Oodi (biblioteka)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Oodi
Oodi Helsingin keskustakirjasto
Budynek biblioteki. Część dolna pokryta drewnem, dach z tarasem ze szkła i aluminium.
Budynek biblioteki Oodi.
Państwo

 Finlandia

Miejscowość

Helsinki

Adres

Töölönlahdenkatu 1, 00100 Helsinki

Położenie na mapie Finlandii
Mapa konturowa Finlandii, blisko dolnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Oodi”
Ziemia60°10′25,77″N 24°56′17,03″E/60,173825 24,938064
Strona internetowa

Oodi – biblioteka publiczna w Helsinkach zbudowana w ramach obchodów 100–lecia Finlandii. Została przez IFLA wybrana najlepszą biblioteką publiczną roku 2019.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Bibliotekę zbudowano w ramach obchodów 100-lecie niepodległości Finlandii. Została zbudowana przy placu Kansalaistori w dzielnicy Helsinek Töölönlahti[1] i otwarta 5 grudnia 2018 roku[2]. Zbudowano ją w centrum miasta i dlatego jej pełna nazwa brzmi Helsingin keskustakirjasto Oodi (biblioteka centralna Oodi)[3][2]. Nazwę oodi czyli oda w języku polskim wybrano w otwartym konkursie w którym mogli wziąć udział wszyscy mieszkańcy Finlandii[4].

Działalność[edytuj | edytuj kod]

Podczas pierwszych 4 miesięcy po otwarciu bibliotekę odwiedziło milion osób, a na początku 2024 roku liczba ta wzrośnie do 10 milionów[5].

Biblioteka notuje najwięcej wypożyczeń wśród bibliotek publicznych w Helsinkach, do końca 2023 roku wypożyczono ponad 473 tysiące książek. W ciągu pierwszych 5 lat działalności zorganizowano w niej 170 imprez[5]. W 2022 roku po raz pierwszy zorganizowano Oodin kirjajuhlat (Festiwal Książki Oodi)[6], a w 2023 roku po raz pierwszy przyznano na nim nagrodę Oodin vuoden runoilija (tytuł poety roku Oodi)[7].

Budynek[edytuj | edytuj kod]

Konkurs na projekt został rozstrzygnięty w 2013 roku. Wygrała go firma ALA Architects. W zespole znaleźli się architekci: Juho Grönholm, Antti Nousjoki i Samuli Woolston. W budynku oprócz pomieszczeń typowych dla biblioteki zaprojektowano plac zabaw dla dzieci, studio muzyczne, warsztat, kawiarnię i miejsca spotkań[1]. Zaplanowano trzy poziomy: aktywny parter, otwartą czytelnię na trzecim piętrze oraz pomieszczenia na drugim piętrze zapewniające dodatkowe usługi i udogodnienia takie jak studio nagrań[8]. Łącznie powierzchnia budynku wynosi 17 000 m²[9].

Budynek posiada trzy wejścia. Na wyższe piętra można się dostać ruchomymi schodami przy południowym wejściu lub spiralnymi schodami z holu[2].

Podczas budowy wykorzystano lokalne produkty. Drewniana fasada została pokryta deskami z fińskiego świerku o grubości 33 milimetrów[8].   

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

W 2019 roku biblioteka Oodi otrzymała tytuł najlepszej biblioteki publicznej roku 2019 (Public Library of the Year Award) przyznany przez Międzynarodową Federację Stowarzyszeń Bibliotecznych (IFLA) podczas corocznej konferencji w Atenach. W konkursie wzięło udział 16 bibliotek z calego świata. Nagrodę wynoszącą 5 tys. USD ufundowała firma informatyczna Systematic[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Keskustakirjasto Oodi - nowa centralna biblioteka w Helsinkach. Szczerze Finom zazdrościmy [online], architektura.muratorplus.pl [dostęp 2024-01-11] (pol.).
  2. a b c Helsingin keskustakirjasto Oodi [online], ALA [dostęp 2024-02-20] (fiń.).
  3. Oodi’s architecture [online] [dostęp 2024-02-20].
  4. Katarzyna Szulc, Powojenny spór o architektoniczną tożsamość Finlandii, Poznań 2023, s. 204-207.
  5. a b Beloved Oodi turns five years old [online], Oodi, 30 listopada 2023 [dostęp 2024-02-21] (ang.).
  6. Oodin kirjajuhlat [online] [dostęp 2024-02-21].
  7. Oodi invites you to celebrate the diversity of poetry [online], 24 października 2023 [dostęp 2024-02-21].
  8. a b Oodi Helsinki Central Library / ALA Architects [online], ArchDaily, 14 grudnia 2018 [dostęp 2024-02-20] (ang.).
  9. Central Library Oodi, Helsinki - Ramboll Group [online], www.ramboll.com [dostęp 2024-02-21] (ang.).
  10. Biblioteka Centralna w Helsinkach z tytułem Najlepszej Biblioteki Publicznej 2019 roku - Wydawca [online], 29 sierpnia 2019 [dostęp 2024-02-20] (pol.).