Obóz przejściowy w Biłgoraju
Pomnik ofiar obozu przejściowego w Biłgoraju: wysiedlanej ludności cywilnej i żołnierzy AK, BCh, AL | |
Typ | |
---|---|
Odpowiedzialny | |
Rozpoczęcie działalności |
kwiecień 1944 |
Zakończenie działalności |
lipiec 1944 |
Terytorium | |
Miejsce | |
Liczba więźniów |
15 000 |
Narodowość więźniów | |
Położenie na mapie Biłgoraja | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |
Położenie na mapie powiatu biłgorajskiego | |
50°32′20,5″N 22°43′14,6″E/50,539028 22,720722 |
Obóz przejściowy w Biłgoraju – niemiecki obóz przejściowy w Biłgoraju w woj. lubelskim, założony w kwietniu 1944 dla wysiedlanej, pacyfikowanej ludności Zamojszczyzny i Dzieci Zamojszczyzny oraz partyzantów schwytanych w wyniku Sturmwind I i Sturmwind II. Przez obóz przeszło około 15 000 ludzi.
Historia obozu[edytuj | edytuj kod]
Obóz założony został w kwietniu 1944 w czasie II wojny światowej i okupacji niemieckiej w Polsce. Funkcjonował jako niemiecki obóz przejściowy dla ludności cywilnej z okolic Biłgoraja i Zamościa oraz partyzantów uwięzionych w ramach Sturmwind I i Sturmwind II – akcji niemieckich skierowanych przeciw partyzantom na Zamojszczyźnie, w lasach janowskich i Puszczy Solskiej[1].
Obóz położony był pomiędzy ulicą Tadeusza Kościuszki (wtedy ul. Główną), ulicą Ogrodową, ulicą Lubelską, a od strony południowej przylegał do ogrodzenia kościoła pw. św. Jerzego[2].
W trudnych, nieludzkich warunkach przetrzymywano tam około 15 000 ludzi, wysiedlaną ludność cywilną w tym dzieci, żołnierzy Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich i Armii Ludowej. Bez względu na wiek wszyscy byli przetrzymywani pod gołym niebem i na gołej ziemi. Władzę nad obozem sprawowało Gestapo. Teren był ogrodzony wysokim drutem kolczastym. Obóz pilnowany był przez oddział Wehrmachtu[2]. Na środku placu przyległego do ulicy Ogrodowej wykopano głębokie doły kloaczne osłonięte sosnowymi gałęziami. Wzniesiona była drewniana wieża wartownicza[3].
Tablica niemiecka informowała, że był to: „Obóz jeńców wojennych”. W budynkach w pobliżu obozu znajdowała się siedziba Gestapo w Biłgoraju tzw. „Mordowania”. Jedną z przesłuchiwanych przez niemieckie Gestapo w Biłgoraju była żołnierz AK Wanda Wasilewska ps. Wacek, z zawodu nauczycielka[1]. Po torturach na Gestapo wielu partyzantów rozstrzelano 4 lipca 1944 w lesie w Rapach pod Biłgorajem.
Większość ludności cywilnej z tego obozu przewożono do obozu KL Majdanek, część na roboty przymusowe do Niemiec, niewielką część zwalniano. W tym czasie istniał też obóz przejściowy w pobliskim Tarnogrodzie, gdzie przetrzymywano ludność ze spacyfikowanych terenów w czasie akcji Sturmwind.
Podobne obozy przesiedleńcze dla mężczyzn, kobiet i dzieci z Zamojszczyzny istniały w Zamościu i Zwierzyńcu.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Biłgoraj lata 1939–1945., bilgoraj.pl. [dostęp 2018-02-28].
- ↑ a b Obóz przejściowy w Biłgoraju. bilgoraj.lbl.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-23)]., bilgoraj.lbl.pl. [dostęp 2018-02-28].
- ↑ Za przynależność do band…, bilgorajska.pl. 2011-07-03. [dostęp 2018-02-28].