Oszustwo rodziny Katō

Oszustwo rodziny Katō

Państwo	Japonia
Miejsce	Adachi, Tokio
Data	prawdopodobnie od listopada 1978 do lipca 2010
brak współrzędnych

Sōgen Katō

加藤 宗現

Data urodzenia	22 czerwca 1899
Data i miejsce śmierci	prawdopodobnie w listopadzie 1978 Adachi, Tokio
Przyczyna śmierci	Uznany przez krewnych za sokushinbutsu; nieokreślona w wyniku oficjalnej autopsji

Oszustwo rodziny Katō – trwający ponad 30 lat proceder wyłudzania świadczeń pieniężnych po zmarłym Sōgenie Katō (jap. 加藤 宗現 Katō Sōgen; ur. 22 czerwca 1899, zm. prawd. w listopadzie 1978), który do 2010 roku był uznawany za najstarszego mężczyznę mieszkającego w Tokio, kiedy to jego zmumifikowane zwłoki znaleziono w jego sypialni. Stwierdzono wówczas, że zmarł prawdopodobnie w listopadzie 1978, w wieku 79 lat, a jego rodzina nigdy nie ujawniła tej informacji, chcąc zachować rekord długowieczności mężczyzny i związane z tym korzyści finansowe. Wielokrotnie w tym okresie rodzina Katō odmawiała pracownikom szpitala wizyt w domu mężczyzny. Podczas przygotowań do Dnia Szacunku dla Ludzi Starszych w 2010 roku uzasadniała to między innymi stanem wegetatywnym Katō, czy też jego samomumifikacją (sokushinbutsu). Z uwagi na zły stan zwłok Katō przyczyna jego śmierci nigdy nie została ustalona.

Odkrycie szczątków Katō zapoczątkowało poszukiwania innych stulatków zaginionych z powodu słabej dokumentacji urzędowej. Badanie wykazało, że policja nie miała informacji o stanie 234 354 osób w wieku powyżej stu lat. Urzędnicy przyznali, że przyczyną wielu z tych przypadków była nieprawidłowo prowadzona dokumentacja. Jedna z krewnych Katō została uznana za winną oszustwa. W sumie przywłaszczono 9 500 000 jenów z renty mężczyzny.

Historia

Odkrycie ciała

Ilustracja miejsca, gdzie odnaleziono zmumifikowane ciało Katō. (1) miejsce znalezienia ciała; (2) gazeta z 1978; (3) telefon z tarczą numerową; (4) główne wejście

Po odnalezieniu rezydencji w Adachi w Tokio, gdzie miał mieszkać Katō, prośby urzędników o spotkanie z mężczyzną były wielokrotnie odrzucane przez jego rodzinę. Jego krewni podawali wiele powodów tych decyzji, uzasadniając to między innymi stanem wegetatywnym Katō i jego samomumifikacją (sokushinbutsu).

Ostatecznie zwłoki Katō zostały znalezione przez policję w lipcu 2010, kiedy to rodzina mężczyzny ponownie odmówiła wizyty urzędnikom zamierzającym uhonorować osiągnięcie długowieczności Katō w Dniu Szacunku dla Ludzi Starszych; wówczas policjanci wdarli się do domu. Zmumifikowane szczątki Katō, znalezione w pokoju na pierwszym piętrze, leżały na łóżku w bieliźnie i piżamie przykryte kocem. Gazety znalezione w pokoju pochodziły sprzed trzech dekad, co sugerowało, że śmierć Katō mogła nastąpić prawdopodobnie w listopadzie 1978. Urzędnik Yutaka Muroi powiedział wówczas: „Jego rodzina musiała wiedzieć, że nie żyje przez te wszystkie lata i zachowywała się, jakby nic się nie wydarzyło. To niesamowite”.

Dzień później wnuczka Katō wyjawiła znajomemu: „Mój dziadek zamknął się w pokoju na pierwszym piętrze naszego domu 32 lata temu i nie mogliśmy otworzyć drzwi z zewnątrz. Moja mama powiedziała: «Zostaw go tam», i tak go zostawiliśmy”. W 2010 roku jeden z urzędników zgłosił do urzędu miasta swoje obawy co do bezpieczeństwa Katō. Sekcja zwłok nie pozwoliła ustalić przyczyny jego śmierci.

