Niō

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Agyō w świątyni Hōryū-ji, w prefekturze Nara
Ungyō w Hōryū-ji

Niō (jap. 仁王) lub Kongōrikishi (jap. 金剛力士); język chiński: 哼哈二将 Hēng Hā Ėr Jiàng – w buddyzmie dalekowschodnim groźne postacie strażników (boskich królów lub generałów), stojące po obu stronach bramy wejściowej do świątyń, zwanej Niō-mon (仁王門) w Japonii, a Geumgangmun (金剛門) w Korei, aby chronić teren świątynny przed demonami.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Postać po prawej stronie bramy (stojąc przed nią) nazywana jest Misshaku Kongō (密迹金剛) lub Agyō (阿形). Ma usta otwarte, co ma oznaczać pierwszą literę "a" (अ) w alfabecie dewanagari. Natomiast strażnik po lewej stronie zwany jest Naraen Kongō (那羅延金剛) lub Ungyō (吽形) i ma zamknięte usta, co symbolizuje ostatnią literę "hūṃ"(हूँ). Razem są symbolem narodzin i śmierci, początkiem i końcem wszechrzeczy, odpowiadając mniej więcej alfie i omedze w tradycjach zachodnich.

Zdarzają się przedstawienia łączące w jednej postaci atrybuty obu strażników. Postać taka zwana jest w języku japońskim Shukongōshin lub Shūkongōjin (執金剛神), a w koreańskim Jip geumgang sin, Zhí jīngāng shén w chińskim, a Chấp kim cang thần w wietnamskim[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Postać muskularnego strażnika nawiązuje do Wadżrapani, możliwe są również wpływy sztuki hellenistycznej, w tym przypadku wizerunku Heraklesa, popularnej na Jedwabnym Szlaku[2]..

Ewolucja ikonograficzna: Heracles-Vadźrapani-Shukongoshin
Ewolucja ikonograficzna: Heracles-Vadźrapani-Shukongoshin


Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Religions and the Silk Road Richard C. Foltz (St. Martin’s Press, 1999) ISBN 0-312-23338-8
  • The Diffusion of Classical Art in Antiquity John Boardman (Princeton University Press, 1994) ISBN 0-691-03680-2
  • Old World Encounters. Cross-cultural contacts and exchanges in pre-modern times Jerry H.Bentley (Oxford University Press, 1993) ISBN 0-19-507639-7
  • Alexander the Great: East-West Cultural contacts from Greece to Japan (NHK and Tokyo National Museum, 2003)

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. "Digital Dictionary of Buddhism"
  2. Katsumi Tanabe, "Alexander the Great, East-West cultural contacts from Greece to Japan", str. 23)