Oset kędzierzawy
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Podrodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
oset kędzierzawy |
Nazwa systematyczna | |
Carduus crispus L. Sp. pl. 2:821. 1753 |
Oset kędzierzawy (Carduus crispus) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Zasięg obejmuje znaczną część kontynentu europejskiego, od Armenii na wschodzie, po Hiszpanię i Francję na zachodzie. Na północy granica zasięgu biegnie przez Belgię, Niemcy, Danię, po południową Finlandię. Najdalej na południu występuje w Rumunii i Włoszech. Jako gatunek zawleczony i zdziczały występuje na kontynencie północnoamerykańskim[3]. W Polsce jest to gatunek pospolity.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Łodyga
- Wzniesiona, prosta, o wysokości 30–150 cm, rozgałęziająca się. Na całej długości, z wyjątkiem części podkwiatostanowej jest wcinano-kolczasto-skrzydełkowata.
Cała mniej lub więcej kutnerowata.
- Liście
- Dolne pierzasto-dzielne, górne zatokowo-klapowane. Całe są rzadko owłosione, z czasem łysiejące. Brzegi mają silnie kolczaste.
- Kwiaty
- Zebrane w duże, grube i zwisające koszyczki o okrywie długości 2,5–4 cm i listkach okrywy nieco odgiętych. Są zwykle siedzące i wyrastają po kola na wierzchołkach pędów. Pappus o pojedynczych włoskach długości 15–25 mm.
- Owoc
- Niełupki o długości 3,5–4 mm
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Roślina dwuletnia, hemikryptofit. Rośnie na suchych zboczach, przydrożach, obrzeżach lasów i zarośli, na siedliskach ruderalnych. W uprawach rolnych jest chwastem. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Artemisietea vulgaris[4]. Kwitnie od czerwca do września, nasiona rozsiewane są przez wiatr.
Zmienność
[edytuj | edytuj kod]Tworzy mieszańce z ostem nastroszonym, o. zwisłym i innymi[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
- ↑ Carduus crispus. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-07-07]. (ang.).
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- BioLib: 41331
- EoL: 469130
- Flora of China: 200023607
- Flora of North America: 200023607
- FloraWeb: 1126
- GBIF: 3114649
- identyfikator iNaturalist: 159854
- IPNI: 188569-1
- ITIS: 35786
- NCBI: 324586
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): gcc-9759, gcc-114410
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:188569-1
- Tela Botanica: 13120
- identyfikator Tropicos: 2700345
- USDA PLANTS: CACR2
- CoL: R6RS