Muqattaʿat

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Muqatta’at w surze Al-Baqara – w centralnej części zdjęcia litery arabskie Alif – Lam – Mim. (Koran w edycji Warsh)
Schemat kombinacji Muqatta’at w Koranie. Czytać od prawej do lewej

Muqatta’at lub tajemnicze litery[1], litery odcięte[2] (arab. حُرُوف مُقَطَّعَات ḥurūf muqaṭṭaʿāt) – litery pojawiające się na początku 29 ze 114 sur Koranu tuż po formule basmala. Liczba liter na początku tych sur waha się od jednej do pięciu. Istnieje bardzo wiele hipotez na temat znaczenia tych liter, opracowanych zarówno przez egzegetów i badaczy muzułmańskich, jak i zachodnich orientalistów[2].

Wybrane z hipotez na temat znaczenia muqatta’at[edytuj | edytuj kod]

  • skróty imion i atrybutów Allaha (opinia Ibn Abbasa, przed rokiem 688 r.)[1]
  • skróty nazw sur (Fachr al-Din Razi)[2]
  • dźwięki mające przywołać uwagę odbiorców[3]
  • mistyczne znaki o znaczeniu symbolicznym powiązanym z ich wartością numeryczną w alfabecie arabskim[3]
  • inicjały skrybów lub posiadaczy danych fragmentów Koranu. Jest to wczesna hipoteza Theodora Nöldeke (ok. 1860 r.), porzucona przez niego później. Rozbudował ją Hartwig Hirchfeld (1901 r.). Obecnie, zarówno w świetle badań uczonych muzułmańskich, jak i orientalistów zachodnich, tezy, wedle których litery zostały dodane do sur po pewnym czasie, wydają się mało prawdopodobne[3].
  • symbole związane z Kabałą, które odwołują się do pewnych słów kluczowych i fraz w surach, na których początku stoją (Otto Loth, ok. 1881 r.)[3].
  • tajemnica znana tylko Allahowi – taka konkluzja pojawia się w wielu tafsirach i dziełach uczonych muzułmańskich, np. w Tafsirze Ibn Kathira[4]:

„Pojedyncze litery na początku niektórych sur należą do tych rzeczy, o których wiedzę Allah zatrzymał dla siebie.”

Lista muqatt’at w Koranie[edytuj | edytuj kod]

Sura Muqattaʿat
Al-Baqara ʾAlif Lām Mīm الم
Al-Imran ʾAlif Lām Mīm الم
Al-Araf ʾAlif Lām Mīm Ṣād المص
Junus ʾAlif Lām Rā الر
Hud ʾAlif Lām Rā الر
Jusuf ʾAlif Lām Rā الر
Ar-Rad ʾAlif Lām Mīm Rā المر
Ibrahim ʾAlif Lām Rā الر
Al-Hidżr ʾAlif Lām Rā الر
Marjam Kāf Hā Yā ʿAin Ṣād كهيعص
Ta Ha Ṭā Hā طه
Asz-Szuara Ṭā Sīn Mīm طسم
An-Naml Ṭā Sīn طس
Al-Kasas Ṭā Sīn Mīm طسم
Al-Ankabut ʾAlif Lām Mīm الم
Ar-Rum ʾAlif Lām Mīm الم
Lukman ʾAlif Lām Mīm الم
As-Sadżda ʾAlif Lām Mīm الم
Ja Sin Yā Sīn يس
Sad Ṣād ص
Al-Ghafir Ḥā Mīm حم
Fusilat Ḥā Mīm حم
Asz-Szura Ḥā Mīm; ʿAin Sīn Qāf حم عسق
Az-Zuchruf Ḥā Mīm حم
Ad-Duchan Ḥā Mīm حم
Al-Dżadhija Ḥā Mīm حم
Al-Ahafk Ḥā Mīm حم
Kaf Qāf ق
Al-Kalam Nūn ن

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Czesław Łapicz, Antoni K. Antonowicz jako badacz piśmiennictwa Tatarów – muzułmanów Wielkiego Księstwa Litewskiego, „Slavistica Vilnensis”, 60 (60), 2016, s. 189, DOI10.15388/slavviln.2015.60.9941, ISSN 2351-6895 [dostęp 2021-07-16].
  2. a b c Krzysztof Kościelniak, Hermeneutyka Koranu w świecie islamu. Rozumienie objawienia, typy egzegezy i kontrowersje wokół krytycznego badania świętej księgi [online], Biblioteka Teologii Fundamentalnej 11, 58-119.
  3. a b c d A.T. Welch, R. Paret, J.D. Pearson, “al-Ḳurʾān”, w: Encyclopaedia of Islam, Second Edition, P. Bearman i inni red., 2012, DOI10.1163/1573-3912_islam_COM_0543, ISBN 978-90-04-16121-4 [dostęp 2021-11-16].
  4. ShareIslam, Tafsir Ibn Kathir – English [2. Al-Baqarah – Verse: 1] [online], www.recitequran.com [dostęp 2021-07-16] (ang.).