Przejdź do zawartości

Pałecznica orlicowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pałecznica orlicowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

pałecznicowate

Rodzaj

pałecznica

Gatunek

pałecznica orlicowa

Nazwa systematyczna
Typhula quisquiliaris (Fr.) Henn.
Bot. Jb. 23: 288 (1896)

Pałecznica orlicowa (Typhula quisquiliaris (Fr.) Henn.) – gatunek grzybów z rodziny pałecznicowatych (Typhulaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Typhula, Typhulaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał James Sowerby w 1801 r., ale zdiagnozował go taksonomicznie dopiero Elias Fries w 1818 roku nadając mu nazwę Clavaria quisquiliaris[1]. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Paul Christoph Hennings w 1896 r. przenosząc go do rodzaju Typhula[1].

Synonimy[2]:

  • Clavaria obtusa Sowerby 1801
  • Clavaria quisquiliaris Fr. 1818
  • Geoglossum obtusum Gray 1821
  • Pistillaria puberula Berk. 1860
  • Pistillaria puberula var. viscidula P. Karst. 1886
  • Pistillaria quisquiliaris (Fr.) Fr. 1821
  • Pistillaria quisquiliaris var. major J. Kickx f. 1867
  • Sclerotium medullare Berk. 1837

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Owocnik

Maczugowaty, złożony z główki i trzonu. Ma wysokość do 7 mm. Główka biała, gładka o wysokości od 1,5 do 4 mm i średnicy od 1 do 2,5 mm. Trzon o pokrągłym przekroju i kolorze podobnym do główki, jest jednak nieco prześwitujący i delikatnie zamszowy. Ma średnicę od 0,3 do 0,4 mm. Wyrasta z zagłębionego w podłożu sklerocjum[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki wąsko elipsoidalne o wymiarach 9–14 × 4–5,5 μm, białe z małymi granulkami. Podstawki o wymiarach 50–70 × 7–8 μm z czterema zarodnikami na każdej podstawce. Włoski na trzonie o wymiarach 15–60 × 3–7 μm, często z nabrzmiałymi nasadami. Sklerocjum 1,5-3 × 0,5 μm o bladożółtym kolorze. W strzępka ch są obecne sprzążki[5].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie pałecznicy orlicowej w Europie i w Maroku[6]. W zestawieniu wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski Władysław Wojewoda przytoczył 10 stanowisk tego gatunku z uwagą, że jego rozprzestrzenienie i stopień zagrożenia nie są znane[3].

Występuje w lasach iglastych Owocniki na obumarłych, leżących, lub jeszcze stojących pędach orlicy pospolitej (Pteridium aquilinum)[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2021-07-10].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-07-10].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. Paul Sterry, Barry Hughes, Complete Guide to British Mushrooms & Toadstools, HarperCollins, 2009, ISBN 978-0-00-723224-6.
  5. M.B. Ellis, J. Pamela, Fungi without Gills (Hymenomycetes and Gasteromycetes): An Identification Handbook, Springer, 1990, s. 211-12, ISBN 978-0-412-36970-4.
  6. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-07-10].