Ospa ptaków
Ospa ptaków – wirusowa choroba ptaków, zarówno utrzymywanych przez człowieka, takich jak: kury, indyki, gołębie czy kanarki, ale również u ptaków dzikożyjących. Przebiega z objawami charakterystycznych krost ospowych pojawiających się na skórze lub błonach śluzowych w zależności od postaci choroby[1][2].
Etiologia[edytuj | edytuj kod]
Przyczyną choroby jest Avipoxvirus z rodziny Poxviridae należący do tak zwanych megawirusów[2]. Jest to wirus swoisty dla ptaków, nie dając odporności krzyżowej z wirusami ospy ssaków[2][1].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Choroba występuje we wszystkich krajach posiadających produkcję drobiarską. W Polsce choroba występuje bardzo rzadko i coraz częściej dotyczy ptaków towarzyszących – kanarków, niż kur czy indyków[1].
Objawy[edytuj | edytuj kod]
U kur, indyków i gołębi może wystąpić jedna z trzech postaci choroby:
- postać skórna – pojawiają się typowe krosty ospowe na grzebieniu, dzwonkach, na skórze kończyn i w okolicach dziobu i steku[1]
- postać śluzówkowa – pojawiają się liczne, żółte lub ciemnobrązowe serowate naloty na błonach śluzowych, ponadto chore ptaki mają nastroszone pióra i problemy z poruszaniem (chwiejny chód)[2][1]
- postać mieszana – występują objawy obu wymienionych wyżej postaci choroby jednocześnie[1]
U kanarków choroba przebiega zazwyczaj w postaci skórnej, ale czasami zdarza się, że dochodzi do posocznicy, u ptaków takich występuje silna duszność przy braku objawów skórnych[1].
U gołębi postać skórna występuje najczęściej. Zmiany lokalizują się zazwyczaj na brzegach powiek, w kątach dzioba i na skórze nóg[1].
Rozpoznanie i postępowanie[edytuj | edytuj kod]
Do rozpoznania choroby wystarczające są charakterystyczne objawy. Można wykonywać badanie histopatologiczne zmienionej tkanki w celu upewnienia. W rozpoznaniu można również zastosować metody serologicznej (test seroneutralizacji lub ELISA) oraz metody molekularne – PCR[1].
Brak jest swoistego leczenia przyczynowego. Leczenie wspomagające jest skomplikowane oraz czasochłonne i zawsze wymaga fachowej pomocy lekarza weterynarii[1].
Dostępne są żywe szczepionki przeciwko wirusowi ospy[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k Zdzisław Gliński, Krzysztof Kostro, Choroby zakaźne zwierząt z elementami epidemiologii i zoonoz, Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, s. 491–493, ISBN 978-83-09-01082-1.
- ↑ a b c d Zdzisław Gliński, Krzysztof Kostro, Wielkie nukleocytoplazmatyczne wirusy DNA (megawirusy) i megawirozy, „Życie Weterynaryjnych”, sierpień 2018, ISSN 0137-6810.