Dzielnica Adachi w Tokio, gdzie znajduje się dom rodziny Katō

Proces sądowy

Po odkryciu zwłok w sierpniu 2010 dwie krewne Katō zostały aresztowane, a następnie oskarżone o oszustwo. Prokuratorzy twierdzili, że jego córka Michiko Katō (81 l.) i wnuczka Tokimi Katō (53 l.) nieuczciwie pobrały około 9 500 000 jenów z emerytury mężczyzny. Ponadto po śmierci 101-letniej żony Katō w 2004, w okresie między październikiem 2004 a czerwcem 2010, 9 450 000 jenów z renty rodzinnej zostało zdeponowane na koncie bankowym Katō, z czego około 6 050 000 jenów wypłacono przed odkryciem jego ciała. Katō najprawdopodobniej otrzymywał również zasiłek z opieki społecznej dla seniorów od czasu, gdy skończył 70 lat, co również mogły wykorzystać kobiety.

W listopadzie 2010 sąd rejonowy w Tokio skazał Tokimi Katō za oszustwo na dwa i pół roku kary więzienia w zawieszeniu na cztery lata. Sędzia Hajime Shimada powiedział: „Oskarżona popełniła złośliwe przestępstwo z samolubnym motywem zabezpieczenia dochodów dla swojej rodziny. Spłaciła jednak wszystkie świadczenia emerytalne i wyraziła skruchę za popełnione przestępstwo”.

Następstwa

Po odkryciu zmumifikowanych zwłok Katō, przeprowadzone kontrole u innych stulatków w całej Japonii ujawniły informacje o kolejnych zaginięciach i błędnym prowadzeniu dokumentacji. Urzędnicy z Tokio próbowali znaleźć najstarszą kobietę w mieście, 113-letnią Fusę Furuyę, która zgodnie z rejestrem miała mieszkać z córką. Córka Furuyi przyznała, że nie widziała swojej matki od ponad 25 lat. Ujawnienie zniknięcia Furuyi i śmierci Katō skłoniło władze do przeprowadzenia ogólnokrajowego dochodzenia, w którym stwierdzono, że policja nie miała informacji o tym, czy 234 354 osoby w kraju w wieku powyżej stu lat wciąż żyją. Według urzędników, gdyby 77 tysięcy z tych osób wciąż żyło, miałoby więcej niż 120 lat. Za wiele takich przypadków obwiniano niedokładny system prowadzenia dokumentacji, a urzędnicy twierdzili, że wiele z tych osób mogło zginąć jeszcze podczas II wojny światowej. Informacje z jednego z rejestrów sugerowały, że pewien mężczyzna nadal żył w wieku 186 lat.

Po doniesieniach na temat Katō i Furuyi analitycy zbadali, dlaczego rejestry prowadzone przez japońskie władze, tak bardzo odbiegały od rzeczywistości. Według doniesień, wielu seniorów wyprowadziło się z domów rodzinnych. Statystyki pokazują, że rozwody stają się coraz bardziej powszechne wśród osób starszych. Demencja, która dotyka ponad dwa miliony Japończyków, jest również podawana jako jedna z przyczyn. „Wielu spośród zaginionych to mężczyźni, którzy opuścili rodzinne strony, by szukać pracy w dużych miastach w okresie boomu sprzed lat 90. Wielu z nich obsesyjnie pracowało przez długie godziny i nigdy nie zbudowało relacji społecznych w nowych miejscach zamieszkania. Inni odnosili mniejszy sukces ekonomiczny niż się spodziewali. Wstydząc się porażki, nie chcieli wrócić do rodzinnego domu” – podał kanadyjski dziennik The Globe and Mail. Badania wykazały również, że wielu starszych Japończyków umiera w samotności. „Umrzyj w samotności, a po dwóch miesiącach wszystko, co pozostaje, to smród, gnijący trup i robaki”, podał The Japan Times w swoim artykule. Dziennik Asahi Shimbun zasugerował, że odkrycia te sugerują „głębsze problemy” w japońskim systemie rejestrów. „Rodziny, które powinny znajdować się najbliżej starszych osób, nie wiedzą, gdzie się one znajdują, a w wielu przypadkach nawet nie zadały sobie trudu, by poprosić policję o ich poszukiwanie”. „Sytuacja pokazuje istnienie samotnych ludzi bez rodziny, do której mogliby się zwrócić, a których więzi z otaczającymi je osobami zostały zerwane”.