Przejdź do zawartości

Nolana

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nolana
Ilustracja
Nolana paradoxa
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

psiankowce

Rodzina

psiankowate

Rodzaj

nolana

Nazwa systematyczna
Nolana Linnaeus f.
Decas Prima Pl. Rar. Horti. Upsal. t. 2. 4 Jul 1762[3]
Typ nomenklatoryczny

N. prostrata Linnaeus f.[3]

Nolana acuminata
Nolana humifusa

Nolana[4][5], łęgotka[6] (Nolana L.) – rodzaj roślin należący do rodziny psiankowatych (Solanaceae). Obejmuje 70 gatunków[7]. Występują one w Ameryce Południowej na wybrzeżach Oceanu Spokojnego[6], od Wysp Galapagos poprzez wybrzeża Peru do Chile[8][7]. Rośliny te rosną na terenach skalistych oraz na piaskach na wybrzeżu[8].

Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne, zwłaszcza nolana błękitna (N. paradoxa) o pędach płożących i przewisających uprawiana w pojemnikach[8].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Rośliny jednoroczne, byliny i półkrzewy, osiągające zwykle tylko do 25 cm wysokości, za to rozrastające się wszerz[8].
Liście
Skrętoległe, często gruboszowate, czasem sztywno owłosione lub wrzosowate[8].
Kwiaty
Wyrastają pojedynczo lub w grupach w kątach liści. Działki kielicha w liczbie 5 zrośnięte w rurkę. Płatki korony w liczbie 5 zrośnięte na kształt dzwonka o średnicy 2–4 cm. Barwy niebieskiej lub purpurowej, z żółtą lub białą gardzielą. Pręcików jest 5, przy czym 3 są dłuższe od pozostałych. Zalążnia górna, pięciokomorowa, z pojedynczymi lub licznymi zalążkami. Słupek jeden, wyrastający z nasady zalążni, zwieńczony główkowatym znamieniem[8].
Owoce
Rozłupnia[6] (wyjątek wśród psiankowatych).

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj z podrodziny Solanoideae z rodziny psiankowatych (Solanaceae)[9]. Ze względu na specyficzną budowę słupkowia, zalążni i w konsekwencji owoców – rodzaj wyodrębniany był w rodzinę łęgotkowatych Nolanaceae[6][8]. Badania molekularne wykazały jednak, że jest zagnieżdżony w psiankowatych[8].

Wykaz gatunków[7]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-11-11] (ang.).
  3. a b Collomia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2016-11-11].
  4. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 120, ISBN 978-83-62975-45-7.
  5. Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych łacińsko-polski. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 130. ISBN 978-83-925110-5-2.
  6. a b c d Alicja i Jerzy Szweykowscy (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo "Wiedza Powszechna", 2003, s. 477. ISBN 83-214-1305-6.
  7. a b c Nolana L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-11-22].
  8. a b c d e f g h Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 226. ISBN 0-333-74890-5.
  9. Genus: Nolana L. f.. [w:] U.S. National Plant Germplasm System [on-line]. USDA.gov. [dostęp 2016-11-11].