Muzeum Dziedzictwa i Kultury Kresów

Muzeum Dziedzictwa i Kultury Kresów

Oddział Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu
Dawne Gimnazjum Piastowskie w Brzegu przeznaczone na Muzeum Dziedzictwa i Kultury Kresów
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Miejscowość	Brzeg
Adres	Pl. Moniuszki 1 49-306 Brzeg
Data założenia	w trakcie powstawania
Zakres zbiorów	kulturalne i historyczne dziedzictwo Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej
Położenie na mapie Brzegu Muzeum Dziedzictwa i Kultury Kresów
Położenie na mapie Polski Muzeum Dziedzictwa i Kultury Kresów
Położenie na mapie województwa opolskiego Muzeum Dziedzictwa i Kultury Kresów
50°51′46,5″N 17°27′56,9″E
Strona internetowa

Muzeum Dziedzictwa i Kultury Kresów – oddział Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu o tematyce kresowej. MDiKK będzie stanowić w zachodniej części Polski centralną instytucję dbającą o kulturalne i historyczne dziedzictwo Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej.

W dniu 23 kwietnia 2021 r. Wicepremier, wówczas Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu prof. Piotr Gliński, jako główny współprowadzący brzeskie Muzeum Piastów Śląskich wystosował pismo, w którym wyraził akceptację dla przejęcia przez Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu obiektu Gimnasium Illustre dawnej książęcej szkoły, z przeznaczeniem na potrzeby planowanego oddziału Muzeum Piastów Śląskich.

Powstawanie

U podstaw utworzenia Muzeum Dziedzictwa i Kultury Kresów leżało zaangażowanie brzeskich muzealników w uruchomienie 11 listopada 2019 r. wystawy stałej, zatytułowanej Kresy. Ocalone wspomnienia. Ekspozycja powstała w oparciu o zbiory gromadzone przez Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu od 2018 r. w ramach Archiwum Kresowego. Powstanie wystawy wynikało z troski o historyczne dziedzictwo kresowe i ocalenie schedy mieszkańców Kresów II Rzeczypospolitej, którzy po zakończeniu działań wojennych przybyli na Śląsk.

Powołanie Muzeum Dziedzictwa i Kultury Kresów jako oddziału Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu traktować należy jako odpowiedź na wieloletnie starania środowisk kresowych o konieczność utworzenia tego typu placówki w południowo-zachodniej części Polski.

O obiekcie

Szesnastowieczny gmach dawnego gimnazjum został wzniesiony przez nadwornego architekta księcia legnicko-brzeskiego Jerzego II – Włocha Jakuba Parra w latach 1564 – 1569. Sama szkoła, Gymnasium Illustre było znakomitą i nowoczesną jak na owe czasy uczelnią humanistyczną, którą ufundował Jerzy II. Przez dziesiątki lat gimnazjum utrzymywało bardzo wysoki poziom nauczania o profilu humanistyczno-teologicznym. Ciesząca się wysoką rangą w szkolnictwie śląskim uczelnia gościła wielu uczniów ze znakomitych rodów Królestwa Polskiego, Czech, Moraw, Łużyc i innych krajów ościennych.

W XIX gimnazjum działało jako Gimnazjum Królewskie (Königlichen Gymnasiums zu Brieg). W jego murach wykładali wybitni nauczyciele w tym autor wielotomowej historii dziejów Piastów brzeskich oraz dziejów Brzegu Karl Friedrich Schönwälder (1805–1888).

Od frontu portal z 1569 zawierający herby.

• 
  Gimnazjum w Brzegu,
  F. B. Werner (1750)
• 
  Wystawa Kresy.
  Ocalone wspomnienia
• 
  Herb Jerzego II
• 
  Herb Hohenzollern (1594)

Założenia tematyczne

Budując Muzeum Dziedzictwa i Kultury Kresów od podstaw wyklarowała się narracja przyszłej instytucji zakładająca dwutorowość opowieści. Prezentowane będą relacje łączące Śląsk z Kresami Rzeczypospolitej, których to dzieje na przestrzeni wieków miały wiele punktów wspólnych. Zwornikiem opowieści o tych relacjach będzie przesiedlenie mieszkańców Lwowa, Stanisławowa, Wilna, Kamieńca Podolskiego, Żółkwi i wielu miast, miasteczek i wsi na tereny dzisiejszej Polski południowo-zachodniej.

Zbiórka pamiątek kresowych

Dział Dziedzictwa i Kultury Kresów przy Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu prowadzi zbiórkę pamiątek kresowych chcąc ocalić historię jednostek od zapomnienia, a same artefakty przed niszczeniem. Zebrane pamiątki będą stanowić podstawę pod ekspozycję Muzeum. Gromadzone są także wspomnienia i relacje.