Deutsche Reichsbahn
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Data założenia |
1924 |
| Data likwidacji |
1949 |
| Udziałowcy | |
Deutsche Reichsbahn (pol. Niemieckie Koleje Rzeszy) – niemieckie koleje państwowe istniejące w latach 1920–1949, następnie nazwa kolei państwowych w Niemieckiej Republice Demokratycznej.
Pod jej zarządem znalazło się w 1924 r. 58 775 km linii, 29 550 lokomotyw i 754 tys. wagonów[1].
Po zjednoczeniu Niemiec i po połączeniu z Deutsche Bundesbahn weszły w skład Deutsche Bahn AG.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Kalendarium[edytuj | edytuj kod]
- 1920 – Deutsche Reichseisenbahnen w Republice Weimarskiej
- X 1924 – Deutsche Reichsbahn-Gesellschaft (DRG) (przekształcenie dotychczasowego przedsiębiorstwa skarbowego w spółkę, której dochody miały być przeznaczane na finansowanie reparacji wojennych)
- 1937 – przekształcenie Deutsche Reichsbahn-Gesellschaft (DRG) w Deutsche Reichsbahn (DR)
- 1938
- przyłączono austriackie Bundesbahnen Österreichs (BBÖ)
- przyłączono część czechosłowackich kolei
- 1939 – przyłączono część polskich kolei
- 1939–1945 – działalność w Generalnym Gubernatorstwie (Generalgouvernement) Generalnej Dyrekcji Kolei Wschodniej (Generaldirektion der Ostbahn)
- 1940 – przyłączono część belgijskich kolei
- 1941
- przyłączono część jugosłowiańskich kolei
- przyłączono część radzieckich kolei
- 1945–1949 – pod kontrolą władz okupacyjnych, wydzielono austriackie Österreichische Bundesbahnen (ÖBB)
- 1949 – Deutsche Reichsbahn w NRD, natomiast w RFN Deutsche Bundesbahn
- 1994 – utworzenie Deutsche Bahn AG
Deutsche Reichseisenbahnen[edytuj | edytuj kod]
W wyniku postanowień Konstytucji weimarskiej 1 kwietnia 1920 utworzono Deutsche Reichseisenbahnen[2] w skład których weszły dotychczasowe:
- Großherzoglich Badische Staatseisenbahnen,
- Königlich Bayerische Staatseisenbahnen,
- Großherzoglich Hessische Staatseisenbahnen,
- Mecklenburgische Landeseisenbahn,
- Großherzoglich Oldenburgische Staatseisenbahnen,
- Preußische Staatseisenbahnen,
- Königlich Sächsische Staatseisenbahnen
- Königlich Württembergische Staats-Eisenbahnen.
II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]
Deutsche Reichsbahn była zaangażowana w przeprowadzanie transportów militarnych i zbrodnie wojenne deportując podczas II wojny światowej ludność cywilną do niemieckich obozów koncentracyjnych i na roboty przymusowe[3].
Kierownictwo[edytuj | edytuj kod]
Dyrektorzy generalni (Generaldirektor):
- 1924 – 1926 Rudolf Oeser
- 1926 – 1945 Julius Dorpmüller
Zastępcy (Ständiger Stellvertreter des Generaldirektors):
- 1925 – 1926 Julius Dorpmüller
- 1926 – 1933 Wilhelm Weirauch
- 1933 – 1942 Wilhelm Kleinmann
- 1942 – 1945 Albert Ganzenmüller
Reichsbahndirektionen – dyrekcje od 1927[edytuj | edytuj kod]
Reichsbahndirektion (RBD) (Dyrekcja Kolei Rzeszy)
- A – Reichsbahndirektion Altona (później Hamburg)
- B – Reichsbahndirektion Berlin
- Reichsbahndirektion Breslau
- D – Reichsbahndirektion Dresden
- Reichsbahndirektion Elberfeld (później Wuppertal)
- U – Reichsbahndirektion Erfurt
- E – Reichsbahndirektion Essen
- F – Reichsbahndirektion Frankfurt/Main
- L – Reichsbahndirektion Halle
- H – Reichsbahndirektion Hannover
- R – Reichsbahndirektion Karlsruhe
- Reichsbahndirektion Kassel
- K – Reichsbahndirektion Köln
- Reichsbahndirektion Königsberg (Prusy)
- Reichsbahndirektion Magdeburg (podzielona 1 października 1931 pomiędzy RBD Halle/Saale, Berlin, Altona i Hannover)
- Reichsbahndirektion Mainz
- Reichsbahndirektion Münster (Westfalia)
- Reichsbahndirektion Oldenburg/O. (od 1 stycznia 1935 podzielona pomiędzy RBD Münster i Hannover)
- Reichsbahndirektion Oppeln
- Reichsbahndirektion Osten (Frankfurt/Oder)
- W – Reichsbahndirektion Schwerin
- Reichsbahndirektion Stettin
- T – Reichsbahndirektion Stuttgart
- S – Reichsbahndirektion Trier (od 1935 RBD Saarbrücken)
W Bawarii do końca 1933 działała Gruppenverwaltung Bayern obejmująca dyrekcje:
- Reichsbahndirektion Augsburg
- Reichsbahndirektion Ludwigshafen (podzielona 1 kwietnia 1937 pomiędzy RBD Mainz i Saarbrücken)
- M – Reichsbahndirektion München
- N – Reichsbahndirektion Nürnberg
- Reichsbahndirektion Regensburg
- Reichsbahndirektion Würzburg (1 stycznia 1931 przyłączona do RBD Nürnberg)
RBD – dyrekcje od 1939[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ryszard Rusak, Koleje Unii Europejskiej – historia, „TTS Technika Transportu Szynowego”, R. 11, nr 5, 2004, s. 34–35 [dostęp 2023-01-14].
- ↑ Staatsvertrag über den Übergang der Staatseisenbahnen auf das Reich, Reichs-Gesetzblatt 95/1920.
- ↑ Śladami. Praca przymusowa Europejczyków w południowej Dolnej Saksonii 1939–1945: Niemieckie Koleje Rzeszy.