Noclegownia kolejarzy w Gnieźnie
52°31′41″N 17°36′03″E/52,528056 17,600833 nr rej. 772/Wlkp/A z 8.12.2009[1]
| |
_z1.jpg) Widok budynku noclegowni | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Składowa 1 |
| Styl architektoniczny |
historyzm pruski, modernizm |
| Architekt |
Arthur Schlemm[2] |
| Inwestor | |
| Wysokość całkowita |
13 m |
| Wysokość do dachu |
9,5 m |
| Rozpoczęcie budowy |
1898 |
| Ukończenie budowy |
1899 |
| Ważniejsze przebudowy |
1913–1914, 1940–1941 |
Położenie na mapie Gniezna  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gnieźnieńskiego  | |
| 52°31′41″N 17°36′03″E/52,528056 17,600833
| |
Noclegownia w Gnieźnie – wybudowana w 1899 roku na terenie przyległym do powstałej w 1888 roku hali wachlarzowej starej lokomotywowni. Z wzniesioną wokół niej infrastrukturą kolejową tworzy kompleks unikatowy w skali europejskiej. Jest to największy i najciekawszy element stacji kolejowej Gniezno oraz atrakcja turystyczna[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Noclegownię uruchomiono w 1899 roku. Obiekt był wyposażony w 30 łóżek dla drużyn parowozowych. Budynek posiadał układ 2,5-traktowy z półtraktowym korytarzem w centrum i od południa, zwarty został wąskim aneksem korytarzowym z niewielkim budynkiem pełniącym funkcję ustępów (obecnie rozebrany). W lipcu 1913 roku opracowano plan przebudowy i rozbudowy budynku. Dotychczasowa powierzchnia noclegowni została prawie podwojona. Inwestycję zrealizowano w latach 1913–1914. Główne wejście do budynku przeniesiono ze strony północnej na zachodnią. Po przebudowie liczbę łóżek zwiększono do 50. W lipcu 1940 dokonano niewielkich zmian we wnętrzu noclegowni – rozebrano aneks korytarzowy wraz z zewnętrznymi ustępami, a na ich miejscu wykonano drzwi wejściowe wraz z modernistycznym portalem[4].
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Od 2010 roku w parowozowni odbywają się majowe „Dni Pary”, które mają na celu popularyzację historii obiektu. Głównym punktem programu jest zwiedzanie parowozowni z przewodnikiem, z czego co roku korzysta kilka tysięcy osób. W trakcie imprezy odbywają się również spektakle, seanse kinowe, koncerty, wykłady, pokazy oraz przejazdy pociągami specjalnymi[5].
Od 2015 roku parowozownia jest udostępniona dla grup turystycznych przez cały rok. Obecnie prowadzone są prace adaptacyjne budynku noclegowni dla potrzeb obsługi ruchu turystycznego[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ Miron Urbaniak: Zabytkowa stacja kolejowa Gniezno. Od Kolei Górnośląskiej do programu „Otto”. Łódź: Dom Wydawniczy Księży Młyn, 2010, s. 175. ISBN 978-83-7729-052-1.
- ↑ Parowozownia w Gnieźnie [online], Masteria.pl, 28 sierpnia 2010 [dostęp 2016-08-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-27] (pol.).
- ↑ Miron Urbaniak: Zabytkowa stacja kolejowa Gniezno. Od Kolei Górnośląskiej do programu „Otto”. Łódź: Dom Wydawniczy Księży Młyn, 2010, s. 175–177. ISBN 978-83-7729-052-1.
- ↑ Parowozownia Gniezno. parowozowniagniezno.pl. [dostęp 2015-08-11].
- ↑ Rafał Wichniewicz, Zmiany w Parowozowni [online], Gniezno24.com, 8 sierpnia 2016 [dostęp 2016-08-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-12].