Pływaczek

Pływaczek
	Nectomys
	W. Peters, 1860
	; Przedstawiciel rodzaju – pływaczek samotny (N. apicalis) na ilustracji z 1860 roku
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	chomikowate
Podrodzina	bawełniaki
Plemię	Oryzomyini
Rodzaj	pływaczek
	Typ nomenklatoryczny
	Mus squamipes Brants, 1827
Synonimy
	Cercomys F. Cuvier, 1829; Potamys Liais, 1872; Neotomys: Wallace, 1876;
	Cercomys F. Cuvier, 1829; Potamys Liais, 1872; Neotomys: Wallace, 1876;
Gatunki
	6 gatunków – zobacz opis w tekście
	6 gatunków – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pływaczek^[5] (Nectomys) – rodzaj ssaków z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej^[6]^[7]^[8].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 119–290 mm, długość ogona 120–287 mm, długość ucha 15–35 mm, długość tylnej stopy 35–62 mm; masa ciała 102–430 g^[7]^[9].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1860 roku niemiecki zoolog Wilhelm Peters na łamach Abhandlungen der Königlichen Akademie der Wissenschaften zu Berlin^[1]. Na gatunek typowy Peters wyznaczył pływaczka łuskonogiego (N. squamipes). Wcześniejsza nazwa, którą ukuł w 1829 roku francuski przyrodnik Frédéric Cuvier, była oparta na okazie będącym kompozytem składającym się ze skóry należącej do Nectomys squamipes, czaszki należącej do Proechimys i żuchwy należącej do Echimys^[10].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Cercomys: gr. κερκος kerkos ‘ogon’; μυς mus, μυoς muos ‘mysz’^[11]. Gatunek typowy: Cercomys cunicularius F. Cuvier, 1829 (= Mus squamipes Brants, 1827).
Nectomys (Neotomys): gr. νηκτος nēktos ‘pływać’; μυς mus, μυoς muos ‘mysz’^[12].
Potamys: gr. ποταμος potamos ‘rzeka’; μυς mus, μυoς muos ‘mysz’^[13]. Gatunek typowy: Potamys brasiliensis Liais, 1872 (= Mus squamipes Brants, 1827).

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki^[14]^[9]^[6]^[5]:

Nectomys palmipes J.A. Allen & F.M. Chapman, 1893 – pływaczek trynidadzki
Nectomys magdalenae O. Thomas, 1897 – pływaczek stokowy
Nectomys apicalis W. Peters, 1861 – pływaczek samotny
Nectomys saturatus O. Thomas, 1897
Nectomys rattus (Pelzeln, 1883) – pływaczek amazoński
Nectomys squamipes (Brants, 1827) – pływaczek łuskonogi

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Młodszy homonim Potamys Larrañaga, 1823 (Echimyidae).
↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Nectomys Peters, 1860.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b W. Peters. Über einige merkwürdige Nagethiere (Spalacomys indicus, Mus tomentosus und Mus squamipes) des Königl. zoologischen Museum. „Abhandlungen der Königlichen Akademie der Wissenschaften zu Berlin”. 1860, s. 151, 1861. (niem.).
↑ F. Cuvier: Cercomys du Bresil. W: È. Geoffroy Saint-Hilaire & F. Cuvier (redaktorzy): Histoire naturelle des mammifères: avec des figures originales, coloriées, dessinées d’aprèsdes animaux vivans. T. 6. Paris: Chez A. Belin, 1824, s. ryc. i tekst. (fr.).
↑ E. Liais: Climats, géologie, faune et géographie botanique du Brésil. Paris: Garnier Frères, 1872, s. 507. (fr.).
↑ A.R. Wallace: The geographical distribution of animals. With a study of the relations of living and extinct faunas as elucidating the past changes of the earth’s surface. Cz. 2. New York: Harper and brothers, 1876, s. 94, 230, 589. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 250. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 406. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 447–448. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Nectomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-01].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 259. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ L.M. Pessôa, W.C. Tavares, A.C.A. Neves & A.L.G. da Silva: Genus Thrichomys E.- L. Trouessart, 1880. W: J.L. Patton, U.F.J.Pardiñas & G. D’Elía (redaktorzy): Mammals of South America. Cz. 2: Rodents. Chicago: University of Chicago Press, 2015, s. 993. ISBN 978-0-226-16957-6. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 171.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 451.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 560.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-07]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[3] Młodszy homonim Potamys Larrañaga, 1823 (Echimyidae).

[5] Niepoprawna późniejsza pisownia Nectomys Peters, 1860.

[Peters-1] W. Peters. Über einige merkwürdige Nagethiere (Spalacomys indicus, Mus tomentosus und Mus squamipes) des Königl. zoologischen Museum. „Abhandlungen der Königlichen Akademie der Wissenschaften zu Berlin”. 1860, s. 151, 1861. (niem.).

[cuv-2] F. Cuvier: Cercomys du Bresil. W: È. Geoffroy Saint-Hilaire & F. Cuvier (redaktorzy): Histoire naturelle des mammifères: avec des figures originales, coloriées, dessinées d’aprèsdes animaux vivans. T. 6. Paris: Chez A. Belin, 1824, s. ryc. i tekst. (fr.).

[Liais-4] E. Liais: Climats, géologie, faune et géographie botanique du Brésil. Paris: Garnier Frères, 1872, s. 507. (fr.).

[wal-6] A.R. Wallace: The geographical distribution of animals. With a study of the relations of living and extinct faunas as elucidating the past changes of the earth’s surface. Cz. 2. New York: Harper and brothers, 1876, s. 94, 230, 589. (ang.).

[Cichocki&inni-7] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 250. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-8] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 406. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Pardiñas&inni-9] U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 447–448. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[Wilson&Reeder-10] D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Nectomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-01].

[amw-11] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 259. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[pat&inni-12] L.M. Pessôa, W.C. Tavares, A.C.A. Neves & A.L.G. da Silva: Genus Thrichomys E.- L. Trouessart, 1880. W: J.L. Patton, U.F.J.Pardiñas & G. D’Elía (redaktorzy): Mammals of South America. Cz. 2: Rodents. Chicago: University of Chicago Press, 2015, s. 993. ISBN 978-0-226-16957-6. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[http://books.google.com/books?id=ApMeAQAAIAAJ&pg=PA171_171]-13] Palmer 1904 ↓, s. 171.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/459/mode/1up_451]-14] Palmer 1904 ↓, s. 451.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/568/mode/1up_560]-15] Palmer 1904 ↓, s. 560.

[mdd-16] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-07]. (ang.).

[1]

[2]

[a]

[3]

[b]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]