmelinii (Rupr.) Kuzen. | |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |
 | |
Modrzew dahurski (Larix gmelinii (Ruprecht) Kuzeneva, 1920) – gatunek drzewa z rodziny sosnowatych (Pinaceae Lindley). Występuje głównie w centralnej i wschodniej Syberii, a także w północno-zachodnich Chinach i Mongolii.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Roślina drzewiasta, wysokości do 30 m, sporadycznie dorasta do 40 m, w naturze zwykle osiąga kilkanaście metrów wysokości.
- Pień
- Pojedynczy, szarobrązowy. Gałęzie żółtobrązowe, lekko opadające ku dołowi.
- Liście
- Szpilkowate, jasnozielone, osadzone skrętolegle na krótkopędach, zebrane w pęczki po kilkanaście do kilkudziesięciu sztuk.
- Szyszki
- Szyszki żeńskie małe, wielkości 2,5 cm, początkowo koloru różowego, stojące pionowo, dojrzewając brązowieją. Szyszki męskie - niepozorne.
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Roślina jednopienna. Liście opadające na zimę. Szyszki żeńskie mogą pozostawać na drzewie kilka lat.
Jest to najbardziej wysunięty na północ gatunek modrzewia, główny składnik tajgi świetlistej. Wytrzymuje mrozy do -70 °C.
Zmienność[edytuj | edytuj kod]
Modrzew dahurski jest rośliną zmienną i posiada następujące odmiany:
- typową (Larix gmelinii (Rupr.) Kuzeneva var. gmelinii (Rupr.) Kuzeneva),
- japońską (Larix gmelinii (Rupr.) Kuzeneva var. japonica (Maximowicz ex Regel) Pilg. 1926),
- ussuryjską (Larix gmelinii (Rupr.) Kuzeneva var. olgensis (Henry) Ostenf. & Syrach, 1930),
- Ruprechta (Larix gmelinii (Rupr.) Kuzeneva var. principis-rupprechtii (Mayr.) Pilg. 1926).
- koreańską (Larix gmelinii (Rupr.) Kuzeneva var. koreana Nakai et Tozawa & Nakai, 1929),
- rozesłaną (Larix gmelinii (Rupr.) Kuzeneva var. prostrata Regel, 1871).
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Roślina ozdobna, uprawiana w ogrodach i parkach. Ma takie same wymagania jak modrzew eurojapoński, znosi jednak półcień i jest najbardziej mrozoodporny. Na Syberii żywicę tego gatunku (i modrzewia syberyjskiego) pozyskuje się w celu żucia (сера байкальская, жевательная смолка) i według producentów ma ona własności oczyszczające i dezynfekujące jamę ustną[5][6][7].
Szkodniki[edytuj | edytuj kod]
W zasadzie odporny, ale w cieplejszym klimacie może być atakowany przez ochojniki.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- ↑ A. Farjon, Larix gmelinii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2009-06-12] (ang.).
- ↑ Страница не найдена, klubrp.ru [dostęp 2017-12-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-07] (ros.).
- ↑ Смолка байкальская из Сибири, сера лиственницы сибирской, xn----7sbejwba3deg2i.xn--p1ai [dostęp 2017-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-20] (ros.).
- ↑ Смолка Байкальская, сера, живица 3гр